İZMİR ve Ege'de havaların soğumasıyla birlikte, soluduğumuz havadaki insan sağlığına zararlı partikül madde oranı sınır değerleri kat be kat aştı. Yaşar Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Levent Bilir, "Bilinçsiz yakıt ve kalitesiz kömür kullanımı, doğalgaza geçiş imkanı olup da hala katı yakıt tercih eden merkezi sistem binalar, kaloriferlerin ehil kişiler tarafından yakılmaması, bacalarda filtre sisteminin bulunmaması gibi etkenler de bunu artırıyor" dedi.
DOĞALGAZSIZ ISINMA
ISINMAK için kullanılan kalitesiz yakıtlar, kentteki hava kirliliği oranını artırırken, havadaki kirlilik özellikle akşam saatlerinden itibaren gözle görülür seviyelere ulaştı. KİRLİLİĞİN kış aylarında özellikle doğalgaz bulunmayan bölgelerde kullanılan yakıtların kalitesizliğinden kaynaklandığı ifade edildi. İzmir ve Ege genelinde, hava sıcaklığındaki gece ve gündüz farkının arttığı bugünlerde, rüzgarın da olmamasından meydana gelen basınç farkı nedeniyle hava kirliliği problemi yaşandığı kaydedildi.
ORTALAMANIN ÜSTÜNDE
ULUSAL Hava Kalitesi İzleme Ağı Hava Kalitesi İndeksi verilerine göre; özellikle havadaki çapı 10 mikrometreden küçük partiküler madde (PM10) değerlerinin, tüm Ege kentlerinde Kasım başından itibaren sınır değerleri kimi saatlerde aştığı, çoğunda da ortalamanın sınır değerin üzerinde olduğu görülüyor. Yaşar Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Levent Bilir, en önemli önlemin, çevreci enerji kaynaklarına yönelmek ile enerjiyi verimli ve tasarruflu kullanmak olduğunu belirtti.
RÜZGAR ENERJİSİ ÖNEMLİ
DR. Levent Bilir, "İzmir ve Ege, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı açısından büyük potansiyele sahip. Yalnızca rüzgardaki potansiyeli kullanarak Ege Bölgesi'nin toplam enerji tüketiminden daha fazla enerji üretmek mümkün. İzmir, Türkiye'nin güneş kapasite oranı en yüksek alanı olan ikinci il. Jeotermal ve biyogazdan elektrik üretimi için de büyük bir potansiyele sahibiz. Biyogazda, yaklaşık 2 bin 500 konutun 1 aylık tüketimine eş değer olan potansiyele sahip İzmir'de, mutlaka çöpten enerji seçeneği de hayata geçmeli. Temiz enerji kaynakları kullanılırsa hava kirliliği sorunu zaten kendiliğinden çözülür" dedi.
SAATLİK VERİLER KORKUTTU
EGE'DE, ölçüm istasyonlarının 1 Kasım'dan 7 Aralık'a kadarki saatlik verilerine göre; PM10 miktarları sınır değerlerini birçok kez aştı. Sınır değeri, 24 saat ortalaması 50 mikrogram/metreküp olması gereken PM10 değerleri, saatlik ölçümlere göre en yüksek İzmir Alsancak'ta 488,87, Çiğli'de 386,78, Güzelyalı'da 360,56, Şirinyer'de 248,57, Bayraklı'da 264,15, Gaziemir'de 211,52, Karşıyaka'da 206,95, Bornova'da ise 156,89 olarak ölçüldü. PM10 değerleri yine saatlik olarak en yüksek Afyon'da 200,86, Aydın'da 325,69, Balıkesir'de 473,32, Balıkesir merkez (MTHM) istasyonunda 420,91, Denizli Merkezefendi'de 433,13, Denizli Bayramyeri'nde 329,25, Manisa'da 70,17 ve Muğla'da 209,52 olarak kayıtlara geçti.
PARTİKÜL MADDE NEDİR?
PARTİKÜLER maddeler, havada asılı bulunan katı ve sıvı parçacıkların karışımından oluşan, yaygın hava kirletici olarak biliniyor. Partiküler maddelere hem kısa hem de uzun dönemde maruz kalmak, solunum, kalp damar hastalıkları, astım atakları, solunumla ilgili rahatsızlıklar ve akciğer kanserinden ölümlerde artışa yol açıyor. Dünya Sağlık Örgütü, 'PM10' için yıllık sınır değeri 20 mikrogram/ metreküp, 24 saatlik sınır değeri ise 50 mikrogram/metreküp olarak belirmiş durumda.
Metin BURMALI
