Erkeklerde doğurganlık krizi
Beslenme ve Diyet Uzmanı Mehlika Öktem yazdı.
- Sağlık
- Giriş Tarihi: 11 Aralık 2022
Dünya genelinde erkeklerdeki sperm sayısı son 50 yılda neredeyse yarıya düşmüş seviyede. 1973 ve 2018 yılları arasındaki verilerin incelendiği bir çalışmaya göre erkeklerde sperm sayılarının her yıl ortalama yüzde 1,2 oranında gerilediği tespit edilmiştir. 2000 yılından bu yana sperm sayılarının azalma hızı da iki kattan fazla artmış durumda. Human Reproduction Update Dergisinde yayınlanan bu makaleye göre sonuçlar, insanlığın geleceğini tehlikeye atabilecek boyutta bir doğurganlık krizinin görülebileceğini düşündürüyor.
Testosteron denilen erkeklik hormonu metabolizmanın sorunsuz işlemesi için en gerekli hormonların başında gelir. Testosteron seviyesi ergenlik döneminde maksimum düzeye yükselir ve yaş ilerledikçe gitgide düşmeye başlar.
ÖNEMLİ BESİNLER
Yağlı balıklar testosteron seviyelerini arttırmak için önemli olan çinko, D vitamini ve proteinden zengin besinlerdir. Haftada 2-3 defa tercih edilmelidir. Koyu yeşil yapraklı sebzeler magnezyum içeriği nedeniyle vücuttaki oksidatif stresi azaltarak testosteron biyoaktivitesini arttırmaya yardımcı olur. Öğünlerde salata veya sebze yemeği olarak tercih edilebilir. Kakao içerdiği kuersetin ve apigenin flavonoidleri ile, testislerdeki leydig hücrelerinden testosteron üretimini artırmaya yardımcı olabilir. Yumurta sarısı da sağlıklı yağ, protein ve selenyum bakımından zengin bir besindir.
İdeal selenyum seviyeleri testosteronu arttırmaya yardımcı olur. Avokado magnezyum ve bor minerallerinden zengindir.
Bor testosteronun yapısının bozulmasını önler ve üretimini artırmaya yardımcı olur. Kırmızı meyveler flavonoid antioksidanlardan oldukça zengindir.
ALKOL TÜKETİMİ
Soya ve soya içeren ürünler hormon seviyelerini değiştirerek vücuttaki östrojeni taklit eden fitoöstrojenler içerir. Bazı araştırmalar, nanenin testosteron seviyelerinde düşüşe neden olduğunu göstermektedir. Meyan kökü genellikle kola gibi içecekleri tatlandırmak için kullanılır.
Yapılan çalışmalarda kadınlar ve erkeklerde meyan kökü tüketimi sonrası testosteron seviyelerinde azalma gözlenmiştir.
İşlenmiş gıdalar trans yağ içerikleri nedeniyle testosteron seviyelerinde azalmaya neden olur. Alkol tüketimi ve testosteron ilişkisini inceleyen 19 sağlıklı yetişkin üzerinde yapılan bir araştırmada, 3 hafta boyunca günde 2-3 standart içeceğe denk gelen 30-40 gram alkol tüketiminin erkeklerde testosteron düzeylerini %6.8 oranında azalttığı sonucuna ulaşılmıştır.
Kuruyemişler bitkisel yağlardan zengin besinlerdir. Bu nedenle çoklu doymamış yağ asitleri içerir ve testosteron seviyelerini azaltabilir.
Doğurganlık ve libidonun (cinsel istek) bağlantılı olduğu da unutulmamalıdır. Sebzeler ve yağsız proteinlerden zengin, şeker ve doymuş yağlardan fakir bir diyet, metabolik sendrom ve hormonal durumlar gibi libidonuzu olumsuz etkileyen bozuklukların önlenmesine yardımcı olur. İstridye, somon, kuruyemişler, elma, pancar, kırmızı şarap, matcha, ginseng, safran, ginkgo biloba, kabak çekirdeği, nar ve avokado gibi besinlere öğünlerinizde yer vermeniz libidoyu yükseltebilir.