Harmandalı’da facia 'geliyorum' diyor

Harmandalı Çöplüğü İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 1992'de faaliyete geçti. İzmir'in çöp depolama ihtiyacını 10-15 sene karşılayacak kapasitede tasarlanmıştı. Harmandalı'ndaki tesis İzmir'in evsel katı atığını depoluyor. Halbuki tesisin kapasitesi bunun için yeterli değil. Çünkü İzmir halkı günde ortalama 4500 ton katı atık üretiyor. Dolayısıyla artık çöplük bütün kapasitesini doldurdu hatta taştı bile ama hala bir şey yapılamıyor. Çözüm bulmak yerine yıllar içerisinde bugün gelinen nokta Harmandalı Çöplüğü'nü patlamaya hazır bir bomba haline getirdi.

KENTİN EN ÖNEMLİ SORUNU
BÜYÜKŞEHİR Belediyesi tarafından 1992 yılında faaliyete geçirilen İzmir'in Çiğli ilçesindeki Harmandalı Çöplüğü şu anda facianın eşiğinde. Bunu çöp depolama alanında yapılan ve sayfalara sığmayacak kadar çok sayıda bilimsel makalelere ve teknik çalıştaylara dayanarak söylüyorum. Hatta İzmir Büyükşehir Belediyesi de çöp depolama alanının kapasitesinin dolmaya başladığını ve çözüm arayışına girdiğini itiraf etti. Büyükşehir'in sorunu çözmek yerine 4 yıl önce çöplüğün kapasitesini 2 katına çıkarması ise "bu ne perhiz bu ne lahana turşusu" dedirtti. Komşu ilimiz olan Manisa ve birçok kentin böyle bir sorunu olmazken ve çağın ihtiyaçlarına uygun enerji üreten katı atık depolama tesisleri bulunurken Türkiye'nin üçüncü büyük kenti İzmir'in yıllardır vahşi depolamaya mahkum edilmesi anlaşılır gibi değil. Büyükşehir Belediyesi, daha yeni yeni sorunu çözmek için düğmeye bastığını açıkladı. Menemen, Çiğli, Karşıyaka, Bayraklı ve Bornova ilçelerinin çöplerinin Bergama entegre katı atık yönetim tesisine taşınması planlandığı söyleniyor. Ama ortada henüz somut bir şey yok. Daha vahim olanı da Büyükşehir Belediyesi, katı atık depolama tesisinin 319 bin 422 metrekare genişletilmesi için 1/1000 ölçekli uygulama imar planı hazırlığı içinde. Büyükşehir Belediyesi, yeni yer bulunamadığı ya da modern bir tesis kuramadığı için bu riskli alanı daha da genişletme peşinde olması gerçekten düşündürücü ve resmen faciaya davetiye çıkarmak değil mi? 2 yıl önceki deprem ve 2021'deki şiddetli yağışlar bölgedeki heyelan riskini tetiklemişti. Bölgede gözle görünür hale gelen toprak kaymaları felaketin habercisi. Bölgenin acil olarak Afete Maruz Bölge ilan edilmesi gerekiyor.

MUHTAR ÇÖPLÜĞE DAVA AÇTI
Çöplüğün mahalleden kaldırılması için 16 yıldır mücadele veren Muhtar Dursun Ali Kazar, son olarak 2022 yılının Ağustos ayında İzmir 4. Bölge İdare Mahkemesine dava açtı. İzmir Büyükşehir Belediyesi ile işbirliği yaptığını söylediği TMMOB'ye de bugüne kadar yanlarında olmadığı için tepki gösteren Kazar, "Biz samimiyet istiyoruz. Harmandalı bu çöplük yüzünden gelişmiyor. Birçok bilimsel makale yayınlandı. TMMOB bunları bilmiyor mu? Burada hem patlama hem heyelan tehlikesi var. Resmen ölümü bekliyoruz. Burada yaşayan insanlar ne yapacak? TMMOB bununla ilgilensin. Önce doğayı korusunlar. Siyaset mi yapıyorlar belediye başkanı mı olacaklar milletvekili mi olacaklar orasını bilemiyorum ama şov yapmayı bıraksınlar. Mahkemede bizim yanımızda olmayan TMMOB'u kınıyorum" diye konuştu.

VATANDAŞLAR ENDİŞELİ
Çöplüğün dibinde yaşan vatandaşlar uzun süredir Harmandalı Çöplüğü kaynaklı hava kirliliği, çöp sularının derelerden akıp insan ve çevre sağlığını tehdit etmesi, pis koku gibi sorunlardan dolayı mağduriyet yaşıyor. 2010 senesinde mahalle muhtarı Dursun Ali Kazar konuyu İzmir Barosu'na taşımıştı. Cumhuriyet Mahallesi sakinlerinin tehlike altında yaşadıklarını, olası bir patlama ya da çökme durumunda mahallelinin de bundan etkileneceğini bildirmişti. Ancak aradan geçen onca yılda sorunun çözümü için hiçbir şey yapılmadı.

TOLGA TEKİN/ERCAN AKGÜN