Kaldırık otu, genel olarak hodan veya ıspıt otu olarak bilinir. Farklı yörelerde; neşe, sığır dili, hejavo, gelezan, çoban çedenesi, ballık, öküz dili, turşu, mavi çiçek, gelezan, goriz, zılbıt, mancar, tokluk başı, zulbut, tamara, galdirik, borago otu olarak adlandırılıyor. Nisan-Ekim ayları arasında pazarlarda taze olarak satılıyor. Aktarlarda kurutulmuşu ve yağı satılıyor. Eczanelerde de hodan kapsülü olarak satılıyor
KALDIRIK (HODAN) OTU NEDİR?
Kaldırık otu, hodangiller familyasından bir bitkidir. Boyu 60 santimetreye kadar çıkan morumsu gövdeli, yeşil yapraklıdır. Bulunduğu bölgeye göre mavi, beyaz ya da pembe çiçekler açıyor. Türkiye'de en fazla Trabzon ve Düzce bölgelerinde yabani olarak yetişiyor. Genel olarak Türkiye'nin birçok bölgesinde görülen bir bitkidir.
KALDIRIK OTUNUN FAYDALARI NELERDİR?
Kaldırık otu, içerdiği kalsiyum, potasyum sayesinde birçok rahatsızlığa iyi geliyor. Faydalarını şöyle sıralayabiliriz;
1-Kemik sağlığını ve gelişimini olumlu etkiliyor.
2-Kalp ve damar sağlığını koruyor.
3-Tansiyonun normal seviyede kalmasına yardımcı oluyor.
4-İdrar sökücü özelliği sayesinde ödem oluşumunu önlemede etkilidir.
5-Balgam söktürücü özelliği bulunuyor. Balgam nedeniyle oluşan öksürüklerin kesilmesini sağlıyor.
6-Boğaz ağrılarına karşı etkilidir.
7-İltihapların hızlı iyileşmesinde yardımcı rol oynuyor.
8-Sinir sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı oluyor. Böylece sinir ve strese bağlı olarak uykusuzluk, depresyon gibi sorunları çözülmesini sağlıyor.
9-Böbrek üstü bezlerini uyararak, cesaret hissi uyandırıyor.
10-Tohumundan elde yağ, sivilce lekeleri, çatlak, selülit gibi cilt sorunlarında faydalıdır.
KALDIRIK OTU NERELERDE KULLANILIR?
Kaldırık otunun yetiştiği bölgelerde yöre halkı bu bitkiyi genellikle yemek yapmakta kullanıyor. Kavurma, omlet, börek, salata olarak tüketiyorlar. Bitki yabani olarak yetiştiği için, bitkiyi tanıyanlar ve müsait olanlar araziye çıkıp topluyorlar. Toplamaya müsait olmayanlar da pazardan satın alıyorlar.
Kaldırık otu, yemek olarak taze tüketildiği gibi, aktarlarda kurutulmuşu ve tohumundan çıkarılan yağı satılıyor. İsteyen aktarlardan kurutulmuşunu ve yağını satın alabilir. Kurutulmuşunu salatalara, omlete veya yoğurda ekleyerek tüketebilirsiniz. Kurutulmuş kaldırık otunu çay olarak da tüketebilirsiniz. Bir bardak kaynar suya bir yemek kaşığı hodan otunu ekleyip, en fazla 5 dakika bekleyin. Sonra süzüp, afiyetle içebilirsiniz.
Kaldırık otu yağını krem gibi kullanıyorsunuz. Sivilce, selülit, çatlak gibi cilt problemleriniz bulunuyorsa, bu bölgelere sürüyorsunuz.
Kaldırık otu, eczanelerde hodan kapsülü olarak da satılıyor. Uyku bozukluğu, stres, iltihap, boğaz ağrısı, çocuklar için kemik gelişimi gibi durumlarda bu kapsülden kullanabilirsiniz.
KALDIRIK OTU KULLANIRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
Kaldırık otu, yabani olarak yetiştiği için, çok iyi temizlemeden ve kumlarından arındırmadan tüketmeyin. İyi tüketim şekli otları bir tencerede kaynatmaktır. Otlar, tencerede iyice kaynadıktan sonra kevgirle tencereden alın. Çünkü kumlar dibe çökecektir.
Kaynayan otların suyu süzüldükten sonra istediğiniz yemekte kullanabilirsiniz. Bütün bitkilerde olduğu gibi kaldırık otunu kullanırken de fazla tüketmemeye dikkat etmelisiniz. Özellikle hamile kadınlar bu dönemde kaldırık otunu tüketmemeleri gerekiyor.
Kaldırık otunu, herhangi bir hastalığınız için tedavi amaçlı kullanacaksanız öncelikle doktorunuza danışmanız gerekiyor. Doktorunuzun tavsiyesi ve yönlendirmesine göre bu bitkiyi kullanmalısınız.
