Çin menşeili yapay zeka şirketi DeepSeek, Ocak ayında piyasaya sürdüğü son modeliyle kısa sürede dünya çapında bir fenomen haline geldi. ABD, İngiltere ve Çin'de en çok indirilen uygulama unvanını elde eden şirket, OpenAI'nin liderliğini tartışmaya açtı.
ÜCRETSİZ MODELİYLE ZİRVEYİ ZORLADI
DeepSeek'in bu yükselişinde en dikkat çeken strateji, tüm hizmetlerini ücretsiz sunması oldu. ChatGPT gibi rakiplerin aksine kullanıcılardan ücret talep etmeyen şirket, matematiksel hesaplamalar ve kod yazma gibi alanlarda OpenAI ile eşit performans gösterdiğini duyurdu. Ancak zirveye oturduğu gün yaşanan siber saldırı, platformda geçici kullanıcı kayıt askısına ve bazı bölgelerde hizmet yavaşlamasına yol açtı.
BORSALARA ŞOK DALGASI
DeepSeek'in ani çıkışı, küresel piyasalarda da sert dalgalanmalara neden oldu. Yapay zeka çiplerinin önde gelen tedarikçisi Nvidia'nın hisseleri, piyasa öncesi işlemlerde %10 değer kaybederken, analistler bu trendin sürmesi halinde şirketin piyasa değerinde 1 trilyon dolarlık erime olabileceği uyarısı yaptı. Çip üreticilerine yönelik satış baskısı, teknoloji endekslerinde geniş çaplı düşüşe zemin hazırladı.
UZMAN İSİM RİSKE DİKKAT ÇEKTİ
Marbaş Menkul Değerler Yatırım Uzmanı Aziz Kaçmaz, "Bu hamle, Nvidia'nın önüne çekilen bir set. Teknoloji bambaşka boyutlara evriliyor" değerlendirmesini yaptı.
"ÇİN, ABD'YE UYANDIRMA ALARMI VERDİ"
Kaçmaz, DeepSeek'in zirve hamlesini "Çin'in küresel piyasalara 'Ben de bu oyunun parçasıyım' demesi" olarak yorumladı: "ABD'nin başarısına sığınma dönemi bitti. Çin, uyumadığını ve teknolojiyi yeniden şekillendireceğini gösterdi. Bu bir uyanma alarmı. Trump'ın da vurguladığı gibi, 'Başarının arkasına sığınmayalım' çağrısı artık somut bir gerçek."
TEKNOLOJİ HİSSELERİNDE FIRTINA BEKLENTİSİ
Önümüzdeki süreçte teknoloji hisselerindeki çalkantının devam edeceğine dikkat çeken Kaçmaz, "Çip üreticileri için belirsizlik artıyor. Nvidia başta olmak üzere bu sektörde sıkıntılı günler kapıda. Ancak bu durum, yeni fırsatları da beraberinde getirebilir" ifadelerini kullandı.
Kaçmaz, konuyla ilgili, "Bir süreçte bu çok daha kızışacağına da benziyor. Ama büyük bir hadise tabii ki. Orada ciddi anlamda, özellikle Nvidia'nın son dönemdeki o yıldızlaşan Nvidia'nın, bir yerde önüne bir set çekilmiş oldu. Bu tabii teknolojinin aslında bambaşka boyutlara gideceğinin de bir kanıtı diye düşünüyorum. Orada işler biraz daha kızışacak gibi görünüyor. O yüzden özellikle teknoloji tarafındaki bu çalkantı bir süre daha devam edebilir. Tabii bu önümüzdeki süreçte bir fırsata da dönebilir. Ona bakacağız. Ama Çin, "Ben artık oyundayım. Sen tek başına yoksun Amerika, ben de bir şeyleri geliştiriyorum. Ona göre" dedi bu hamlesiyle, böyle algılıyorum. Uyandırma alarmı oldu gibi bir şey aslında. Çünkü Çin, uyumadığı mesajını burada aslında çok net bir şekilde piyasalara da verdi. Hani "yaptığınız bir işin arkasına sığınmayın". Yani Trump'ın söylediği o aslında: "Evet biz bir başarı elde etmiştik ama bunun arkasına çok sığınmayalım". Teknoloji aslında bambaşka yerlere gidiyor. Biz süredir bunu fark edemiyorduk belki hani küresel tarafta. O da uyanmış oldu. Aslında bu bizim için de bir fırsat diyor. Biz de bu tarafta kendimizi geliştireceğiz demeye çalışıyor Trump haklı olarak. Ama tabii çip üreticileri için bir soru işareti gelmeye başladı. O yüzden o tarafta biraz daha sıkıntılı bir süreç olabilir önümüzdeki günlerde. Ona dikkat etmek lazım. Tabii son günlerde tabii iç piyasaya da bakacak olursak orada da çok ciddi sakinlik var. Hacimlerde bir miktar gevşeme görüyorum son günlerde. İşte 100 milyarın üzerinden konuşurken artık 80-90 milyarlara tekrar düştük." değerlendirmesini yaptı.
SİLİKON VADİSİ'NDE ŞAŞKINLIK
ABD'nin yapay zeka alanındaki hakimiyetini sorgulatan bu gelişme, özellikle Silikon Vadisi'nde şok etkisi yarattı. DeepSeek'in ücretsiz modelinin küresel kullanıcıları hızla çekmesi, sektördeki gelir modellerini yeniden tartışmaya açtı. Uzmanlar, Çin'in teknoloji hamlesinin artık yapay zeka arenasında da somut sonuçlar ürettiğine vurgu yaparken, "Bu sıçrama, küresel dengeleri kalıcı olarak değiştirebilir" yorumları dikkat çekti.
Ekonomi çevreleri, yapay zeka devlerinin pazardaki bu rekabetinin hem teknoloji hem de finansal piyasalar üzerinde uzun vadeli etkiler yaratacağı görüşünde birleşiyor.
