Turizmcilerin zorunlu bahşiş tartışması
Son dönemde birçok restoran ve kafede adisyonlara ‘servis ücreti’ adıyla ‘zorunlu bahşiş’ yansıtılması turizmcileri böldü. Yeni Asır’ın ulaştığı sektördeki isimlerden bazıları müşterinin bahşiş bırakma zorunluluğu olmadığını söylerken, bazı turizmciler ise bu uygulamada bir sakınca olmadığını dile getirdi.
- Ekonomi
- Metin Burmalı
- Giriş Tarihi: 23 Haziran 2023
İzmir başta olmak üzere özellikle turizm bölgelerindeki birçok restoran, lokanta ve kafe gibi işletmelerde 'Servis ücreti' adı altında yüzde 10-15 civarında ek bir bedel adisyonlara eklenmeye başladı. Ülkede çok yaygın olmayan bu uygulama, tüketicilerin tepkisini çekerken, işletmeciler ise bu sistemin işletmecinin kar etmesine değil, çalışanlarına yönelik bir uygulama olduğunu söyledi.
İNSANLAR BAHŞİŞ BIRAKMIYOR
Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Başkanı Ramazan Bingöl, ABD başta olmak üzere dünyanın pek çok ülkesinde bu uygulamanın bulunduğunu belirterek, Türkiye'deki turist sayısının artış gösterdiğini ve turistlerin de servis ücreti olduğunu düşünerek bahşiş bırakmadığını anlattı. Bingöl, "Türkiye'de eskiden bahşiş daha yaygındı ancak artık insanlar eskisi gibi bahşiş bırakmıyor. İşletmeler de standart yüzde 10-15 'servis ücreti' yazmaya başladı, bunu da adisyona ekliyorlar. Bu çok normal ve doğal bir şey. Servis ücreti alınınca insanların bahşiş bırakmasına da gerek olmuyor. İstiyorsa yine bırakabilir" dedi.
Kordon İşadamları Derneği Başkanı Ömür Şanlı ise, kendisinin de işletmecilik yaptığını ancak Alsancak ve Birinci Kordon'daki işletmelerde böyle bir uygulama yapıldığını duymadığını söyledi. İzmirlilere seslenerek, "Eğer sizden böyle bir ücret talep ediliyorsa vermeyin, o mekana da gitmeyin" diyen Şanlı, "Kordon'da yok ama başka yerlerde varsa bilemem. Eğer öyle bir şey varsa insanlar bu işletmeleri ifşa etsinler ve bir daha gitmesinler. Bahşiş insanın içinden gelen bir şeydir. Zorla alamazsın ki. Zaten işletmeler personelin alması gerekeni veriyor. Sigortasını yapıyor, maaşını veriyor. Alması gerekeni zaten alıyor. Müşteri ister bahşiş verir, isterse vermez o insanın vicdanına kalan bir şeydir" ifadelerini kullandı.
BİRÇOK ŞEHİRDE UYGULANIYOR
Alaçatı Turizm Derneği Başkanı Necat Çelikok, Çeşme ve Alaçatı gibi tatil beldelerinde bazı işletmelerin servis ücretini uyguladığını ancak bunda da yanlış bir şey olmadığını söyledi. Çelikok, "Bu uygulama çalışanların, personelin gelirini arttırmaya yönelik bir uygulama. Yani bu keyfi bir uygulama değil. Bu sistem, Bodrum, Foça, Antalya, İstanbul'da da var" dedi.
Tüketiciler Derneği Genel Başkanı Levent Küçük de geçmişte Türkiye'de bazı lüks işletmelerde bahşiş dışında yüzde 10 hizmet ücreti alındığını ama o uygulamanın da yanlış olduğunu düşündüğünü belirtti. Ticaret Bakanlığının Fiyat Etiketi Yönetmeliği'ne göre, işletmelerin uyguladıkları ücret ve tarife bilgisini tüketicinin göreceği şekilde bulundurmak zorunda olduğuna işaret eden Küçük, yönetmelikte "Servis ücreti veya herhangi bir isim altında başka bir ücret alınması halinde, bunun tarife ve fiyat listesinde gösterilmesi zorunludur" ifadesinin yer aldığını aktardı.