Aphrodisias Antik Kenti'nde 1961-1990 yıllarında başlayan kazılar, Oxford Üniversitesinden Prof. Dr. Roland R. R. Smith başkanlığında sürdürülüyor. Kazılarda milattan sonra 5. ila 6. yüzyıllara tarihlenen gizemli bir köşk bulundu. Bu köşk, Aphrodisias'ın en muazzam geç antik çağ evlerinden biri olma özelliğini taşıyor.
ZENGİN BİR ARİSTOKRAT
Kuzeydoğu kent surlarına yakın bir konumda bulunan bu etkileyici köşk, 1950'lerde içerisinde Zoilos Frizi parçalarının ele geçtiği modern dönem su kanalının kazısı sırasında bulundu. Önceden kayıtlara Su Kanal Evi (Water Channel House) olarak geçen bu kompleksin içerisinde bulunan Kybele figürü sebebiyle yapı, Kybele Evi olarak yeniden isimlendirildi. Antik Kentin bilinen en büyük ve gösterişli evi olması bakımından bu köşk büyük önem taşıyor. Ayrıca dönemin hakim dini Hristiyanlık olmasına rağmen evin içinde pagan inancına dair bulgular ele geçti. Evin altında bulunan tünel ağının amacı ise gizemini koruyor. Evin zemini siyah ve beyaz mermerden yapılmış ve son derece görkemli olmasıyla dikkat çekiyor. Kibele Evi'nde bulunan Medusa başlı bronz sürahi sapı ve bir azizin tasvir edildiği alçak kabartma kaplama parçası.
ALTINDA TÜNEL AĞI VAR
Söz konusu evdeki kazılarda daha önce ortaya çıkartılmış kalıntılar da yeniden incelemeye alındı. Evin yapıldığı dönemde Aphrodisias'ta resmi din Hıristiyanlıktı. Zengin bir aristokrata ait olduğu düşünülen evde o dönemde Kybele heykelciği bulunması, oldukça şaşırtıcı olarak görülüyor. Kazı çalışmalarını yürüten Prof. Dr. Roland R.R. Smith, gizemli köşkün Afrodisias'ın tüm gizemi ortaya koyacağını belirterek, "Yeni metotlarla kazıyı tamamlamak, çevresini düzenlemek, belgelemesini yapmak, konservasyonunu tamamlamak, ziyaretçiye açık ve ulaşılır hale getirmek üzere bu yıl burada çalışıyoruz. Burada aslında büyük bir mahalleye bakıyoruz. Sadece bir ev değil. Sur duvarlarının hemen dibine inşa edilmiş, büyük bir depo yapısı ve onun yanında bir sokak ve burada büyük bir konak, köşk görüyoruz. Bu evle ilgili ilginç bir konu da evin altında büyük bir tünel ağının olması. Bu tünellerin henüz ne için kullanıldıklarını anlamış değiliz. Oradaki çalışmalarımız da devam ediyor ama altında büyük bir tünel ağı olduğunu fark ettik ve bu da eve ilginç bir özellik daha katıyor" diyor.
■ KAZIM YÖRÜKCE