SİNAN DOĞAN (HABER MERKEZİ)
Yıllardır 'beyaz altın' olarak nitelenen ve stratejik tarım ürünleri arasında yer alan pamukta fiyatlar rekora gidiyor. Pamuktaki fiyat artışı, son ayların en gözde yatırım aracı altını bile geride bıraktı. 2009-2010 pamuk sezonunun başladığı Eylül 2009'da pamuğun kilogramı 2.20 liradan işlem görürken, bahar aylarında fiyat 3 liraya yükseldi.
Geçtiğimiz hafta günü İzmir Ticaret Borsası'nda 220 ton Ege pamuğu, 3.70 liradan işlem görerek yeni bir rekor kırdı. Böylece pamuk fiyatları 9 ay içinde yüzde 70 oranında yükseldi. Aynı sürede altın fiyatlarındaki artış oranı ise yüzde 35 civarında kaldı. Dünyada pamuk stoklarının azalmasına bağlı olarak şimdi de fiyatların 4 liranın üzerine çıkma ihtimali konuşulmaya başlandı.
EGELİ ÜRETİCİ MUTLU
Pamuk fiyatlarındaki artış, en çok başta Ege olmak üzere Türkiye'deki pamuk üreticisine yaradı. Yeni sezonda pamuk ekim alanları, geçen yıla göre yüzde 25-30 oranında artarken, üretici daha fazla para kazanacağı beklentisiyle yıllardır yüz çevirdiği pamuk ekimine tekrar başladı. Ege'de geçen sezon 75 bin tona gerileyen üretimin yeni sezonda 110 bin tona çıkması umuluyor. İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Barış Kocagöz, "Yeni sezonda da fiyatlar yüksek seyredecek. Yeni ürün gelmesine rağmen fiyatın 3 liradan aşağı olmayacağını tahmin ediyoruz" dedi.
STOKLAR ERİDİ
Dünyadaki küresel krize rağmen 3-4 yıldır pamuk stoklarının eridiğini ifade eden Kocagöz, bunda en büyük üreticiler olan Çin ve Hindistan'ın hızlı büyümesinin etkili olduğunu söyledi. Kocagöz, "Bu ülkelerde iç tüketim arttı. Çalışanların yaşam standartları da yükseldi. Dolayısıyla artık dünya piyasalarına ucuz fiyatlı pamuk gönderemiyorlar. Eriyen stoklardan dolayı bazı ülkeler ihracatına yasak koydu. Bu gelişmeler Türkiye'nin pamuk ithalatına darbe vurdu. Gemiler zamanında gelemedi" diye konuştu.
Yeni sezona birçok tekstil firmasının stoksuz girdiğini hatırlatan Kocagöz, firmaların Türk pamuğuna yönelmek zorunda olduğunu dile getirdi. Temmuz sonuna kadar piyasanın yüksek fiyattan seyretmesini beklediklerini aktaran Kocagöz, "Yeni sezonda üretimin yüzde 25-30 artacağını tahmin ediyoruz" açıklamasında bulundu.
İzmir Ticaret Borsası Ajanı Nureddin Şenli ise, sezon başından bu yana fiyatın yüzde 70 artmasının en çok üreticiyi kamçıladığını vurguladı. Yeni sezonda hem üretim alanları hem de üretim miktarı olarak Ege pamuğunda ciddi artış beklediklerini anlatan Şenli, şöyle konuştu: "Türkiye üretiminin 450 bin ton, Ege rakamlarının ise 110-120 bin ton arasında gerçekleşeceği bekleniyor. Dünya fiyatlarında gelecek Kasım-Aralık teslim fiyatı 1.95-2 dolar arasında. Demek ki yeni sezonda da fiyat 3 lira civarında seyredecek."
Tariş Pamuk ve Yağlı Tohumlar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Beliğ Azbazdar da, dünyada pamuk fiyatlarının 4 lira seviyesinde olduğunu belirterek, şunları kaydetti: "Ülkemizdeki borsalar hep dünya piyasalarını geriden takip ediyor. Bu nedenle fiyat artışının devam etmesini öngörüyoruz."
'BU BİR FIRSATTIR'
Üretici ülkelerde stokların tükendiğini vurgulayan Azbazdar, gelecek 3-4 yılda pamuk fiyatlarının yüksek olacağını dile getirdi. Azbazdar, sözlerini şöyle sürdürdü: "Biz yeni bir model getirip bu dönemi Türk pamuğu için fırsata çevirmeliyiz. İyi adımlar atarsak, Türkiye pamukta daha fazla üretim yapabilir hale gelir."
Tariş Pamuk Birliği'nin stoklarında sadece 20 ton gibi sembolik miktarda pamuk kaldığını da belirten Azbazdar, "Fiyatlar 4 liraya çıktığında bu pamuğu satarız" dedi.
Nereden nereye geldi?
TARİH / PAMUK FİYATLARI (kilo/lira) / ALTIN FİYATLARI (çeyrek/lira)
Eylül 2009 2.20 80
Aralık 2009 2.60 90
Mart 2010 3.05 91
Mayıs 2010 3.40 99
Haziran 2010 3.70 103
