Arkeoloji, tarihe dalmak gibidir ama biraz da Indiana Jones havası taşır! 2024 yılı, kazı yapan bilim insanlarına gerçekten büyük sürprizler sundu ve biz de bu heyecan verici keşiflerin tadını çıkardık. İşte, yıl içinde yapılan önemli arkeolojik keşifler...
MISIR'DAKİ BULUNTULAR
2024 yazında, Güney Mısır ve Nil Deltası'nda yapılan kazılar, bizlere 33 mezar ve 63 yeni mezar daha sundu! Bu mezarlardan çıkan altın muskalar, parıldayan sikkeler ve zarif çömlekler, Mısır'ın eski dönemlerine dair pek çok yeni bilgi veriyor. Ve tabii ki, yaklaşık 2.000 yıllık bu buluntular, Mısır'ın sonrasındaki dönemleri anlamamıza yardımcı olacak. Ama sadece mezarlarla kalmadılar! Mısırlı katiplerin omuzlarını eğip, kollarını uzun saatler boyunca yazı yazmaya zorlayan çalışma pozisyonlarını da belgelediler! Hadi ya, demek ki onlar da "omuz ağrısı" çekiyormuş!
PETRA'DA BİR ÇÖL MEZARI
Petra, herkesin bir zamanlar kaybolduğuna inandığı kayalara oyulmuş şehirlerle ünlü. Ama bu yıl Petra, bize bir kez daha "hey, beni unutmayın!" dedi. 2024'ün en dikkat çekici keşiflerinden biri, Ürdün'deki Petra'dan geldi! Evet, o meşhur çöl kentinde, kırmızı kumtaşı kayalarına işlenmiş ayrıntılı yapılarıyla tanınan Hazine'nin hemen altındaki bir mezarda 12 antik iskelet bulundu. Al-Khazneh'in altındaki bu mezar, kaybolan Nebatiler hakkında çok daha fazlasını öğrenmemize olanak tanıyacak. Arkeologlar, bu keşfin, bu eski halkın gizemlerini çözüme kavuşturmak için paha biçilmez bir anahtar olduğunu söylüyorlar.
YEŞİM MASKESİ
Maya uygarlığı, her zaman büyüleyici olmuştur. 2024'te bizi hayrete düşüren önemli arkeolojik keşifler arasında gösterebileceğimiz, Orta Amerika'da yapılan kazılarda, eski bir Maya mezarından nadir bir yeşim maskesi çıktı. Bu maske, Maya halkının ölümden sonraki dünyaya inançlarını gözler önüne seriyor. Ayrıca altın takılar ve eski taş tabletler de bulundu! Maya'ların gizemli dünyası, her geçen gün biraz daha aydınlanıyor.
VEZÜV'ÜN YAKTIĞI PARŞÖMENLER
Vezüv'ün korkunç patlamasından geriye kalan sadece kül değil, aynı zamanda kaybolmuş yazılı eserlerdi. Ama 2024'te yapay zekâ, yıllardır yok olan parşömenleri okuyabilen bir sistem geliştirdi! 2024'ün en heyecan verici arkeolojik olaylarından biri, Vezüv'ün 79'daki patlamasında kaybolmuş 2.000 yıllık parşömenleri geri getiren yapay zekâ keşfi! Evet, doğru duydunuz, arkeologlar, Pompeii'ye 10 mil uzaklıkta bulunan eski Herculaneum kasabasındaki kömürleşmiş papirüs parşömenlerinin sırlarını çözmek için bir yapay zekâ sistemi kullandılar.
TARİHİ KALINTILAR VE LİDAR TARAMA
Lidar diye bir teknoloji var, belki de uzaydan gelen bir şey gibi düşünüyorsunuz ama aslında dünyada harikalar yaratıyor! Ormanların altına gizlenmiş kaybolmuş şehirleri, terkedilmiş tapınakları ve hatta eski yerleşim yerlerini bulmak için kullanılıyor. Özellikle Orta ve Güney Amerika'daki yoğun ormanlarda bu teknoloji, adeta bir röntgen cihazı gibi çalışıyor. 2024'te, lidar sayesinde Meksika'nın Campeche bölgesindeki eski Maya yerleşimlerine, Ekvador'un Amazon yağmur ormanındaki antik bahçelere ve yollarına, hatta Tonga'daki Pasifik adalarında kaybolmuş kalıntılara rastlandı!
STONEHENGE'İN SUNAĞI
2024 önemli arkeolojik keşifler listemizde son olarak Stonehenge var! Evet, o efsane taş yapılar! 2024 yılında yapılan kazılar, Stonehenge'in etrafında ilginç yeni yapılar ve hatta bir "sunağın" kalıntılarını ortaya çıkardı. Arkeologlar ise tüm bu yapıların eski ritüellerin bir parçası olabileceğini söylüyor. Ve am da eğlenceli bir şekilde söylemek gerekirse, Stonehenge'in sırlarını çözme yolunda bir adım daha atılmış oldu. Belki de orada, zamanın başlangıcına dair daha fazla şey var...