Orucu bozan şeyler nelerdir? İslam alemi ilk iftarını yapmaya hazırlanırken, en çok merak edilen konulardan biri de orucu bozan haller oldu. Orucu bozan ve bozmayan birçok konu araştırılıyor. Peki, orucu bozan şeyler neler? Diş fırçalamak, balgam yutmak, kan vermek orucu bozar mı? İşte konu ile ilgili ayrıntılar...
DİŞ FIRÇALAMAK ORUCU BOZAR MI?
Diş fırçalamakla oruç bozulmaz. Bununla birlikte, diş macununun veya suyun boğaza kaçması hâlinde oruç bozulur ve kazası gerekir. Orucun bozulma ihtimali dikkate alınarak, dişlerin imsaktan önce ve iftardan sonra fırçalanması uygun olur.
BALGAM YUTMAK ORUCU BOZAR MI?
Oruçlu olan kişilerin balgamını yutmasında bir sorun yoktur. Yutma eylemi ile oruç bozulmaz. Balgamın dışarı atılmasının gerekliliği enfeksiyonlar ile alakalıdır. Bir kişi balgamı yuttuğu zaman orucun da bozulma olmaz. Çünkü kişinin kendi vücudundan çıkan bir durumdur. yani dışarıdan vücuda giriş yapan bir durum değildir. çıkarılan balgam tekrardan alınarak yutulursa oruç bozulacaktır. Çünkü vücuttan çıkan şey tekrardan insan vücuduna girmesi orucun bozulmasına sebep olur.
KAN VERMEK ORUCU BOZAR MI?
Kan aldırmak orucu bozmaz. Nitekim Hz. Peygamber, ihramlı iken ve oruçlu bulunduğu sırada kan aldırmıştır (Buharî, "Tıb", 11, "Sayd", 11, "Savm", 22). Ayrıca Hz. Peygamber: "Üç şey vardır orucu bozmaz: Kan aldırmak, kusmak, ihtilam olmak" (Tirmizi, "Savm", 24) buyurmuştur.
İĞNE ORUCU BOZAR MI?
Oruç; yemek, içmek, cinsel ilişki ve bunların kapsamına giren şeylerle bozulur. Bu sebeple, besin değeri taşımayan aşılar orucu bozmaz.
Tedavisi devam eden hastalar, sağlıklarına kavuşup tedavileri sona erinceye kadar oruçlarını erteleyebilirler. Bununla birlikte, Ramazan ayında herkesle birlikte oruca devam etmeyi arzu ediyorlar ve oruç tutmalarına da başka bir engel bulunmuyorsa iğnelerini iftardan sonra yaptırmaları yerinde olur. Bu imkâna sahip olmayanlar, tedavi ve aşı amaçlı iğne yaptırabilirler. Ancak, oruçlu iken gıda ve vitamin iğneleri yaptıranların, ağızdan aşı alanların damardan serum ve kan verilenlerin orucu bozulur. Daha sonra bu oruç kaza edilir.
BAYILMAK ORUCU BOZAR MI?
Bayılmak, bir hastalıktır; bir bakıma da uyumak gibidir. Gün içinde uzun veya kısa süreli bayılmak orucu bozmaz. Ancak ayıltmak için kendisine su verilmişse veya ayıldıktan sonra kendine gelebilmek için su veya ilaç içmişse haliyle orucu bozulmuş olur. Ramazandan sonra onun yerine güne gün olarak oruç tutar, kaza eder. Fakat ramazan ayının başından sonuna kadar baygın bir halde/komada kalan bir kimse, daha sonra kendine geldiğinde, bu oruçları kaza etmesi gerekir. Bunda ittifak vardır. Çünkü bayılma hali, -biraz önce de belirttiğimiz gibi- bir hastalıktır. Böyle bir halin bu kadar uzaması da çok az olur. Nâdir olan şeylerdeki meşakkat ise ruhsata medâr olmaz; yani az görülen bir güçlük izne sebeb olmaz; dolayısiyle kişi, tutamadığı oruçları kaza etmekle mükelleftir. [Bilmen, Ö.N., Büyük İslâm İlmihali, Kaza Edilmesi Gereken Ve Gerekmeyen Oruçlar, md. 132]
AĞDA YA DA EPİLASYON ORUCU BOZAR MI?
Ramazan ayında ağda yaptırmanın orucu bozacağına yönelik söylentilere karşı Diyanet İşleri şu açıklamayı yaptı: "Vücutdaki kılların hangi yolla olursa olsun alınmaları orucu bozmaz. Çünkü oruç, bir şey yemek, içmek ve cinsel ilişkide bulunmaktan dolayı bozulur. Kıl almak veya aldırmak bunların kapsamında olmadığından orucu bozmaz."
CÜNÜP İKEN TUTULAN ORUÇ GEÇERLİ MİDİR?
Cünüplük oruç tutmaya engel değildir. İster cünüp olmayı gerektiren hâl, oruca başlanmadan gerçekleşmiş olsun, ister ihtilam olma gibi orucu bozmayan bir sebeple oruçlu iken gerçekleşmiş olsun fark etmez. Ancak cünüp olan kişi, bir an önce yıkanıp temizlenmelidir. Cünüp iken üzerinden bir namaz vakti geçmemelidir. Guslün bir namaz vaktinden daha fazla süreyle ertelenmesi günahtır. Çünkü geciktirilirse namaz terk edilmiş olur (İbn Âbidîn, Reddü'l-muhtâr, III, 372).
UNUTARAK YİYEN KİŞİYE ORUÇLU OLDUĞUNUN HATIRLATILMASI GEREKİR Mİ?
Oruçlu olduğunu unutarak yiyip içen kişi, yaşlı, hasta, zayıf ve oruç tutmaya güç yetiremeyecek durumdaysa onu gören kişi oruçlu olduğunu hatırlatmamalı, aksi durumda hatırlatmalıdır (Şürünbülâlî, Merâkı'l-felâh, 238).
DİŞ TEDAVİSİ YAPTIRMAK ORUCU BOZAR MI?
Sırf diş tedavisi sebebi ile oruç bozulmaz. Tedavinin ağrısız gerçekleşmesi için yapılan enjeksiyonlar da beslenme amacı taşımadığı için orucu bozmazlar. Ancak tedavi sırasında yapılan başka işlemler sebebi ile -mesela ağız su ile çalkalanırken- boğaza su, kan veya tedavide kullanılan maddelerden biri kaçarsa oruç bozulur ve kaza edilmesi gerekir.
HARAM OLAN BİR FİİLİN İŞLENMESİ, ORUCA ZARAR VERİR Mİ?
Müslüman her zaman ve her yerde haramlardan sakınmalı, başta oruç olmak üzere ibadetle geçirilen Ramazan ayında ise daha da dikkatli davranmalıdır. Oruçlu kimsenin tüm günahlardan sakınarak oruç ibadetinin maksadına uygun hareket etmesi gerekir. Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmaktadır: "Her kim yalan söylemeyi ve yalanla amel etmeyi bırakmazsa, o kimsenin yemesini içmesini bırakmasına Allah'ın hiçbir ihtiyacı yoktur." (Buhârî, Savm, 8).
Oruçlu olan kimsenin yalan konuşmaktan ve yalanla iş yapmaktan uzak durduğu gibi gıybet, kötü söz söylemek, kul hakkı yemek, harama bakmak, kumar oynamak vb. yasak davranışlarda bulunmaktan da uzak durması gerekir.
