Koronavirüsle mücadelede dün akşamdan bu yana önemli gelişmeler yaşandı. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Coronavac aşısı için "Acil Kullanım onayı" vermesinin ardından dün akşam ilk olarak Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve Bilim Kurulu üyeleri aşı yaptırdı. Bu sabah ise Türkiye genelinde kitlesel aşılamaya başladı. Bilim Kurulu üyeleri özel bir tv kanalında aşılamaya ilişkin açıklamalarda bulundu.
PROF. DR. NECMİ İLHAN'IN AÇIKLAMALARI:
"Önümüzdeki hafta içinde 30 milyon doz da gelecek. Planlamamız dahilinde gidilecek. 28 günü gelenlere tekrar yapılacak. İnşallah Ramazan Bayramı'na daha ramazan bayramına yüzde 50-60, büyük kısmına ulaşacağımız düşüncesindeyim.
Göçmenler üzerinde de bir planlama yapılıyor. Göçmenlerde 60 yaş üstü sayısı çok az. göçmen sağlık merkezlerinde yapılacak.
AŞI OLDUM BANA BULAŞMAYACAK MI?
Bu anlama gelmiyor. Akıllarda çok soru var. Biz Türkiye olarak yüzde 91 olarak koruyor açıklamasını yaptık. Brezilya ise sonuçları 3 gruba bölerek açıkladı. Ağır geçirmeye yüzde 100 etkili dedi. Aşı olsak da hastalanabiliriz. Maske-mesafeye devam etmeliyiz. Aşı ağır ve orta düzeyde hastalık geçirmemize engel olacak.
YERLİ AŞI
En erken Mayıs ayında olabileceğiz. Türk sağlık çalışanları çok yetkin. Benim önerim sıranız geldiğinde aşı olmanız yönünde. Beklemeye tahammülümüz yok. Bende aşı oldum. Ben de hiçbir şey olmadı. Hiçbir şikayetim yok. Aynı şekilde devam ediyoruz.
İLK AŞIDAN SONRA KAÇ GÜN İÇİNDE GÜVENDE HİSSEDEBİLİRİZ?
Aşı oldum diye önlemleri bırakmadım. Ruhsal olarak sorulduğunda, aşı olduktan sonra 3-4 haftadan sonra antikor belirli düzeye geliyor diyebiliriz. Mutasyonu engeller mi, evet.
HASTANE ÇALIŞANLARI İÇİN NE ZAMAN AŞILAMA YAPILACAK?
Sağlık kuruluşu içindeki herkes sağlık çalışanı bizim için. 1 milyon 60 bin sağlık çalışanından 100 bini doktor.
EMZİREN ANNELER AŞI OLACAK MI?
Emziren annelerin biraz daha beklemesi gerekiyor. Aile hekimine danışması tavsiyemiz.
DOÇ. DR. KAYIPMAZ'IN AÇIKLAMALARI:
NE KADAR AŞI YAPILACAK GÜNLÜK?
Günlük 1.5 milyon kapasitemiz var. Randevulu sistem olduğu için ortalama 5-6 günde tüm sağlık çalışanları başlanacaktır.
ALERJİK RİNİT HASTALARININ AŞI OLMASI GEREKİR Mİ? YAN ETKİSİ VAR MI?
En sık karşılaşan etkiler baş ağrısı, halsizlik gibi. Dün Necmi ağabey ile aşı olduk. İlk başta aşı uygulama bölgesinde ağrı oldu. Nadir de olsa bu yan etkiler olabilir. 48 saatte bunlar geçebiliyor. Alerjik rinit bende de var. Ben aşı oldum. Herhangi bir riskle karşılaşmadım. Her türlü alerjik reaksiyona karşı hazırlıklar yapılmış durumda. Rehberler yapıldı. Alerjik durumda karşılaşıldığında aşı uygulama bölgesinde rehberler bulunuyor.
AŞI OLANLARA ANTİKOR TESTİ YAPILACAK MI?
Rutin bir antikor ya da alerji testi yapılmayacak. Hastalığı geçiren arkadaşlarımız oldu. Antikor seviyesi istenen düzeye oluşmadı. Antikor oluşması bir sorun oluşturmuyor. Aşı öncesinde antikor ya da alerji testi uygulanması olmuyor.
AŞI SIRAMIN GELDİĞİNİ NEREDEN ÖĞRENEBİLECEĞİM? 
E-Nabız'da randevu al bölümünde tıklandığında KOVİD-19 aşısı için randevu al bölümü var. Sıra kendisine gelmemişse 10 gün sonra tekrar deneyiniz gibi bir uyarı çıkacak. Kişinin sırası gelmiş ise, bir randevu tarihi ve saati atanması mümkün olacak. Aşı vasıtasıyla toplumsal bağışıklığı belirli bir seviyeye çıkaralım.
ENJEKTÖRLER ATILIYOR MU?
Sosyal medyada akşam bir tartışma vardı. Daha önce işte bu deneme aşamasında uygulanan enjektörlerin aşı uçlarının kısa olduğu, dün bize uygulanan aşı uçlarının uzun olduğu; efendim işte bizim bir inaktif aşıyı değil de mRNA aşısı olduğumuza yönelik bir karalama haberi vardı.
Aslında alakası yok. Bir tanesi hazır enjektörler halinde gelen formdu, onlar daha küçük iğneliydi.
Bize uygulanan ise flakonların içinden çekildiği için uygun boyuttaki enjektörler kullanılıyordu. Tamamen aradaki fark bundan ileri geliyor.
Artı bizim şu anda sadece aşı anlamında değil yaptığımız tüm enjeksiyonlarda, kullandığımız her türlü enjektör, şırınga dediğimiz eski ismiyle; tıbbi araç gereç, tek kullanımlık. Kullanıldıktan sonra özel kutularda muhafaza ederek atıyoruz.
İKİNCİ DOZUN GELMESİNDE SIKINTI OLUR MU?
İlgili ülke ve firma ile alakalı. Brezilya'da da acil kullanım için onay çıkacak. Çin'den çıkışlar artacaktır. Böyle bir risk var mı? Var. 47 milyon aşının Şubat'a kadar ülkemize gelmesiydi. Bir sıkıntı yaşanacağını açıkçası düşünmüyorum.
"AŞILAMA SÜRECİ HEDEFLENDİĞİ GİBİ İLERLİYOR"
İstanbul İl Sağlık Müdürü Prof. Dr. Kemal Memişoğlu da anlı yayında soruları yanıtladı.
Memişoğlu'nun açıklamaları şöyle:
"İnşallah tüm toplum aşılandıktan sonra bu salgından kurtuluruz diyoruz.
İstanbul'da herhangi bir uç noktada, her sağlık çalışanı istediği zaman aşı olabilecek. Herkes şu anda kayıt sistemimizde var. Yaklaşık 261 bin kişi. Özel hastane de olsa üniversite hastanesi de olsa aşıya hazır. Sabah saatlerinde aşılar dağıtıldı soğuk zincirle birlikte.
Sağlık çalışanları için randevusuz aşılar başladı.
Altyapı olarak dünyanın en iyi altyapısı. 10 gündür datası verisi anlatıldı bize. Aşı programı da aşı yapan ve kullananlar için tasarlandı. Aşı takip sistemine de entegre edildi ve aşılar her yapılabilir hale getirildi.
Toplumumuza şunu ifade etmek istiyorum… Aşılama şu anda bu hastalıkla ilgili en önemli silahımız. Aşıyla ilgili de kimse tereddüt etmesin. Herkesin aşı yapmasını yapmasını bekliyoruz. Biz insanlardan aşı yaptırmalarını bekliyoruz. Bu aşı güvenilir ve etkin bir aşı. Tamamen ücretsiz yapılan bir aşı. Ne özel sektör hastaneleri ne devlet hastanelerinde. İnsanlar gidip yaptırabilecek.
AŞI OLACAĞIM AİLEM İÇİN RİSK TEŞKİL EDER Mİ?
Bunlar inaktif aşılar. Aşının ölü olduğu için bulaştırma şansı yok. 28 gün sonra 2. doz yapılacak. Vücut için ön hazırlık yapılıyor. Aşı virüsle karşılaştığınızda önceden virüsle tanışması demek. Bulaştırıcı özelliği ya da yan etkisi şu an için yok.
Elektronik sistemde, sağlık kayıtları daha önce istendiği için.. Bunların altyapısını Bakanlığa ilettik. Sağlıklı ve sağlıkçılarla çalışanlar. Bunların sayısı artabilir. Neden? Sisteme girilmemiş olabilir. Bu sayı sağlıkçılar için geçerli. Bunlar öncelikli grup olarak söyleyelim. Sağlıkçı grup demeyelim de… Bakanlığımızın merkezindeki çalışmalarında bu gruplar daha büyüyecek. 17 milyon insana aşı yapmış olacağız.
NASIL RANDEVU ALINACAK?
İlki sağlık çalışanları için randevu olmasa da, hakedip haketmediğinin kontrolü sonrasında yapılabilir. İkincisi MRS ile randevu alabilirler. Randevu ile gidip en yakın nerede olursa olsun nerede çalışırsa çalışsın, özel-kamu gidip aşılarını ücretsiz yaptırabilirler.
Olduğu yerde ülkemizin herhangi bir yerinde aşılama yapabilecekler. Türkiye'nin herhangi bir yerinde istediğiniz zaman aşı olabilirsiniz.
KRONİK RAHATSIZLIĞI OLAN ÇOCUKLAR
Bunların hepsi Bilim Kurulu kararına ilişkin yapılıyor. Onlarla ilgili bir planlama henüz bize bildirilmedi. Risk gruplarının önceliğini Bilim Kurulu söylüyor. Hakedip haketmediğini öğrenip aşı yaptırmasını tavsiye ediyoruz.
İKİNCİ PART GELDİKTEN SONRA KONTROL EDİLECEK Mİ?
Geldikçe kontrol edilip yapılacak. Tüm aşılarımız Halk Sağlığı Labaratuvarlarında kontrol edilir, uygun olup olmadığına göre sahaya ve insanlığın hizmetine sunulur.
AŞI OLDUKTAN SONRA 15 DAKİKA BEKLEME
Yarım saate kadar beklenilmesini öneriyoruz. Odaları hazırladık. İnsanlar oralarda bekleyecekler. İğnelerden korkan insanların tansiyonları düşebiliyor. Öyle alanlar oluşturduk. Sağlık çalışanlarının hepsi aşı oluyor. Biz anlık takip edebiliyoruz. Büyük bir entegrasyonla çalışıyoruz. Büyük bir emek var. Emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.
Emziren sağlık çalışanları, hamileler aşı olacak mı? Bilim Kurulu ne diyorsa onu yapacağız. Açıkçası ilk 3 ayda riskli olduğu söyleniyor. Riskli demeyelim de yan etkisi ölçülmedi. Sistemimiz ona da bakıyor. Riskli grup ya da hamileliği varsa zaten bunu hak etmiş olarak gördüğü için yaptıramayacaklar."