HABER ÖTESİ - HACER ÖNOĞLU ÜLGER
Çocuğunuzun hiç görmediği, somut bir varlığı bile olmayan biri tarafından esir alındığını düşünsenize. Onu esir alan bu şey, ailesini öldürmekle, elindeki fotoğrafları internet ortamında yaymakla ve hatta onu tüm sınıf arkadaşlarına rezil etmekle tehdit ediyor. Çocuğun korkuları öyle bir hal alıyor ki garip davranışlar sergiliyor. Artık derslerine eskisi kadar ilgi göstermiyor, tırnaklarını yiyor, gece uykularından kalkıyor, tek başına yatağa ya da tuvalete gitmeye korkuyor, yemek yiyemiyor, ailesinin ilgisine daha az ihtiyaç duyuyor ve hatta gece yatağını ıslatıyor. O zaman bilin ki çocuğunuz sizin tarafınızdan değil, başkası tarafından yönlendiriliyor.
ÖNCE HER ŞEY MASUM
Siz yemek yaparken ya da çamaşır asarken eline tutuşturduğunuz telefon aslında onun kabusu oluyor. Okulda, arkadaşlarından öğrenerek link'ini girip ya da kendisine gelen bir whataspp mesajı üzerinden tanıştığı sanal canavarlar onu ele geçiriyor. Adı sürekli değişse de amacı hiç değişmiyor. Bazen Mavi Balina oluyor adı, bazen Momo, bazen Grany, bazen de Mariam... Çocuğa ilk başta masum gibi görünen bazı talimatlar verip bunları yerine getirmesini bekliyor. Nasıl olsa bu telefonu ona babası aldı ve istediği oyunu oynar değil mi? Bu talimatları yerine getirmeye başlıyor. Mesela yüksek sesle müzik dinle! Bu talimat hiç de sakıncalı görünmüyor ve hemen yerine getiriliyor. Ancak sonrası artık içinden çıkılmaz bir hal almaya başlıyor.
VÜCUTTA KESİKLER
Çocuktan örneğin belden yukarısı çıplak bir fotoğrafını isteyen oyun, bu fotoğrafa sahip olmasının ardından çocuğu sonraki talimatları yerine getirmemesi halinde bu fotoğrafı yaymakla tehdit ediyor. Bunun o kadar da kötü birşey olmadığını düşünen çocuk için büyük bir tehdit. Talimatları yerine getirmeye devam ediyor. 'Vücudunda derin olmayan kesikler oluştur diyor' mesela. Alıyor eline kesici aleti, anne-babasının göremeyeceği yerlere kesikler atıyor.
YÜKSEK YERDEN ATLA
Talimatların ne olduğu tam olarak bilinmese de sonunun nereye vardığı biliniyor. Küçük çocuktan son olarak kendini yüksek bir yerden atması ya da asması isteniyor. Tabii isteğin boyutu büyüdükçe tehdidin boyutu da büyüyor. Eğer bunu yapmazsa anne ve babasına zarar verileceği söyleniyor çocuğa. O da ailesini korumak için atlıyor 7. kattan aşağıya. Uzmanlar çocukları bu kötülüklerden korumak için yapılması gerekenin çocukla daha fazla iletişim kurmak olduğunu söylüyor. Anne ve babalara çocuklarıyla birlikte planlar yapıp onlarla gerçekten bir şeyler paylaşmaları gerektiğini belirten İletişim Bilimleri ve Aile İçi İletişim Uzmanı Prof. Dr. Eda Balkaş Erdoğan, "Onları dinlemezseniz, sizin de elinizde tablet ve telefonlar olursa yaklaşan tehlikeleri göremezsiniz. Gerekirse teknolojiyi de paylaşın. Oynadığı oyunlarla ilgilenin" uyarısında bulunuyor.
"BİLGİ ALIRKEN DİKKATLİ OLUN"
Çocuğun internet ortamındaki bu tehlikeli oyunlardan haberdar olup olmadığını öğrenmek isteyen ebeveynlerin bunu yaparken çok dikkatli olmaları gerektiğini söyleyen psikolog Mert Dravor şunları söylüyor: "Çocuğunuza soru sorarken 'Ne söylediğinizden çok nasıl söylediğinize' dikkat etmeniz fayda var. Örneğin, 'Bugünlerde seni rahatsız eden bir görüntü gördün ya da bir hikaye duydun mu?' Serviste veya teneffüslerde arkadaşlarının sana tuhaf bir hikaye anlattığını düşünüyor musun?' gibi yaklaşımlar çocukların kaygılarının anlaşılması konusunda daha sağlıklı olabilir."