Tarladan markete fahiş fiyat artışı
Vatandaşların en çok tükettiği gıdalardan sebze ve meyve fiyatlarında tarladan hale, oradan market ve pazarlara gelene kadarki artış “bu kadar da olmaz” dedirtti. Etiketlere yansıyan oranlar 156’ya kadar çıkarken, üreticide 4 lira 25 kuruş olan mandalinanın 21 lira 50 kuruşa, 3 lira olan limonun 15 liraya, 5 lira olan portakalın 21 liraya satılması, fahiş fiyat fırsatçılığını gözler önüne serdi.
- Ekonomi
- Tolga Tekin
- Giriş Tarihi: 07 Ocak 2024
Sebze ve meyvelerin market ve pazar tezgahlarında fahiş fiyattan satılması fırsatçılığın en büyük göstergesi oldu. Asıl kazancı ise ürünleri üreticiden alıp hallere satan komisyoncuların elde ettiği de çok bariz ortada.
ARADA UÇURUM VAR
Yeni Asır olarak biz de tarla ve hal ile market ve pazar tezgahlarındaki aynı ürünün, kaç paradan satıldığını belgeledik. Geçtiğimiz günlerde Türkiye Ziraat Odaları Birliği, 2023 yılının aralık ayında üretici ile market arasındaki fiyat farklılıklarını değerlendirmişti. Ortaya çıkan fark dikkat çekmişti. Yapılan araştırmada fiyatı en fazla artan ürünün markette yüzde 156,3 ile kabakta olduğu görüldü. Kabaktaki fiyat artışını yüzde 152,5 ile yeşil soğan, yüzde 146,4 ile maydanoz, yüzde 141,9 ile zeytinyağı ve yüzde 138,5 ile patlıcan izlemişti. Geçen Aralık ayında mandalina ve limon 5 kat, portakal 4 kat, kuru soğan ve marul 3 buçuk kat, yeşil soğan 3 kat fazlaya satıldı.
FIRSATÇILAR ARTIRIYOR
Üreticide 4 lira 25 kuruş olan mandalina 21 lira 50 kuruşa, 3 lira olan limon 15 liraya, 5 lira olan portakal 21 liraya, 4 lira 50 kuruş olan kuru soğan 15 liraya satılmıştı. Şimdi de durum Aralık ayından farklı değil. Hatta asgari ücret ve memur maaşlarına yapılacak olan zam oranları belli olduktan sonra aradaki fırsatçıların adeta ellerini ovuştururcasına fiyat farkını iyice abarttığı gözlendi.
ETİKETE 0.90 OYUNU
Yeni Asır ekibi olarak dün hal ve market pazar fiyatları arasında farkı gözlemledik. Tarladan market ve pazara gelene kadar sebze ve meyve fiyatlarındaki iki hatta bazılarındaki 3 kata varan artış hayrete düşürdü. Halde kilosu 25 liradan satılan armut markette 65 liradan, cennet hurması 15 liradan 58 liraya, elma 18 liradan 38 liraya çıktığı gözlendi. Sebze fiyatlarında da biber, kabak ve domatesin 2 kat; salatalığın, kerevizin 3 kat artması dikkat çekti. Market etiketlerindeki fiyat oyunu da gözlerden kaçmadı. Fiyatları 10 kuruş düşürüp 50 liralık ürüne 49.90 TL fiyat yazılarak sanki ucuza satıldığı yönünde algı oluşturuluyor. Bu durum da vatandaşların tepkisini çekiyor.
'ASIL KAZANAN 'KOMİSYONCU'
İzmir Pazarcılar Derneği Başkanı Faysal Acar, fiyat farkını Yeni Asır'a değerlendirdi. Asıl kazancı sebze meyveyi üreticiden alıp hale satanların sağladığını belirten Acar, "Halci, pazarcı, marketçi satış öncesi haklı olarak bir maliyet hesabı yapıyor. Üstüne fiyat koyuyor. Ama ürünün tarladan alıp piyasaya sürülmesi sırasında yüksek kazanç sağanıyor. Bunların çoğu da kayıtdışı. Burada denetim mekanizması çok önemli.Bunun kontrol altına alınması için emniyet jandarma tarım, maliye adeta bir dedektif gibi çalışıp üreticilerle sürekli irtibat halinde olmalı" dedi.