Bu yıl Mevlana'nın 740. ölüm yıldönümü. Demek ki Mevlana bizim 750 yıllık bir değerimiz. 750 seneden beri gündemde kalmak önemli bir hadisedir. Fikirleri, eserleri ve etkileriyle 750 yıl boyunca canlılığını devam ettirmek, kültürümüz adına sevindiricidir.
Bu tür olaylar ancak büyük ve köklü kültüre sahip milletlerde olur. Bazı devletlerin 150-200 senelik tarihleri olduğunu düşünürsek konunun önemi daha iyi anlaşılır.
Evet Mevlana ve eserleri 750 seneden beri bizim milletimize heyecan ve ruh vermektedir. Bu kadar eski kültür geleneğine sahip olmak bir şanstır. Kökleri derinlere uzanan ağaçlar daha sağlıklı ve daha güçlü olur. Çünkü daha iyi beslenirler, kuraklıklardan fazla etkilenmezler.
Mevlana gibi, Yunus Emre gibi, Hacı Bektaş gibi değerlere sahip olmakla ne kadar iftihar etsek azdır.
BİRLEŞTİRİCİ
Mevlana toplumumuzun çeşitli zümrelerini kaynaştıran bir ortak değerdir. Dindarlar, dinle ilgisi az olanlar ve seküler kesimler, bunların hepsi Mevlana'ya ilgi duyarlar. Konya'daki Şeb-i Arus törenleri farklı görüşteki kimseleri bir araya getirir.
Geçmişte ve günümüzde bu törenlerde kimlerin yan yana oturduğunu hatırlayalım: Ahmet Necdet Sezer'le Bülent Arınç, Recep Tayyip Erdoğan'la Deniz Baykal, gene Erdoğan'la Kılıçdaroğlu birlikte oturdular ve ortak şeyler söylediler. Böylece farklı siyasi görüş ve zihniyete sahip kimselerin Mevlana'da birleştiği görülür.
Aynı şey dış dünya için de söz konusudur. Avrupa, Amerika ve Uzakdoğu'dan Mevlana ihtifallerine bir çok insan geliyor. Mevlana'dan yapılan çeviriler Amerika'da çok satan kitaplar arasında ilk sıraları alır. Batı ülkelerine yapılan kültür seferlerimizde en fazla ilgi görenlerin başında Mevlevi müziği ve sema törenleridir.
Mevlana Anadolu'da yetişti. O "Rumi" yani Anadolulu'dur. Türk kültür çevresinde varlık gösterdi. Ama doğum yeri Belh'tir (1207). Belh Afganistan'dadır. Eserlerinin dili Farsçadır. Bu iki sebeple Mevlana, doğu dünyasındaki ülkelerle de aramızda bir bağ oluşturur.
DAHA İYİ TANIMALI
Mevlana'yı daha yakından tanımaya ve tanıtmaya ihtiyacımız var. Ne iyi ki, bu ayda yurt içinde ve dışında onunla ilgili kültür faaliyetleri yoğunlaşır. Özellikle Konya'da her gün tekrarlanan sema törenleri dışında sergi, sempozyum, panel, konferans ve söyleşiler düzenlenir.
Siz bu satırları okuduğunuz sıralarda ben de Türkiye Mevlevihaneleri ile ilgili bir sempozyumda olacağım. Konya'da İzmir ve Tire Mevlevihaneleri'ni anlatacağım.
Mevlana neden önemlidir, neden çok ilgi görür? Çünkü o insana ta can evinden hitap eder. İnsana güzellikleri ve olgunlaşma yollarını gösterir. O her dem tazedir, hep yeni kalmanın sırrını yakalamıştır. Öyle der:
"Her gün bir yerden göçmek ne iyi/ Her gün bir yere konmak ne güzel/ Bulanmadan, donmadan akmak ne hoş/ Dünle beraber gitti, cancağızım/ Ne kadar söz varsa düne ait/ Şimdi yeni şeyler söylemek lazım."
