E-Ticaret caiz mi?

E-ticaretin İslamiyet'e göre caiz olup olmadığı konusu kamuoyunda tartışılmaya başlandı. Ortada bir ürün olmadığı için ve kimse fiziki olarak dokunup görmediği için bu şekilde satış yapılmasının doğru olmadığı yönünde gelen yorumlar kafaları karıştırdı. Genç-yaşlı, zengin-fakir herkes tarafından yaygın olarak kullanılan sanal ortamda alışveriş yöntemi hakkında görüşlerini belirten Türk ilahiyatçı yazarlar Ali Rıza Demircan ve Selahattin Gezer ile Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, satışın hangi ortamda yapıldığından ziyade, İslam dini açısından haram olan her şeyin internet üzerinden satışının da uygun olamayacağı görüşünü savundu.

"HELALSE CAİZDİR"
Normal ticarette nasıl ki helal ve haram ayırt ediliyorsa, internet ortamında da aynı durumun söz konusu olduğunu ifade eden islami yazar Selahattin Gezer, "Satılan ürünün ne olduğu, dinimizce uygun olup olmadığı önemli. Yoksa internetten satılmasında bir sakınca yoktur. Yeter ki helal bir ürün satılsın, İslam'ın yasakladığı, haram olan bir şey satılmasın. Yoksa o zaman satan da alan da harama ortak oluyor. Helal olmasının yanı sıra satıcının müşterileri kandırmaması da önemli. Ayakkabı sattığını söyleyip de yerine başka bir şey gönderirse veya internette yazdığı ürün fiyatını satış yaptıktan sonra yükseltiyorsa elbette ki bu sahtekarlık olur, üçkağıt olur, haram olur" yorumunu yaptı.

"KOLAYLIĞI ÖNERİR"
Faiz, rüşvet, karaborsa gibi haram işlemler dışında yapılan ve karşılıklı rızaya dayanan ticaretin dinimizce uygun olduğu bilgisini aktaran ilahiyatçı yazar Ali Rıza Demircan da "Yüce kitabımız Kur'ân'da şöyle buyrulur: 'Ey iman edenler. Birbirinizin mallarını haksız yollarla yemeyin. Ancak karşılıklı anlaşmaya dayalı bir alışveriş yahut hediye, miras, vasiyet, sadaka, mehir, tazminat gibi meşru yollarla elde edilen kazançlarrı yiyebilirsiniz.' İslam, kolaylığı ve kolaylaştırmayı öneren dindir. Zamanımızın iletişim aracı internet üzerinden gerçekleşen alışverişlerde hem yerelde hem de dünya ölçeğinde ticaret örfü oluşmuştur. Alıcı ve satıcıların haklarını koruyan hukuk da oluşmuştur. Yukarıda açıklanan bilgiler ışığında internet üzerinden alışveriş caizdir" dedi.

"ALDATMA YOKSA CAİZDİR"
Dropshipping denilen stoksuz alışverişlerde mağduriyetler yaşandığını, tedarikçinin stokunda o ürünün mutlaka olması gerektiğine vurgu yapan Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu ise "Normalde elinizde olmayan bir malı satmak caiz değildir. Ortada olmayan bir ürünün satışını yapmak hayali olduğu için dinimiz açısından uygun olmuyor. Ancak stokta varsa, teslim ve tesellüm düzenli bir şekilde gerçekleşiyorsa, bir de İslam ekonomik sisteminin diğer kuralları olan aldatma, zarar, tağşiş, kandırma gibi konular işin içine girmiyorsa o zaman bu satış yöntemi caizdir. Ayrıca suç unsuru olmaması, kul ve kamu hakkının ihlal edilmemesi, mahremiyet bilgileri gibi özel hallerin de yayınlanmaması gerekiyor." açıklamasında bulundu.