Eskişehir Beylikova'da ileri teknoloji ürün üretiminde kullanılan nadir toprak elementi yani NTE elementi rezervi bulundu. Burada bulunan rezerv dünyanın en büyük ikinci rezervi niteliği taşıyor. Çin'in 800 milyon tonluk rezervi bulunurken, Beylikova'da 694 milyon ton nadir toprak elementi keşfedildi. Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Beylikova Tesisleri'nde ilk etapta yıllık bin 200 ton cevher işlenecek. Daha sonra büyük bir endüstriyel tesis yatırımıyla yıllık işlenecek cevher 570 bin tona çıkarılacak. Bu işlenen cevherden 10 bin ton nadir toprak oksidi, 72 bin ton barit, 70 bin ton florit, 250 ton toryum üretilecek.
BÜYÜK HEYECAN YAŞANDI
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın Beylikova'da nadir toprak elementleri rezervinin bulunduğunu açıklaması ilçe halkında da büyük bir sevince neden oldu. İlçe olarak hem sevinçli hem de gururlu olduklarını söyleyen Beylikova Belediye Başkanı Özkan Alp, "İlçemizde böyle bir madenin işlenecek olması büyük bir heyecan yaratıyor. Tabi sadece ilçemiz için değil ülkemiz için de önemli bir keşif. Heyecanla üretim aşamasını bekliyoruz, ülkemiz için hayırlı olsun" dedi. Başkan Alp, Beylikova'da 1950'den beri maden araştırmalarının yapıldığını belirterek. "Mühendisler tarafından orada çok değerli madenlerin olduğu söyleniyordu. Vatandaşlar da biliyordu orada maden olduğunu ama bu bir türlü yatırıma dönüşmüyordu. Ta ki Berat Albayrak bakan olana kadar." dedi.
GÖREVDEYKEN BULUNDU
Beylikova'daki keşfin asıl mimarının Enerji ve Tabii Kaynaklar eski Bakanı Berat Albayrak olduğuna dikkat çeken Alp, "Burada herkesin hakkını vermemiz lazım. Eski Bakanımız Berat Albayrak, yeni maden stratejisini belirledi. Strateji çerçevesinde Türkiye'deki maden yasası değişti ve stratejik madenler, katma değeri yüksek madenlere yöneldi. Berat Albayrak döneminde çok büyük değişimler yaşandı. Türkiye'de en büyük ikinci rezerve sahip kömür ocakları da Berat Albayrak döneminde bulundu. Çok ciddi sondaj ve arama çalışmaları yapıldı. O çalışmalar esnasında buradaki rezervlerin çok kıymetli ve çok yüksek kalitede ürünler olduğu tespit edildi. Cumhurbaşkanımızın ülkemizin geleceğinin bu stratejik madenlerde olduğu talimatıyla ve Bakanlığımızın ciddi çalışmalarıyla bu sahalara Eti Maden aracılığıyla bir anda hareket gelmeye başladı" dedi. Yıllar önce yapılan çalışmalarda da çok değerli maden rezervinin olduğunun bilindiğini ama bir türlü faaliyete geçemediklerini söyleyen Alp şunları söyledi: "O günkü şartlarla üretilebilir miydi? Çin üretiyor ve dünyanın yüzde 95'ine satıyor. Demek ki o zamanki şartlarda da bu maden çıkartılıp işlenebilirmiş. Ama onu üretecek, çıkartacak irade bulunmuyordu. Şimdi ise Türkiye'nin geleceği için bu madenlerin çıkartılması gerektiği kararı verilip, dünyaya duyuruluyor. Bu iradeyi 50 sene önce gösterebilsek daha farklı bir noktada olabilirdik."
NTE NERELERDE KULLANILIYOR?
Nadir toprak elementleri, fiber optikten uydu haberleşmesine, akıllı füzelerden yakıt hücrelerine, tıbbi görüntülemeden enerji depolama sistemleri ve elektrikli otomobillere kadar 20'den fazla alanda kullanılıyor. Cam ve seramik sanayi, metalürji sanayi, lazer üretimi, mıknatıs üretiminde de tercih ediliyor.
BAKANLIĞI DÖNEMİNDE MADENLER İHYA OLDU
Konya Teknik Üniversitesinden Prof. Dr. Muazzez Çelik Karakaya, nadir toprak elementlerinin Türkiye için büyük öneme sahip olduğunu belirtirken, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü Bölüm Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Serdar Yılmaz, "Berat Albayrak'ı çok eleştirirlerdi Enerji Bakanlığı yaptığı dönemde. Bakanlığı döneminde maden ihya oldu. Doğruya doğru, bunları söylemek lazım. Onun döneminde madencilik alanında çok büyük yatırımlar yapıldı" diye konuştu.
■ İLKER TURAK
