Tersane sahipleri, gemi alım ihalesini istemedi

Gemi İnşa Sanayicileri Birliği, Büyükşehir Belediyesi'nin 15 yolcu vapuru almak için 26 Aralık'ta yapacağı ihaleye, "Bu şartnameye uygun gemi yapacak tersane yok. İhale iptal edilsin, yeni şartname hazırlansın" açıklaması yaptı

SİNAN DOĞAN (HABER MERKEZİ)
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin 15 yolcu vapuru alımı için çıktığı, 26 Aralık'ta gerçekleştirilecek ihaleyle ilgili tartışmalar büyüyor. Büyükşehir'in Körfez'de kullanmak için alacağı 15 yolcu gemisi ihalesiyle ilgili Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım ile Gemi Mühendisleri Odası'ndan 'ihale şartnamesini değiştirin' önerisi gelirken, tartışmaya gemi sanayicileri de katıldı. Türkiye'deki 71 tersaneyi ve 48 gemi inşa sanayicisini temsil eden Gemi İnşa Sanayicileri Birliği, Büyükşehir'in 15 yolcu gemisi alım ihalesinin iptal edilmesi ve yeni şartname hazırlanması için Büyükşehir'e başvurdu.
Büyükşehir'in hazırladığı şartnamede istenen şartları yerine getirecek üyelerinin olmadığını savunan Gemi İnşa Sanayicileri Birliği Başkanı Murat Kıran, "Büyükşehir Belediyesi bilgi eksikliğinden dolayı bu şekilde bir şartname düzenledi. Eminim ki yanlıştan dönüp, bizden bilgi ve yardım isteyeceklerdir" dedi. Tekne Yat İmalatçıları Federasyon Başkan Yardımcısı ve İzmir Tekne İmalatçıları Derneği Başkanı Aslan Bilgi ise alınacak gemilerin alüminyum gövdeli olması halinde İzmir'deki tekne imalatçıları dahil 150 civarında firmanın ihaleye girebileceğini, ancak mevcut şartnameye göre ihaleye çok az sayıda firmanın katılabileceğini söyledi.
'BİZE SORULMADI BİLE'
Geçen hafta taleplerini içeren bir yazıyı Büyükşehir'e gönderdiklerini açıklayan Kıran, "İhale şartnamesinin kesinlikle yeniden düzenlenmesini istedik. Özellikle gemi gövdelerinin kompozit malzemeden yapılması şartı bizi sıkıntıya sokuyor. Bu malzeme 10 yıldır Türkiye'de yat üretiminde kullanılıyor. Yatları daha hafif ve süratli hale getiriyor. Üyelerimiz de kompozitten yat üretiyor. Ancak bildiğimiz kadarıyla aynı malzemeyi işleyip yolcu teknesi üreten hiçbir üyemiz yok. üstelik bu malzeme daha pahalı. Dünya tersaneciliğinde ilk 5 ülkeden biri olarak alüminyum ve saç gövdeden yolcu gemisi üretebiliriz" dedi.
Büyükşehir'in şartname hazırlarken, yeterince çalışmadığını öne süren Kıran, kendilerinden hiçbir görüş alınmadığını ifade etti. Kıran, "Ağaç mı, saç mı, katamaran mı, hangi manevra kabiliyetine sahip olmalı? Öte yandan ihale bedeli olarak 250 milyon liradan bahsediliyor. Bu rakamlar çok büyük. Acaba yap-işlet-devret modeliyle bu gemiler alınabilir mi? Üyelerimizden bu modelle işi yapmaya talip olanlar var" diye konuştu.

YÜKSEK MALİYET
Tekne Yat İmalatçıları Federasyon Başkan Yardımcısı ve İzmir Tekne İmalatçıları Derneği Başkanı Aslan Bilgi, şartnamede yer alan gemi gövde tipinin karbon takviyeli olması şartının ve diğer üretim yöntemlerinin yabancı tersaneleri işaret ettiğini ifade etti. Bilgi, Çelik gövdeli yolcu gemisinin 1 milyon euro, alüminyum gövdeli geminin 6 milyon euro, cam takviyeli geminin 7 milyon euro maliyetinin olduğu belirtilirken, karbon takviyeli bir geminin en az 9-10 milyon euro aralığında olduğunu dile getirdi. Bilgi, alınacak gemilerin alüminyum gövdeli olması halinde İzmir'deki tekne imalatçıları dahil 150 civarında firmanın ihaleye girebileceğini, ancak mevcut şartnameye göre ihaleye çok az sayıda firmanın katılabileceğini söyledi.
'İZMİR DE YAPAR'
Gemi yapımında çok çeşitli malzeme seçenekleri varken, yarış teknelerinde ve uçak sanayisinde kullanılan, hızı artırıcı katkı sağlayan malzemenin kullanılmasına anlam veremediklerini ifade eden Bilgi, "Kim hazırlıyor bu şartnameyi? Türkiye ekonomisini hiç düşünmediler mi? Türkiye gemi yapımında öyle noktaya geldi ki, bu gemileri dışarıdan almak çok ayıp. Gemi sanayinde 7'nci, yat sanayinde 4'üncü sıradayız. Bu nedenle şartname gözden geçirilmeli" dedi.
Deniz kıyısında yerleri olduğu takdirde gemileri İzmir'de de üretebileceklerini ifade eden Bilgi, Aliağa Çaltıdere'de altyapı çalışmalarını sürdürdüklerini, Maliye'den kiralama için uygun fiyat beklediklerini söyledi. Gemiler alındıktan sonra sorunun bitmediğine dikkat çeken Bilgi, "Gemilerin tamirinin, bakımının yapılması lazım. Bunu yapacak yer yok. Çaltıdere'de biz bu işe talibiz" diye konuştu.
Büyükşehir 2007'de ihaleye çıkmıştı
İzmir Büyükşehir Belediyesi, körfezde deniz ulaşımının daha hızlı, konforlu, güvenli ve çevreci olması için 2007 yılında da bir ihale düzenlemişti. İstanbul Teknik Üniversitesi Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi uygulama ve Araştırma Grubu tarafından geliştirilerek İzmir için tasarlanan yolcu vapurları için 5 farklı model öngörülmüştü. 14.5 knot hızında olması planlanan gemilerde geniş salonlar ile konforlu yolculuk ve rahat inme-binme imkanı sunuluyordu. Artan yakıt ekonomisine bağlı olarak başlangıç noktasına göre gün başına 1.5 tona varan yakıt tasarrufu, toplamda 12 yılda yeni bir gemiyi finanse edecek bir tasarruf ve birikim olanağı sağlanıyordu. Gemi Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Başkanı Emrah Erginer, 2007'de tasarlanan gemilerin İzmir'in ihtiyacını karşılayacak ve Türkiye'de çok rahatlıkla üretilecek nitelikte olduğunu söyledi.