Dünya Mirası Listesi’ndeki Ege

Ege Bölgesi, zengin tarihi ve kültürel varlığıyla UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan birçok önemli esere ev sahipliği yapıyor. Efes Antik Kenti'nden Bergama'ya, bu bölgedeki eserlerin geçmişinin geçerliliğini taşımakta. Bu haberimizde, Ege'nin UNESCO listesinde yer alan eserleri ve bu eserlerin neden korunmaya değer olduğunu keşfedeceğiz.
EFES ANTİK KENTİ İZMİR
İZMİR'DE yer alan Efes Antik Kenti UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne 2015 yılında girdi. Arzawa'nın başkenti Apasas'ın Bronz Çağı Krallığı 1. milenyumda "Efes" olarak tanındı. Efes, İzmir'in 70 km güneyinde, modern Selçuk kenti yakınlarında yer alır. Ayasuluk Tepesi'nde yapılan son kazılarda, aynı tepede bir Tunç Çağı yerleşimi ve Mycenean yerleşiminin izleri ortaya çıktı. Küçük Menderes Nehri vadisinde (antik çağda Kaystros veya Caystrus Nehri olarak bilinir) yapılan diğer kazılarda, Efes'te Neolitik bir yerleşim ortaya çıkarılmıştır. Arkaik Efes, Artemis Tapınağı'nın çevresine yerleştirildi. Efes'te tam bir gün, sit alanının tamamını görmek için yeterli değildir. Yakınlardaki Meryem Ana Evi ve Bazilika ve Aziz John Türbesi, hac yerlerinin yanındadır. Selçuk Müzesi, Efes ve çevresinden harika eserler barındırıyor.


BERGAMA KÜLTÜREL PEYZAJ ALANI İZMİR
Helenistik Dönemden günümüze erişmiş tek başkent olan ve Helenistik, Roma, Doğu Roma ve Osmanlı Dönemlerine ait katmanları içerisinde barındıran Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı UNESCO Dünya Miras Listesine 2014 yılında dahil edilmiştir. Kültürel Peyzaj kategorisinde Dünya Miras Listesine alınan alan, Pergamon (çok katmanlı kent), Kibele Kutsal Alanı, İlyas Tepe, Yığma Tepe, İkili, Tavşan Tepe, X Tepe, A Tepe ve Maltepe Tümülüsleri olmak üzere dokuz bileşenden oluşmaktadır. Helenistik Pergamon Krallığının başkenti olan Kale Dağı'nın tepesindeki antik Pergamon yerleşimi, anıtsal mimarisiyle Helenistik dönem şehir planlamacılığının en iyi örneğini temsil etmektedir.

HİERAPOLİS􀀀PAMUKKALE / DENİZLİ
PAMUKKALE, UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne 1988 yılında girmiştir. "Kutsal Şehir" anlamına gelen diğer adı ile Hierapolis, Denizli'nin 25 kilometre kuzeyinde yer alır ve klasik Frigya'da kaplıcalar üzerinde bir termal kaplıca olarak kurulmuştur. Hierapolis, Türkçe'de "Pamuk Kalesi" anlamına gelen modern Pamukkale'nin bitişiğindedir. Cürüksu ovasının yaklaşık 200 metre yukarısındaki bir uçurumdaki kaynaklardan türeyen kalsit yüklü sular, mineral ormanları, taşlaşmış şelaleler ve "Pamuk Kalesi" adı verilen teraslı havzalardan oluşan gerçek dışı bir manzara ortaya çıkarmıştır. Suyu ve görsel zenginliği nedeniyle yerli ve yabancıların ilgisini çekmektedir.


AİZANOİ ANTİK KENTİ / KÜTAHYA
AİZANOİ, modern Kütahya şehrinin 60 km batısında yer alır. Bu eser UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne 2012 yılında girmiştir. Aizanoi, Frigya bölgesinin önemli klasik şehirlerinden biriydi ve ilk olarak M.Ö. 3000 ile 2500 yılları arasında erken Tunç Çağı'nda yerleşim görmüştür. Helenistik dönemden itibaren şehir, bölgenin metropolü haline gelmiştir. Bu eser günümüzde Anadolu'da hayatta kalan en nadir antik yapılar arasındadır.

LAODİKEİA ARKEOLOJİK ALANI / DENİZLİ
Laodikeia (Laodikeia Lycus veya Laodikeia) Denizli'ye 7 km uzaklıkta, Pamukkale'ye giden ana yolun yakınında yer alır ve UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi 2013 yılında girmiştir. Likus (bugünkü Çürüksu) nehri üzerine kurulmuş antik bir kentti. Son Türk arkeolojik kazıları sayesinde, bir zamanlar enkaz altında kalan antik kent, düzgün bir şekilde kazılmış ve korunmuştur. Laodikeia, önemli ticaret yollarının kavşak noktasındaydı ve siyah yünü, bankacılık hizmetleri ve tıbbi başarılarıyla ünlü zengin bir şehirdi.

BODRUM KALESİ MUĞLA
M.Ö. 5. yüzyıla kadar Karya'nın başkenti Mylasa idi. 5. yüzyılda Mylasa kralları büyüyen deniz ticaretinden yararlanmaları gerektiğine karar vererek başkentlerini Karya'nın başkenti olan Halikarnas'a taşıdılar. Kale, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne 2016 yılında girmiştir. Ünlü tarihçi Herodot, eşi Artemisia tarafından anıtsal bir mezar (Halikarnas Mozolesi veya Mausolus Mezarı) ile onurlandırılan Kral Mausolus gibi Halikarnas'lıydı. Bu mozole, Antik Dünyanın Yedi Harikasından biri olarak kabul edildi. Mausolus ölünce Artemisia hükümdar oldu ve Yunanlılara karşı Perslerle ittifak yaptı. Perslerin yenilgisinden sonra kız kardeşi Kraliçe Ada'nın yerine Büyük İskender getirildi. Merkezi Rodos adasında bulunan Nights Hospitaller, Akdeniz'in en büyük haçlı kalesini burada inşa etti ve onu Petrus'a ithaf etti. Sonrasında "Bodrum" ismini alan kaleye "Petronium" adını verdiler.