İzmir'in tarihi eski fotoğraflarında Pasaport İskelesi önünde salınırken görülen İzmir Kayıkları'nı Körfez'e geri döndürmek için hayata geçirilen İzmir Kayıkları projesi fiyaskoyla sonuçlanırken, ortaya tarihe ihanet olarak değerlendirilebilecek bir skandal çıktı. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin, "İzmir tarihine kavuşacak. Kentli denizle yeniden barışacak" diyerek hayata geçirdiği İzmir Kayıkları projesi çerçevesinde İzmir 360 Derece Tarih Araştırma Derneği tarafından inşa edilen 14 kayık, önce İnciraltı'ndaki tesiste karaya çekildi ve ardından şu anki Başkan Tunç Soyer döneminde çürümeye terkedildi.
BÜYÜK ÜMİTLERLE İNŞA EDİLDİ
Yeni Asır, eski fotoğraflar taranarak ve deniz altından orijinalleri çıkarılarak büyük emeklerle yapılan ve görkemli bir törenle 2005 yılında Körfez'e indirilen İzmir Kayıkları'nın içler acısı halinin görüntülerine ulaştı. Kayıkların artık kullanılamaz hale geldiği görüldü. 1800'lü yıllardan 1900'lü yıllara uzanan süreçte İzmir Körfezi'nde yük ve yolcu taşımacılığı yapılan İzmir Kayıkları'nın yeniden kent kimliğinin bir parçası yapma iddiasıyla İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından proje geliştirildi. Bunun için İzmir'in eski fotoğrafları tarandı.
ASLINA UYGUN YAPILDI
Gemi Mühendisleri Odası İzmir Şubesi de devreye girdi, denizin metrelerde altından bin bir güçlükle karaya çıkartılan kayıkların orjinallerinin aynısından 14 adet yapıldı. 360 Derece Tarih Araştırma Derneği Urla'daki tesislerinde kayıkların bire bir aynısını yapıp yetkililere teslim etti. İnce-uzun zarif yapılı ahşap kayıklar yelken ve kürek seyri yapabilen özelliklere sahipti.
İzmir Kayıkları için ilk denize indirme töreni 2005 yılında dönemin Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu ve dönemin İzmir Valisi Yusuf Ziya Göksu tarafından Konak'ta gerçekleştirildi. Törende konuşan Kocaoğlu, İzmir Kayıkları'nın yeniden kent kimliğinin bir parçası yapacak projenin, kentlinin körfezle buluşmasına da önemli katkılar sağlayacağını öne sürdü.
Kocaoğlu, birer kayıkla projeye destek veren 9 metropol ilçe başkanına da teşekkür ettiği konuşmasında, "Girişimcilerimiz de bu kayıklar yaptırarak projeye destek verirlerse, tarihte olduğu gibi körfez, İzmir Kayıkları ile dolar. Kayıklar, üniversiteler ile de işbirliği içinde spor ve eğitim amaçlı kullanılacak. Gerçekleştirdiğimiz ve yaşama geçireceğimiz projeler ile İzmirlileri tekrar denizle buluşturmak, kaynaştırmak istiyoruz" dedi.
KULLANILAMAZ DURUMDALAR
Ancak daha sonraki süreçte kayıklar, İnciraltı'nda kurulan tesise kaldırıldı. Şu anki Başkan Tunç Soyer'in 4.5 yıllık görev süresince kayıklar harabeye döndü. Orijinalleri deniz altında çürüyen kayıkların büyük hayallerle yapılan yenileri de karada çürümeye başladı.
Yeni Asır, kayıkları, Yelken ve Kano Tesisi'nde çürümeye terkedilen kayıkların görüntülerine ulaştı. Teknelerin içler acısı hali yürek burktu. Kayıkların artık kullanılamaz halde oldukları gözlemlendi.
'EMEKLERE VE MAZİMİZE YAZIK'
KAYIKLARI inşa eden 360 Derece Tarih Araştırma Derneği'nin Yönetim Kurulu Üyesi Mualla Erkut, "Maalesef bu tüm İzmir'in sorunu. Birileri 'deniz kenti İzmir' diye söylemlerde bulunarak hava atıyor ancak görüldüğü kadarıyla iki kayığı yüzdürmekten acizler. Deniz kentinin en önemli unsuru kayıklardır. Bu sadece kayıkları değil, gün yüzüne çıkmış olan mirasımıza da terk etmektir. Kayıkların tamir edilmeleri çok zor. O dönem bu kayıklar Urla'daki yerimizde büyük fedakarlıklarla yapıldı. Yazık. Emeklere yazık, mazimize yazık çok üzgünüz" diye konuştu.
