Türkiye'de otomobil fiyatlarındaki balon söndü. Pandemide çip kriziyle başlayan, kurdaki hareketliliği bahane ederek stokçuluk yapan fırsatçılar bir bir kepenk kapatmaya başladı. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın kredi musluklarını kısması, Ticaret Bakanlığı'nın da otomobil fırsatçılarına göz açtırmamasıyla birlikte sıfır araçları piyasaya süren bayiler, satışlarda yaşanan daralmanın ardından Eylül 2023'te hızlı bir kampanya furyasına başladı. 7 Temmuz'dan itibaren sıfır araçlarda yürürlüğe girecek olan 'Genel Güvenlik Yönetmeliği' (GSR) regülasyonun da etkisiyle bu kampanyalar son bir aydır tavan yaptı. Öyle ki sıfır araçlarda fiyatlar 800 bin TL'ye kadar geriledi. Hal böyle olunca ikinci el araçların fiyatları da son bir yılda yüzde 30 geriledi.
10 BİN GALERİ KEPENK KAPATTI
Sektör oyuncularının verdiği bilgilere göre, ikinci elde fiyatların geri çekilmesi ve araç satışlarındaki durgunluk nedeniyle Türkiye'de faaliyet gösteren 120 bin galericiden 10 bini son 3 ayda kepenk kapattı. Pandemiyle birlikte otomobilin yatırım aracına dönüşmesinin galerici popülasyonu yarattığına dikkati çeken sektör oyuncuları, "Son 5 yılda 20 bine yakın kişi galerici oldu. Bu işi meslek olarak görmediler, kısa yoldan zengin olmayı hayal ettiler. Fiyatlarda da balona yola açtılar. Ancak rüzgâr tersine döndü, şimdi bir bir kepenk kapatıyorlar" diyor. Otomobilin yatırım aracı olmaktan çıktığını belirten sektör oyuncuları, "7-8 ay önce ikinci el arabayı 1 milyon TL'ye alan galericiler var. O dönem bu aracın sıfırı 1.4 milyondu. Şimdi bu aracın sıfır fiyatı 1.1 milyon TL. Hal böyle olunca ikinci el aracın fiyatı da 800 bin TL'ye düştü, zarar ettiler" ifadelerini kullanıyor.
SATIP FAİZE KOYUYORLAR
Geçen yıl ilan platformlarında ortalama 300 bin ikinci el araç satılırken bu yıl sayı 1 milyonun üzerine çıktı. Araç sayısındaki artışın bir diğer nedeninin de mevduat faizlerindeki artış olduğunu aktaran galericiler, şunları anlatıyor: "Faizler artınca bazıları elindeki aracı sattı ve bankaya faize koydu. 1 milyona sattığı bir aracın bankadan aylık 55 bin TL faiz getirisi var. Bu parayı alıp 20-25 bin liraya araç kiraladı. 3-4 ay önce bu yapılıyordu. Bunu görenler aynı yolu denemeye başladı. Ancak sıfır kampanyaları da artınca insanlar bu araçları satamadı. Öyle olunca ilandaki ikinci el araç sayısı arttı."
8 TEMMUZ KRİTİK TARİH
Otomerkezi.net CEO'su Muhammed Ali Karakaş, yüksek faiz oranları ve yüksek stok maliyetleri nedeniyle ikinci elin patlak verdiğini söyledi. İkinci el araç fiyatlarının son bir yılda yüzde 25-30 gerilediğini anlatan Karakaş, "Yüksek fiyattan araç alan galericiler araçlarını satamadı. Ellerinde patladı. Bazı galericiler bunu kredi çekerek almıştı. Onu da ödeyemeyince iş iflasa kadar gitti. Sahibinden.com verilerine göre son üç ayda 90 bin galericinin 5 bini işyerini kapattı. Türkiye genelinde 120 bin galericinin 10 bini ise son üç ayda kepenk kapattı" dedi. 7 Temmuz'da devreye girecek olan GSR yönetmeliğinin de piyasaları son bir aydır çok etkilediğini anlatan Karakaş, "Markalar şimdi arka arkaya sıfır araç kampanyası yapıyor. Eğer ellerindeki stokları bitiremezlerse 8 Temmuz'dan itibaren ellerindeki araçlar için plaka alıp bunu ikinci ele koyacaklar. Bu durum da ikinci eldeki araç sayısını artıracaktır. O nedenle 8 Temmuz sektör için çok kritik bir tarih" diye konuştu.
FİYAT DÜŞÜŞÜ SÜREBİLİR
CARDATA Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, son dönemde sıfır araçlarda yapılan güçlü kampanyalar nedeniyle tüketici talebinin bu alana yöneldiğini söyledi. Son bir yılda sıfır araçların fiyatlarının çok artmadığını anlatan Yalçın, "1 yılda sıfır araçların fiyatları genel ortalamada yüzde 17 arttı. Enflasyon ortamında bu artış çok düşük kaldı. O nedenle talep sıfıra kaydı. Bu yılın ilk 5 ayında binek ve hafif ticari toplam 480 bin araç satıldı" dedi. İkinci el araç pazarının daraldığını anlatan Yalçın, "Kurda bir değişiklik olmaz, enflasyon farklı bir yöne gitmezse sıfır araçların kampanyalarının devam edeceğini öngörüyoruz. O nedenle aylık bazda fiyatlar yüzde 2 daha çekilmeye devam edebilir" diye konuştu.
