Asrın felaketi olarak nitelenen 6 Şubat depreminin üzerinden 3 ay geçti. İlk günden itibaren gerek devlet kurumları gerekse sivil toplum kuruluşları ile 85 milyon vatandaş depremzedelerin yanında olmaya devam ediyor. Bir yandan ihtiyaçları karşılanan depremzedeler için bir yandan da kalıcı konutların yapımı ve teslimi sürüyor. İlk günden itibaren bölgede çalışmalara başlayan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı kalıcı konutları hızla bitiriyor.
Bakanlığa bağlı Toplu Konut İdaresi (TOKİ), Emlak Konut ve Yapı İşleri Genel Müdürlüğü eliyle, depremlerden etkilenen 11 ilde 506 bin 739 konut ve 143 bin 271 köy evi ile toplamda 650 bin 10 deprem konutu yapılacak. İlk etapta bir yıl içerisinde 319 bin deprem konutunun teslim edilmesi planlanıyor. 11 ilde bugüne kadar 142 bin konut ve köy evinin temelleri atıldı.
GÜVENLİ KONUTLAR
Bakanlığın bölgedeki çalışmalarından bazıları şöyle:
■ Bölgede şehirlerin kültürünü yaşatacak, ihtiyaçlarını giderecek anlayışla projeler hayata geçiriliyor.
■ Kültürel yapılar ve tarihi zenginlikler yalnızca bölgelerin veya şehirlerin değil, Türkiye'nin de kimliği, dışarıya açılan yüzü ve yaşayan geçmişi olarak kabul ediliyor. Tarihi yapılara hassasiyetle yaklaşılıyor.
■ Yeniden Ulu Cami'nin, Habib-i Neccar Cami'nin, Kurtuluş Caddesi'nin aslına uygun şekilde inşa sürecininin yürütülmesi hedefleniyor.
■ Bu noktada merkezle alakalı master plan çalışması yürütülüyor.
Roma dönemine ait köprüleri dahi Amik Ovası'nda, Asi Nehri'nde yeniden inşa etmek, yeniden ayağa kaldırmak hedefleniyor.
■ Bakanlık tarafından, depremin ağır hasar verdiği bölgelerde 11 ilde 11 ayrı master plan çalışmaları yürütülüyor.
Yapılan master plan çerçevesinde Türkiye'nin önde gelen mimarlarıyla birlikte ortak bir çalışma yürütülüyor.
■ Akademisyenler, STK'lar,
yerel yöneticiler, mimar ve mühendislerin görüşleri ile uygun alanlar belirledi.
■ Yeni yapılacak afet konutları için yer tespiti yapılırken, deprem sebebiyle oluşan kırıklar dahil olmak üzere zeminin her türlü ayrıntılarıyla birlikte mikro bölgeleme ve ayrıntılı jeolojik etüt raporları hazırlandı.
■ Afet konutları en sağlam temel olarak görülen radye temel üzerine tünel kalıp sistemiyle, yöresel mimariye uygun inşa ediliyor.
4 KATI GEÇMEYECEK
Zemin artı 3-4 katı geçmeyecek ve 105 metrekare alana sahip daireler, 3+1 daire şeklinde planlandı. Köyleri yeniden ayağa kaldıracak projelerle bölgesel olarak farklı ihtiyaçlara göre tek katlı, verandalı, yöresel mimari ve yaşam koşulları göz önüne alınarak 5 farklı tip tasarlandı. Konutların tüm tip planları ortalama brüt 122-127 metrekare, net 102-106 metrekare büyüklükte ve tüm tipler 3+1 şeklinde yapıldı. Hayvancılık yapan vatandaşlar için de köy evleri ahırlarla birlikte yapılıyor. 100 hanenin üstü olan köylerde ise köy konağı ile cami veya cem evi planlaması yapılıyor.
KÖY EVLERİ TAMAM
Ramazan Bayramı'nın ikinci gününde Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla Gaziantep'in Belpınar ve Mesthüyük köyleri ile Kahramanmaraş Türkoğlu Özbek köyünde yapımı tamamlanan ilk köy evlerinin anahtar teslimi gerçekleşti. Konutlar tamamlandıkça etaplar halinde anahtar teslimleri gerçekleşiyor.11 ilde afet bölgesindeki deprem konutları inşa edilirken bir yandan da sosyal konut hamlesi İlk Evim İlk İşyerim için çalışmalara devam ediliyor. Bakanlığın TOKİ eliyle hayata geçirdiği ve 6 Şubat'taki Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle ara verilen, Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut hamlesi projelerinde kuralar çekildi, süreç işliyor.
ULUSAL RİSK KALKANI MODELİ HAZIRLANDI
Şehirleri başta deprem olmak üzere sel ve kuraklık gibi afetlere daha hazırlıklı hale getirmek için oluşturulan Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli ile şehirleri tarihiyle, kültürüyle, demografisiyle, sanayisiyle, altyapısıyla bir bütün olarak ayağa kaldırmak amaçlanıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, 11 ili yeniden inşa ederken başta afetlere karşı şehirleri dirençli hale getirmek için bilim insanlarının desteklerine ve onların sahadaki çalışmalarına ihtiyaç duyduklarını ifade etti. Bu ihtiyaç çerçevesinde davet edilen bilim insanları içinde inşaat, jeoloji, maden, çevre mühendisliği gibi alanlardan isimler olduğu gibi mimar, şehir-bölge planlama, sosyoloji, psikoloji, tarih, hukuk gibi birçok farklı alanlarda uzman isimlerin de yer aldığı toplantılar yapıldı.
11 İLDE YAPILACAK KONUT VE KÖY EVLERİ
ADANA: 12 bin 492 konut, 2 bin 438 köy evi
ADIYAMAN: 49 bin 934 konut, 23 bin 640 köy evi
DİYARBAKIR: 16 bin 500 konut, 2 bin 361 köy evi
ELAZIĞ: 7 bin 452 konut
GAZİANTEP: 29 bin 751 konut, 12 bin 607 köy evi
HATAY: 216 bin 733 konut, 34 bin 129 köy evi
KAHRAMANMARAŞ: 81 bin 987 konut, 30 bin 310 köy evi
KİLİS: Bin 643 konut, 2 bin 628 köy evi
MALATYA: 70 bin 1 konut, 25 bin 302 köy evi
OSMANİYE: 12 bin 243 konut, 6 bin 856 köy evi
ŞANLIURFA: 8 bin 3 konut, 3 bin köy evi
11 İLDE İHALESİ OLAN KONUT VE KÖY EVLERİ
ADANA: TOKİ eliyle bin 682 konut, Emlak Konut eliyle 21 bin 854 konut
ADIYAMAN: 3 bin 903 konut, 6 bin 198 köy evi
DİYARBAKIR: 6 bin 40 konut, 300 köy evi
ELAZIĞ: Bin 263 konut
GAZİANTEP: 15 bin 99 konut, 4 bin 356 köy evi
HATAY: 13 bin 626 konut, 6 bin 294 köy evi
KAHRAMANMARAŞ: 12 bin 267 konut, 6 bin 928 köy evi
KİLİS: Bin 743 konut, 486 köy evi
MALATYA: 7 bin 174 konut, 7 bin 165 köy evi
OSMANİYE: 3 bin 685 konut, 900 köy evi
ŞANLIURFA: 3 bin 736 konut, 300 köy evi
TOLGA TEKİN
