Adnan Menderes'in Yassıada'da çekilmiş az bilinen fotoğrafları
Demokrasi tarihimizin kara lekelerinden biri olan ve Türk milletinin vicdanında onarılmayacak yaralar açan 27 Mayıs 1960 darbesinin üzerinden 59 yıl geçti. Demokrasiye vurulan bu darbe dönemin iktidar partisi olan Demokrat Parti'nin "ülkeyi baskı rejimine ve kardeş kavgasına götürdüğü" iddiası öne sürülerek gerçekleşmişti. Peki 27 Mayıs 1960'ta neler oldu? Sizler için İBB Atatürk Kitaplığından 27 Mayıs Darbesi'nde Menderes'in götürüldüğü Yassıada'dan az bilinen fotoğrafları derledik.
Giriş Tarihi : Son Güncelleme :
ABONE OL
BU GALERİYİ PAYLAŞ
(Bebek Davası sırasında çekilmiş olan fotoğraf)
(Bebek Davası sırasında çekilmiş olan fotoğraf)
(Bebek Davası sırasında çekilmiş olan fotoğraf)
(Bebek Davası sırasında çekilmiş olan fotoğraf)
(Bebek Davası sırasında çekilmiş olan fotoğraf)
(Bebek Davası sırasında çekilmiş olan fotoğraf)
(Örtülü Ödenek Davası sırasında çekilmiş olan fotoğraf)
Bu süreçte Menderes başta olmak üzere bütün sanıklara savunma hakkı tanınmadı.
(Örtülü Ödenek Davası sırasında çekilmiş olan fotoğraf)
Davalar Hakim Başol'un "Anlatın, buralara cevap verin" sözleri üzerine "Arz edeyim efendim" ��eklinde iddialara cevap vermeye çalışan Menderes'in sözleri hep "Kısa kes" cümleleriyle kesildi.
(Örtülü Ödenek Davası sırasında çekilmiş olan fotoğraf)
Beş ay sonra ilk kez hakim karşısına çıkarılan Menderes ise ruh halini şu sözlerle anlatacaktı:
(Örtülü Ödenek Davası sırasında çekilmiş olan fotoğraf)
"Dört-beş aydan beri tamamıyla tecrit vaziyetinde bulunuyorum ve tek bir odanın içinde ve günün 24 saatinde her saat değişen bir nöbetçi subayın nezareti altında hiç kimse ile konuşmak imkanı mevcut olmamak şartı ile yaşıyorum. Bu itibarla konuşma takatim hakikaten zaafa uğramış bulunuyor."
(Örtülü Ödenek Davası sırasında çekilmiş olan fotoğraf)
Duruşmalar sırasında, Başbakanlık Konutu'nun mutfağına tavuk tüylerini temizlemek için alınan "cımbız" bile konu edildi.
Başbakanlık Konutu olarak kullanılan Camlı Köşk'teki yabancı devlet adamları ve büyükelçilere verilen yemeklerin neden örtülü ödenekten karşılandığı soruldu.
Bunların israf olduğunu savunan Hakim Başol, "Bir Başbakan illa köşkte mi oturmalı? Barakada oturun! Cımbız, köşkte oturmanın icabı mıdır?" sorularını yöneltti.
(Kayseri Olayları Davası sırasında çekilmiş olan fotoğraf)
Yassıada'daki yargılamalar, 14 Ekim 1960'ta başlayıp 15 Eylül 1961'de karara bağlandı.
Toplam 19 dosyada toplanan davalar, "anayasayı ihlal" davasıyla birleştirildi.
Tutuklular "vatana ihanet, meclis iç tüzüğünün değiştirilmesi, Kırşehir'in ilçe yapılması, CHP'nin mallarına el koymak"tan suçlu bulundu. Yassıada duruşmalarında 6-7 Eylül olaylarından da DP sorumlu tutuldu.
592 sanıktan 288'i için idam istendi. Kararı açıklayan Yüksek Adalet Divanı, 15 sanığı idam cezasına çarptırdı. Eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar, eski Başbakan Adnan Menderes, eski Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu, eski Maliye Bakanı Hasan Polatkan'ın idam kararları oy birliğiyle alındı.
Celal Bayar hakkındaki karar, yaş haddi nedeniyle müebbet hapis cezasına çevrildi.
Eski TBMM Başkanı Refik Koraltan, eski TBMM Başkanvekilleri Agah Erozsan, İbrahim Kirazoğlu, eski Tahkikat Komisyonu Başkanı Ahmet Hamdi Sancar, eski Tahkikat Komisyonu üyeleri Nusret Kirişçioğlu, Bahadır Dülger, eski bakan Emin Kalafat, eski milletvekilleri Baha Akşit, Osman Kavrakoğlu, Zeki Erataman ile eski Genelkurmay Başkanı Rüştü Erdelhun hakkındaki idam kararları ise oy çokluğuyla alındı.
Aralarında eski bakan, eski milletvekilleri, Tahkikat Komisyonu üyeleri, İstanbul Valisi ile İstanbul Belediye Başkanı'nın da bulunduğu 31 sanık hakkında ise müebbet hapis cezası verildi. Sanıklardan 92 kişiye 20 yıl ile 6 yıl arasında ağır hapis, 94 kişiye 5 yıl ağır hapis cezası verildi. Bazı sanıklar kısa süreli hapis cezasına çarptırılırken bazıları da beraat etti.
Birçok yabancı ülke lideri, idamların durdurulması için Cemal Gürsel başkanlığındaki Milli Birlik Komitesine defalarca çağrıda bulundu.
Bunun üzerine Komite, Celal Bayar, Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu dışındakilerin idam cezasını affetti. Celal Bayar'ın cezası yaş haddi nedeniyle ömür boyu hapse çevrildi.
Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan 16 Eylül 1961'de sabaha karşı, merhum Menderes ise İmralı Adası'nda 17 Eylül 1961'de sağlık muayenesini yapan doktor heyetinden sağlam raporu alındıktan sonra saat 13.21'de idam edildi.
İşte sizlere İBB Atatürk Kitaplığından demokrasimizin kara lekesi 27 Mayıs Darbesi'nde Menderes ve arkadaşlarının götürüldüğü Yassıada'dan az bilinen fotoğraflar...