Afyon'da tarihi ve kültürel açıdan zengin şehir merkezinde Selçuklular'dan kalan en eski ahşap direkli cami olan Ulu Cami, Hz. Mevlana'nın neslinden gelen Sultan Divani'nin Mevlevihanesi, sarp kayalıkların üzerindeki Afyon Kalesi ile şehrin kültürel tarihinin yansıması olan Arkeoloji Müzesi mutlaka gezilmesi gereken yerlerdir. Afyon ilinin tabiat harikaları arasında bulunan İscehisar Peri Bacaları, Afyon Kaplıcaları ve Frig Vadisi ise adeta keşfedilmek için bekliyor. Afyon deyince ilk aklımıza gelen tarihi olay kuşkusuz Kocatepe'de gerçekleşen Büyük Taarruz'dur. Afyon'a kadar gitmişken Büyük Taarruz Şehitliği ve Atatürk Anıtı da ziyaret edilmesi gereken yerler arasındadır.
SULTAN DİVANİ MEVLEVİHANESİ
Anadolu'da kurulan ilk mevlevihanelerinden biri olması nedeniyle, önemli bir tarihi mirastır. Kuruluşu 13. yüzyıla kadar dayanır. Konya'dan sonra en önemli Mevlevihane olan mekan, 16. yüzyılda Hz. Mevlana'nın yedinci kuşak torunlarından Sultan Divani zamanında mevlevilik açısından çok önemli bir merkez olmuştur
AFYON KAPLICALARI
Ülkemizin en önemli kaplıca merkezlerinden biri olan Afyon'da sıcaklıkları, içindeki mineralleri ve şifa verdiği hastalıklar bakımından farklılıklar gösteren çok sayıda kaplıca bulunmaktadır. Yüksek dereceli sularıyla ünlü Afyon kaplıcaları, merkeze yakın olmaları ve kaplıcaların yakınında çok sayıda kaliteli tesis olması nedeniyle tercih edilmektedir. Afyondaki kaplıcalar şöyle sıralanır: Hüdai Çamur Banyoları, Gazlıgöl, Ömer Ilıcası ve Heybeli Ilıcaları.
BÜYÜK TAARRUZ ŞEHİTLİĞİ VE BAŞKOMUTAN MUSTAFA KEMAL ANITI
26 Ağustos 1922 sabahı Afyon Kocatepe'de başlayıp 9 Eylül 1922 günü İzmir'de sona eren, Büyük Taarruz'da şehit düşen subay ve Mehmetçikler'in hatıralarını yaşatmak amacıyla İzmir- Afyon-Antalya karayolu kavşağındaki tepe üzerinde yaptırılmıştır. Şadırvan, namazgâh, otopark ve mezarlık bölümlerinden oluşan şehitlikte, 100 subay ve 400 erin adı yazılıdır. Şehitlikteki en görkemli eser, Heykeltıraş Prof. Tankut Öktem tarafından yapılan ve Atatürk'ü Kocatepe'de gösteren heykeldir. Yılın her günü ziyarete açık olan Büyük Taarruz Şehitliği, 500 mezar taşı ve Atatürk heykelinden oluşur.
İSCEHİSAR PERİ BACALARI
İSCEHİSAR İlçesi Seydiler Kasabası'nın içinde ve çevresindeki vadilerde irili ufaklı çok sayıda peri bacası bulunmaktadır. Ayrıca Karakaya Köyü sınırları içinde yer alan Ağın Dağı'nın eteklerindeki kaya yerleşimlerinin önünde ve Çatağıl Köyü yakınlarındaki Ornaş kayalıkları civarında da çok sayıda peri bacası bulunmaktadır. Afyon'un volkanik kayalarının aşınması ile oluşan bu peribacaları İscehisar dışında İhsaniye, Bayat ve Bolvadin ilçelerinde de görülmektedir. Bu ilçeleri birbirine bağlayan Turizm Kuşağı Yolu kentin peri bacaları gibi doğal güzelliklerini gezmek isteyenler için oluşturulmuş bir gezi rotasıdır
AFYON KALESİ
AFYON kalesi, Afyonkarahisar'ın şehir merkezinde konumlanan ve yerden yüksekliği 226 metreyi bulan bir kaya üzerine inşa edilen tarihî bir kaledir. Şehre hâkim konumu ve görkemli duruşu ile gidenleri kendine hayran bırakan Afyon Kalesi, volkanik bir kaya üzerine yapılmıştır. Tarihi M.Ö. 1350 yıllarına kadar uzanır ve o dönemdeki adı Hapanuva'dır. Hitit İmparatoru II. Murşil zamanında yapılmıştır. Volkanik bir dağın tepesine kurulmuş olan Afyon Kalesi'nin zirvesinde, Tanrıça Kybele'ye adanmış birçok tapınma yeri ile 4 adet büyük sarnıç bulunmaktadır.
ULU CAMİ
Afyon'un Camiikebir Caddesi'nde yer alan Ulu Cami, Selçuklu Veziri Sahip Ata Fahrettin Ali'nin oğlu, Afyon Sancak Beyi Nusrediddün Hasan tarafından 1273 yılında yaptırılmıştır. Minaresi tuğladan yapılmış olan Ulu Cami, 40 ahşap sütun ve başlık üzerine oturtulmuş, düz toprak damlıdır. Bu özelliği nedeniyle, halk arasında " 40 Direkli Cami" olarak da bilinir.
FRİG VADİSİ
İlk kez M.Ö. 750'den sonra ortaya çıkan Frigler, Anadolu'ya gelen Balkan kökenli boylardan biridir. Anadolu dışından gelmelerine rağmen kısa zamanda yerel kültürlerle kaynaşarak Anadolu mozaiğinin bir parçası olmuşlardır. Bugün binlerce yıl öncesinin izlerini taşıyan Frig Vadisi, merkeze bağlı Sülün köyü sınırları içindedir ve Friglerden kalma Prymnessus Antik Kenti'ni içinde barındırmaktadır. Frig Vadisi'nde bulunan Ayazin Ören Yeri, Roma ve Bizans dönemlerine ait aile ve tek kişilik kaya mezar odaları, Bizans dönemine ait kiliseler bulunur. Bu kalıntılar kayalara oyularak yapılmıştır. Aslanlı mezar odaları, sütunlu mezar odaları ile kayaya dış ve iç mimarî olarak oyulmuş kilisesi gibi eserler günümüze ulaşmıştır. Ayrıca kaya kütlesinin oyularak yerleşime dönüştürüldüğü içinde sarnıç bulunan Avdalaz Kalesi de vardır.
NASIL GIDILIR?
Afyonkarahisar, Anadolu'da kuzeyi güneye, batıyı da doğuya bağlayan doğal bir kavşak noktası konumundadır. Türkiye'nin dört bir yanından Afyonkarahisar'a otobüs seferi bulunmaktadır. Afyonkarahisar'a demiryoluyla da ulaşım mümkündür ve oldukça keyiflidir. İl merkezi, Türkiye'nin dört ayrı demiryolu hattının birleştiği noktada bulunan tek il merkezidir. Batıya yönelik iki hattan biri olan Uşak, Manisa üzerinden İzmir'in Basmahane garına ulaşır. İkinci hat ise Aydın'a uğrayıp, İzmir Alsancak istasyonuna girer.
NE YENIR?
Oldukça zengin bir yemek kültürüne sahip olan Afyonkarahisar mutfağında, yöresel yemekler ön plandadır. Özellikle hamur işleri, haşhaşlı ve ete dayalı yiyeceklerle dikkati çeken Afyon mutfağı kaymak, lokum ve sucuk gibi kendi üretimine dayanan birçok çeşitliliği de içinde barındırır. Yörede sadece patlıcandan yapılan 22 çeşit yemek tespit edilmiştir. Çullama köfte, ilibada dolması, Göce köftesi, keşkek, arabaşı, ağzıaçık, bükme, haşhaşlı börek, nuska hamuraşı, sakala çarpan, peksimet, ak pide, haşhaşlı pide, Özbek pilavı, patlıcan böreği, yanı yarma, nohutlu patlıcan, kavurmalı patlıcan kebabı ve paçık bu zengin mutfağın en bilinen örnekleridir.
ELİF ÇELİK