İzmir'in 351 milyon lirası denizde battı

İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin 351 milyon liraya ihale ettiği 15 vapurdan ilkinin kente gelmesinin üzerinden 49 gün geçti. Başkan Kocaoğlu'nun seçim döneminde tanıtımını yaptığı ve kurdelasını kestiği gemi, 2 iskelenin de uygun hale getirilmesine karşın hala sefere çıkmadı. Yeni Asır, belediyenin kendi ekibinin yaptığı denetimde şartnamaye uygun olmayan 30'un üzerinde eksiklik belirlediğini ortaya çıkardı. Denizcilik sektöründen önde gelen isimler şartnamenin teknik hatalarla dolu olduğunu öne sürdü. Bu hatalar nedeniyle Büyükşehir'in geminin kabulünü yapamayacağı, aksi durumda suç olacağını görüşü bildirilirken seçim malzemesi olarak törenle açılışı yapıldığından da geminin eksiklerin tamamlanması için tersaneye geri gönderilemediği ifade edildi.

Şartname uyarısı
3 yıl önce Büyükşehir, 15 yolcu gemisi ve 28 kalem yedek parçanın alımı için ihaleye çıktı. Gemi Mühendisleri Odası İzmir Şubesi, o dönemde yayınladığı 11 sayfalık raporda, ihale şartnamesini eleştirdi. Raporda, "Şartname dili, İngilizce hazır bir şartnamenin uzman gözüyle kontrol edilmeden tercüme bürosu tarafından hazırlandığı izlenimi oluşturmaktadır. Bu tercüme, teknik olarak karmaşıklığa yol açacak ifadeler içermektedir. Şartnamede ciddi uluslararası standart ve kural çatışmaları gözlenmiştir" uyarısında bulunuldu.
Aynı raporda körfez ulaşımının mevcut durumu da ortaya konularak şartnamenin dili, terminolojisi ve teknik hataların giderilmesi istendi. Büyükşehir, o şartnameyle çıktığı ihaleyi 2012 yılında Yalova merkezli Özata şirketi 117 milyon TL ile alan firma oldu. Karbon kompozit gövdeye sahip katamaran tipi vapurlardan ilki Çakabey, geçen yıl 27 Aralık'ta denize indirildi.
Kurdelası kesildi
Büyükşehir ekipleri 15, 16 ve 17 Ocak'da tam 3 gün boyunca Çakabey'i şartnameye uyup uymadığı konusunda A'dan Z'ye inceledi. Yeni Asır, bu incelemenin sonucuna ulaşarak teknik şartnameye uymayan 30'dan fazla aykırılığı "Bu da fos çıktı" başlığıyla kamuoyu ile paylaştı. Büyükşehir ekibinin saptanan eksiklikler nedeniyle "gemi ve seyir emniyeti açısından olumsuzluk yaratır" görüşüne karşın, Aziz Kocaoğlu 8 Şubat'ta Üçkuyular İskelesi'nde, Çakabey hizmete giriyormuş gibi kurdelasını keserek açılışını yaptı.
Ancak karbon kompozit gövdeye sahip gemi tam 49 gündür Üçkuyular İskelesi'nde demirli kalarak hizmete girmedi. Büyükşehir Belediyesi mal kabul komisyonunun vapurun alımını 1.5 aydır onaylamadığı ortaya çıktı. Bu onay olmadığından Büyükşehir, Çakabey'in yüzebilmesi için gerekli belgeleri almak üzere İzmir Liman Başkanlığı'na başvurmaması da bir diğer skandal oldu. Kocaoğlu'nun "Başvurduk" sözü üzerine liman başkanlığı yetkilileri başvuru yapılmadığı bilgisini yeniledi.
Şartnamede hız kargaşası
Şartnamede geminin gece gündüz her türlü bölgesel hava ve deniz şartında hizmet verebilmesi istendi. Bu açıdan şartnamenin A.3 bendinde geminin ilgili klas kuruluşu kurallarına ve Yüksek Hızlı Tekneler (HSC) koduna göre tasarlanmış, inşaa edilmiş ve donatılmış olması gerektiği belirtildi. Ancak aynı şartnamenin B.4.3.3.1 maddesinde, 12 adet iç körfez gemileri için 18 deniz mili şartı getirildi. C.4.2.2.1 maddesinde de diğer 3 adet dış körfez gemisi için 30 deniz mili yapması şartı koyuldu.
Oysa sektörün önde gelen isimlerine göre, bir geminin sınıfını belirleyen klas notasyonuna göre HSC kodunda teknenin 25 deniz mili hızını geçmesi gerekiyor. Durum bu olunca 12 gemi 25 deniz mili hızını geçemeyecekse HSC koduna da zaten giremiyor. Ayrıca Çakabey'in klas notasyonu R5 olarak tanımlandı. Buna göre de gemi, kışın karadan ancak 1 deniz mili, yazın da 2 deniz mili açılabiliyor. Oysa Bostanlı Konak arası 2.3 deniz mili uzunluğunda. Mal kabul komisyonu, halk arasında kullanılan "Doğan görünümlü Şahin" tabirindeki gibi bir durum yaşandığı için mi geminin kabulünü yapmıyor" yorumu önplana çıktı. Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu'nun da vapurla ilgili tatmin edici bir açıklama yapmaması kuşkuları daha da artırıyor. İzmirliler, Kocaoğlu'ndan açıklama bekliyor.