Büyükşehir ihalelerini hep başka iller kapıyor

İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin son yıllardaki metrodan opera binası yapımına kadar bütün büyük inşaat ihalelerini Ankara ve özellikle de Çankaya'dan firmalar kazanıyor. Bunu Yeni Asır olarak daha önce manşetten gündeme getirdik. Aynı zamanda Büyükşehir Genel Sekreteri Buğra Gökçe'nin de 2014'te Çankaya Belediyesi'nden İzmir'e transfer olmasına da işaret ederek oluşan bu ilginç 'tesadüfe' dikkat çektik. Birkaç gündür Elektronik Kamu Alımları Platformu'nda (EKAP) yer alan tamamlanmış Büyükşehir ihalelerini inceliyorum. Maalesef küçük ve orta büyüklükteki işlerin hatta çalı budama, yoldaki çukurlara yama yapma gibi işlerin bile çok büyük kısmının da İzmir dışından firmalarca yapıldığını gösteren üzücü bir tabloyla karşılaştım.
AMEDSPORLU İŞADAMINA GİTTİ
Örneğin, belediye İzmir'in çöplerinin transfer istasyonlarından Harmandalı'na taşınma işini yapacak çekici ve semi treyler kiralama işini daha önce Amedspor'da uzun yıllar yöneticilik yapan Diyarbakır Sanayi ve Ticaret Odası Yönetim Kurulu üyesi Nesih Aktepe'nin Aktepe Group isimli şirketine vermiş. Aktepe, 29 Mayıs 2020 ile 15 Ağustos 2020 arası için düzenlenen ihaleyi tek teklif sahibi olarak pazarlık usulü 4.8 milyon liraya almış. Aktepe aynı işin 2 Ekim ile 31 Aralık 2020 arasındaki bölümünü de yine tek teklif sahibi olarak pazarlık usulü 10.2 milyon liraya üstlenmiş. Aktepe'nin iki ayrı ihalede aldığı işin miktarı 15 milyon lirayı geçiyor.

Nesih Aktepe
HİZMET BİNASI BATMANLI'YA
Bu arada Konak Güney Mahallesi'ndeki belediye hizmet binası ikmal inşaatı işi, 30 Haziran'daki açık ihalede 24.1 milyon liraya Batman merkezli Demiriş Kardeşler Petrol- Mehmet Fırat İş Ortaklığı'na verilmiş. Ayrıca, Özdere'de çok amaçlı hizmet üniteleri inşaatını da yine Haziran ayındaki ihalede Diyarbakırlı Gündoğar Kardeşler İnşaat ile Mustafa Kaya ortaklığı 10.9 milyon liraya üstlenmiş.
ÇALILARI BAŞKASI BUDUYOR
İş o boyuta varmış ki, kentteki çalıları bile artık şehir dışından işadamları buduyor. Mesela, kentin kuzeyindeki ilçelerde ağaç ve çalıların budaması işini Mayıs ayındaki ihalede 1 milyon liraya Antalyalı Potent Grup üstlenmiş. Güney ilçelerindeki çalı ve ağaçların budaması ihalesini ise, 1.2 milyon liralık teklifiyle Ankara Çankaya merkezli İlkiz Orman Ürünleri firması kazanmış.

YOLLARA YAMA İŞİ MUŞ'TA
Öte yandan Dikili ilçesindeki sokaklardaki küçük ölçekli ve acil tamir bakım işlerini 2.5 milyon liraya Haziran'daki ihaleyi kazanan Muş'tan Kay-Sa İnşaat şirketi yapacak. Kınık, Bergama cadde ve sokaklarında küçük ölçekli ve acil tamir bakım onarım işin de 3.1 milyon liraya Hatay'dan işadamı Vecih Büyükaşık gerçekleştirecek. Bu arada İzmir'deki çocuk oyun alanlarının bakım onarım ve tadilat işini de düzenlenen ihaleleri kazanan Batman, Antalya ve Hatay'dan şirketler yapıyor. Nisan 2020'de ihalesi yapılan Gökdere Hayvan barınağı ve çevre düzenlemesi yapılması işini de 20.6 milyon liraya Ankara Çankaya'dan Alya Grup-Asmet ortaklığı üstlenmiş.
REKLAMLAR DA İSTANBUL'A
Ayrıca belediyenin yerel radyolar ile ulusal TV kanallarındaki reklam ve satın almalarını da İstanbullu firmalar yapıyor. Mart 2020'deki ihalede ulusal, yerel ve bölgesel TV kanallarında canlı yayın, medya planlama ve satın alma işi 2.7 milyon liraya Rota Açıkhava Reklam ve Organizasyon Ltd. şirketine verilmiş. Yine Büyükşehir'in yatırım ve hizmetlerinin FM radyolarda duyurulması işini Mart ayındaki ihalede İstanbullu Advertika Reklam Organizasyon şirketi almış. Belediye ayrıca Ankara'daki Hermes Dijital Matbaacılık'a da 2.4 milyon liralık iş vermiş. Ocak 2020'de yapılan ve Haziran sonuna kadarki süreyi içeren sosyal medya hesaplarının takibi ve analizi işini de İstanbullu Comma İletişim firması almış.
BU SORUNU ÇÖZMELİYİZ
BU tablo, Büyükşehir Belediyesi'nden büyük ihaleleri zaten alamayan İzmirli firmaların elinin maalesef küçük ve orta büyüklükteki işlerin büyük kısmında da boş kaldığını gösteriyor. İzmir bunu hak etmiyor. Kent olarak artık bu üzücü tabloyu oturup tartışmamızın ve ortaya bir çözüm yolu koymamızın vakti geldi geçiyor. Çünkü, bu şekilde Büyükşehir bütçesinin büyük bölümü her yıl başka illere gidiyor. Milyarlarca lirayı başka kentlere kaptırıyoruz. Bu da kent ekonomisine darbe vuruyor. Bunun tersine dönmesi için ilk önce Büyükşehir Belediyesi'nin adım atması gerekiyor ancak İzmir iş dünyasının da oluşan bu hazin tabloda payı olduğu gözden kaçmamalı. İzmirli işadamları biraz daha ısrarlı ve atak olsa belediyedeki zihniyet ne olursa olsun kendi kentindeki bu işlerin büyük bölümünü başka illere kaptırmaz.

Erhan GÜLENÇ