Bakan Ersoy: Bergama Antik Kenti için öngördüğümüz bütçe, 1 milyar TL

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, "Bergama Antik Kenti'nin, ulusal ve uluslararası kültür-turizm vitrininde hak ettiği öncelikli yeri almasını sağlayacağız. Bu süreç için öngördüğümüz bütçe ise 1 milyar TL'dir" dedi.
Bakan Ersoy, Pergamon Antik Kenti Tanıtım Toplantısı'na katıldı. Ersoy, toplantıdaki konuşmasında 'Geleceğe Miras Bergama Projesi'nin ayrıntılarını anlattı. 2019 yılında Türkiye'de 'Arkeolojik Kazıların 12 Aya Yayılması' projelerini başlattıklarını belirten Ersoy, "2023 sonu itibarıyla 133 kazı alanında hayat geçirilmiş olan bu uygulamada çok ciddi kazanımlar elde ettiğimizi ve 2024'te 144 kazı alanında bu uygulamayı sürdüreceğimizi daha önce belirtmiştim. Sizlerin aracılığıyla bu sözü yerine getirdiğimizi ve bugün 144 kazı çalışmasının 12 ay esasına göre yürütüldüğünü ifade etmek isterim. Söz verdiğimiz gibi 'Geleceğe Miras' projemiz kapsamında, yabancı kazı çalışmalarının başına Türk bilim insanlarından birer 'koordinatör' görevlendirme işlemlerini de tamamladık. Böylece Türk arkeoloji tarihinde, 163 yıl sonra yeni ve milli bir sayfa açtık" dedi.

'SONUÇ ALMA SÜRELERİNİ MÜMKÜN OLDUĞUNCA KISALTIYORUZ'
Arkeolojik kazıların hem bütçelerini hem de lojistiklerini daha önce görülmemiş oranlarda arttırarak kapsamlarını genişlettiklerini belirten Ersoy, "Sonuç alma sürelerini mümkün olduğunca kısaltıyoruz. Sözün özü; Türk arkeolojisinde 60 yılda yapılanlara eşdeğer işi, 4 yılda yapma hedefimize ulaşmak için bütün imkanları seferber ediyoruz ki başta antik kentlerimiz olmak üzere sahip olduğumuz kültür varlıkları en kısa sürede gün yüzüne çıkarılsın, ayağa kaldırılsın ve ülkemiz için bir katma değere dönüşsün. Bergama, söz konusu bu antik kentlerimizden biri" diye konuştu.
'TÜRK-İSLAM DÖNEMLERİ İÇİN DE BÜYÜK ÖNEM TAŞIMAKTADIR'
Pergamon Antik Kenti'yle ilgili bilgi veren Ersoy, "Anadolu'daki en güçlü krallık olan Pergamon Krallığı'nın başkenti olan Bergama, içerisinde 5 adet Gymnasium yapısı bulunduran antik dünyanın en önemli eğitim merkeziydi. Büyük Bergama Gymnasiumu, 500 yıllık köklü bir okul olarak anılmaktadır. Roma döneminde ise Asya Eyaleti başkenti olan Bergama, döneminin en önemli sağlık merkezlerinden Asklepeion'a da ev sahipliği yapmıştır. Bergama, Helenistik ve Roma dönemlerinin yanı sıra Doğu Roma ile Türk-İslam dönemleri için de büyük önem taşımaktadır. Osmanlı kent mimarisinin bütün önemli öğelerini burada bir arada bulmak mümkündür. Zaten söz konusu 4 medeniyete ait katmanları barındırması sebebiyle bu antik kent, 2014 yılında, 'Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı' olarak UNESCO Dünya Miras Listesi'ne dahil edilmiştir" dedi.

'BERGAMA'NIN YÜZDE 60'I KAZILMIŞ DURUMDADIR'
Bergama'da 146 yıl önce başlayan kazı çalışmalarında dönem dönem farklı yabancı bilim insanları görev almış olduğuna dikkati çeken Ersoy, "1957 yılından bu yana çalışmalar, Alman bilim heyetlerince yürütülmektedir. Bütün bu süreç neticesinde, Asklepion dahil olmak üzere Bergama'nın yüzde 60'ı kazılmış durumdadır. Şimdi bu istisnai antik kentimizi 'Kazıların 12 Aya Yayılması' uygulamamıza dahil ediyoruz. Bergama, anıtsal mimarisiyle Helenistik dönem şehir planlamacılığının en iyi örneğidir. Bergamalılar mimaride büyük yenilikleri hayata geçirmişler, heykel sanatında kendi ekollerini geliştirmişlerdir. Athena Tapınağı, Helenistik dönemin Anadolu'daki en karakteristik örneklerinden olan tiyatrosu, kütüphanesi, Zeus ve Dionysos tapınakları, Agora ve Gymnasium gibi yapıları dönem mimarisinin en seçkin örnekleridir. İşte böylesi özel bir antik kent olan Bergama'da, 'Geleceğe Miras Bergama' projesini hayata geçiriyoruz. Bakanlık olarak Bergama Akropolü'nde, kuzey sur duvarları restorasyonu 1. etap çalışmalarını 2015-2017 yılları arasında tamamlamıştık."
'TİYATRODA, BETON İLE YAPILAN TAMAMLAMALAR SÖKÜLECEK'
Proje kapsamında 2'nci etap çalışmalarını başlattıklarını duyuran Ersoy, "Helenistik Dönem tiyatro terasında bulunan ve tiyatro ile M.Ö. 2. yüzyılda tasarlanan Dionysos Tapınağı, Roma döneminde tadilata uğramış ve Doğu Roma döneminde kiliseye çevrilmiştir. Proje ile bu yapıyı ayağa kaldıracağız. Bergama'nın en önemli yapılarından Zeus Sunağı'na yönelik olarak, arazide korunan mimari blokların orijinal yerlerine yerleştirilmesi ve kısmi tamamlama çalışmalarını gerçekleştireceğiz. Tiyatroda, geçmiş yıllarda beton ile yapılan tamamlamalar sökülerek orijinalindeki aynı tür taşlarla yeni tamamlamalar yapılacak. Böylece tiyatroyu hem orijinal görünümüne kavuşturmuş hem de sağlamlaştırmış olacağız. Akropoldeki gezi güzergahında yer alan mevcut travers döşemelerini iyileştireceğiz. Ayrıca antik yapılara ilişkin bilgilendirme ve yönlendirme levhalarını da yenileyerek, sunulan bilgilerle alanı anlaşılır kılacağız" diye konuştu.

'BERGAMA AMFİTİYATROSU, YÜKSEK TURİZM POTANSİYELİNE SAHİP'
Ersoy, şöyle devam etti: "Kızılavlu'daki ana yapı ile Kuzey Kule'deki restorasyon çalışmaları bakanlığımızca 2013-2018 yılları arasında tamamlanmıştı. Kızılavlu Çevre Düzenleme Projeleri, ilgili Koruma Bölge Kurulu'nca 2020'de onaylandı. Projenin uygulamasına hızlıca başlayacağız. Kızılavlu'nun güneydoğusunda yer alan ve daha önceki yıllarda ortaya çıkarılan büyük boyutlu, önemli bir kısmı mozaiklerle süslü odalara sahip olan yapının kazısını yapacağız. Bu yapının ve etrafındaki anıtsal yapıların açığa çıkarılmasının ardından koruma çalışmaları yaparak alanın üstünü bir çatı ile örteceğiz. Antik dönemin en ünlü şifa merkezi olan Asklepion'u ve sütunlu caddesini daha görünür hale getirebilmek için restorasyon ve uygulama projelerini hayata geçireceğiz. Bergama Amfitiyatrosu, Anadolu'daki en iyi korunmuş örneklerden ve Roma mimarisinin bir simgesi olarak yüksek turizm potansiyeline sahip. Bu alanı da konservasyon ve çevre düzenleme projesi ile turizme kazandıracağız. Bergama Arkeoloji Müzesi, bina onarımı, teşhir ve tanzimi için de ayrıca bir bütçe ayırdık. Buradaki çalışmalara da hemen başlamayı planlıyoruz. 2024 yılında öncelikle Akropol ve Asklepion alanlarında gece aydınlatma çalışmaları yapacağız. Bütüncül bir çevre düzenleme projesi ile de tüm Pergamon antik kentinin gece aydınlatma çalışmalarını tamamlayarak ören yerini gece ziyaretine açacağız."

Projelere yoğunlaştıklarını vurgulayan Ersoy, "Halihazırda başlayan uygulamaların yanında sözünü ettiğim bu projeleri de son derece yoğun bir mesai harcayarak tamamlayacağız. Neticede Bergama Antik Kenti'nin, ulusal ve uluslararası kültür-turizm vitrininde hak ettiği öncelikli yeri almasını sağlayacağız. Bu süreç için öngördüğümüz bütçe ise 1 milyar TL'dir" dedi.