Antibiyotiklerin, bakteriyel enfeksiyonların tedavisindeki etkisi tartışmasızdır. Ancak, bilinçsiz ve rastgele antibiyotik kullanımı, global sağlık açısından büyük tehditler oluşturmaktadır. Konuyla ilgili olarak açıklamalar yapan İç Hastalıkları Uzmanı Dr. N. Vedat Erten, antibiyotiklerin gereksiz kullanımının ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğine dikkat çekti. Dr. Erten, "Antibiyotiklerin yanlış dozlarda veya gereksiz şekilde kullanılması, bu direncin artmasına neden olmaktadır.
MİKROBİYOTAYA ETKİLERİ
Bu durum, tedavi seçeneklerini sınırlayarak, enfeksiyonların daha uzun sürede iyileşmesine ve daha ağır seyretmesine yol açar" dedi. Dr. Erten, antibiyotik direncinin neden olduğu sorunların yalnızca sağlıkla sınırlı kalmadığını, aynı zamanda ekonomik yük oluşturduğunu belirtti. Dirençli bakteriler nedeniyle hastanede yatış sürelerinin uzadığı ve tedavi maliyetlerinin arttığı vurgulandı. Bağırsak mikrobiyotası, vücudun bağışıklık sistemi, sindirim sağlığı ve metabolizması üzerinde kritik bir rol oynar. Antibiyotiklerin aşırı kullanımı, sadece zararlı bakterileri değil, aynı zamanda faydalı bakterileri de öldürür. Bu dengenin bozulması, sindirim problemleri, bağışıklık sisteminin zayıflaması, metabolik hastalıklar gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Dr. Erten, "Antibiyotiklerin bilinçsiz kullanımı, bağırsak mikrobiyotasını olumsuz etkileyerek, çeşitli hastalıkların gelişimine zemin hazırlar" dedi. Antibiyotiklerin aşırı kullanımı, bağışıklık sisteminin doğal işleyişini bozabilir. Dr. Erten, "Vücut, belirli patojenlere karşı direnç geliştirmeyi öğrenirken, gereksiz antibiyotik kullanımı bu süreci engeller ve bağışıklık sistemini zayıflatır. Bu durum, daha kolay hastalanma riskini artırır" ifadelerini kullandı. Antibiyotiklerin çevre üzerindeki etkileri de önemli bir sorun teşkil etmektedir. Tarım ve hayvancılık sektörlerinde antibiyotiklerin aşırı kullanımı, su kaynakları ve toprağa antibiyotik kalıntılarının karışmasına yol açmaktadır. Bu kalıntılar, dirençli bakterilerin yayılmasına ve ekosistem dengesinin bozulmasına neden olabilir. Dr. Erten, "Antibiyotiklerin çevreye karışması, yalnızca doğal dengeyi değil, aynı zamanda gıda zincirini de etkileyebilir" dedi. Dr. Erten, antibiyotiklerin doğru ve bilinçli kullanılması gerektiğini vurguladı. "Bireysel düzeyde, doktor reçetesi olmadan antibiyotik kullanılmamalıdır. Ayrıca, tedavi süreci yarıda bırakılmamalıdır," diyen Dr. Erten, halkı bilinçlendirmeye yönelik sağlık politikalarına da değindi. Hekimlerin daha dikkatli reçeteleme yapması, antibiyotik satışlarının sıkı denetlenmesi ve tarımda antibiyotik kullanımının kontrol altına alınması gerektiğini belirtti.
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Türkiye, OECD ülkeleri arasında antibiyotik tüketiminin en yüksek olduğu ülkelerden biri olarak dikkat çekiyor. Dr. Erten, bu konuda yapılan çalışmalara değinerek, Sağlık Bakanlığı tarafından başlatılan "Akılcı İlaç Kullanımı Programı"nın önemli bir adım olduğunu belirtti. Bu program sayesinde gereksiz antibiyotik kullanımının azaltılması hedefleniyor. Dr. Erten, "Ancak, yalnızca sağlık politikalarıyla değil, aynı zamanda halkın eğitilmesi ve bilinçlendirilmesiyle bu sorunun üstesinden gelebiliriz" diyerek, bireysel ve toplumsal düzeyde alınacak önlemlerin önemine dikkat çekti.