Bundan yıllar önce, Antarktika'da Amundsen Bilim Üssü'nü meslektaşım Hakan Kumuk ile ziyaret etmiştim. Bilim adamları, seneler öncesinden dünyanın gidişatını görüyorlardı ve bunun için de kaygılıydılar. Amundsen'de; daha o zamanlar krize evrilmemiş olan iklim değişikliği, dünya kaynaklarının korunması ve canlılar açısından sürdürülebilirliği gibi birçok konuda araştırmalar yapılıyordu. Bilim insanlarına tabii ki Türkiye ile ilgili bulgularını da sordum. Dinlediklerim, bugün yaşanmakta olan iklim felaketlerini neredeyse birebir anlatması açısından çarpıcıydı: "Bir yandan kuraklık yaşanırken, diğer yandan şiddetli seller vuracak" demişlerdi Türkiye ve Avrupa için.
BUZULLARLA AYNI YAŞTA
Antarktika buzulları ile aynı yaşta olan Ağrı Dağı'nın kubbe buzullarının erimesine dikkat çekmişlerdi: "Ağrı Dağı'nı iyi gözlemleyin. Kubbe buzulunun erimesi demek, Ege ve Akdeniz gibi verimli tarım bölgelerinin iklim değişikliği sonucunda kuraklıktan kavrulması demektir. Ayrıca, Konya Ovası ve Iğdır'da kuraklık ve çölleşme riski var. Bir yandan kuraklık, bir yandan denizlerin yükselmesi sonucu tuzlu suların içilebilir su kaynaklarına karışması, su krizini tetikleyecek. İçilebilir temiz su giderek azalacak. Bir an önce denizden içme suyu üretin. 15-20 yıllık bir zaman dilimi içinde Türkiye'nin batısında sıcaklıklar 5 ila 6 derece, Orta ve Doğu Anadolu ile Güneydoğu Anadolu bölgelerinde ise 3 ila 4 derece yükselecek. Karadeniz Bölgesi'nde yağışlar yüzde 10 ila 20'lik artış gösterecek, güneyde ise yüzde 30'a kadar azalacak. Tüm bunlar beraberinde ülkenizin su kaynaklarında ciddi derecede azalma kuraklık ve çölleşme, tarımsal verim kaybı, orman yangınlarının sayısında artış ve biyolojik çeşitlilik kaybını getirecek." Şimdi düşünüyorum da, adamların öngörüleri bir bir gerçeğe dönüşüyor. Bir zamanlar kehanet gibi görünse de bilimin gücü işte burada...
ERKEK CARETTA CARETTA ARANIYOR
Antalya'nın Manavgat ilçesinde ilk deniz kaplumbağası yavruları yumurtalarından çıkarak denize ulaşırken, bilim insanları iklim değişikliğinin bu sevimli canlılar için tehdit oluşturduğunu söyledi: "Küresel ısınmadan ötürü buradaki havanın ısınması, kumun sıcaklığını artıracaktır. Bu da, yumurtalardan hep dişi yavruların çıkmasına neden olacaktır. 20 yıl sonra, dişi Carettalar nesillerini devam ettirmek üzere çiftleşmek için erkek bulamayabilirler."
AKDENİZ'DE YOK OLAN PİNALAR
Akdeniz'in en büyük çift kabuklusu pina, bir saatte 6 litre deniz suyunu filtre edip temizliyor. Ancak maalesef bütün Akdeniz'de, yani Cebelitarık Boğazı'ndan Çanakkale Boğazı'na kadar olan bölgedeki pinalar, iklim değişikliğine bağlı bir hastalık nedeniyle son 5 yılda topluca öldü. Neredeyse bütün pinaları kaybettik. Kalanların da süs eşyası yapılmak üzere toplanmalarının acilen önüne geçilmesi gerek. Macera Adamı olarak köşemden yetkililere sesleniyorum: Akdeniz için elzem olan pinaların avlanmasını lütfen yasa ile engelleyelim!
BİSİKLETLİLERİ TRAFİKTE FARK EDİN!
Çevreye saygılı, ekonomik ulaşım aracı, şahane bir spor ve eğlence olan bisiklet konusunda farkındalık yaratmak üzere, önceki tırmanışlarımdan birinde, bisiklet camiasının tanınmış ismi Ulaş Baydar ile birlikte bir bisikleti Ağrı'nın zirvesine taşımıştık. Bisiklet kullanımı giderek yaygınlaşıyor ve popülaritesi birçok etkinliğin yardımıyla da artıyor ancak bisiklet kullananlara trafikte hala yeterince özen gösterilmiyor. Lütfen trafikte bisikletlileri fark edin!