Genel olarak murt ya da hambeles adıyla bilinen, mersin, hambelis gibi farklı adlarla da anılan bu bitki, küçük ağaç, ağaççık ya da çalı olarak söz edilen, boyu en fazla 5 metreye kadar çıkabilen bir bitki.
Genellikle Akdeniz ikliminin hakim olduğu alanlarda kendiliğinden yetişiyor, maki topluluğuna ait sayılıyor. Ülkemizde de en çok Akdeniz, Ege ve Marmara bölgelerinde kendisine rastlamak mümkün oluyor.
Hambeles, antiseptik özellikler göstererek mikropları vücudumuzdan uzak tutmamıza yardımcı oluyor. Doğal bir balgam söktürücü görevi görüyor.
Damarların sağlığına büyük katkıda bulunduğundan kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riskini azaltıyor. Bu özelliği sayesinde varis sorununun da en aza inmesine destek oluyor.
Bulantı ve kusma gibi sorunların yaşanmasına engel oluyor.
Mideyi rahatlatarak sindirim sisteminin sağlıklı bir şekilde çalışmasına destek oluyor. Sindirim sisteminin sağlıklı çalışmasına verdiği destek nedeniyle iştah açıcı bir etki de gösteriyor.
İltihapların hızla iyileşmesine destek olduğu biliniyor, bu özelliği sayesinde akciğer iltihaplanmasından egzamaya dek birçok soruna karşı vücudumuzun yanında yer aldığı söyleniyor.
Yaprakları çay gibi demlenip cilde sürüldüğünde sivilce ve akneleri hızla iyileştiriyor, cildin ışık ışıl ve pürüzsüz olmasına yardımcı oluyor.
Kötü kolesterol ve şeker sorununun çözümünde de bizim yanımızda yer alıyor, kolesterol ve şekerin dengelenmesine destek oluyor.
Hafif buruk, mayhoş diyebileceğimiz lezzeti ve içindeki bolca çekirdeği nedeniyle damakta ilginç bir tat bırakan bu meyve, ne yazık ki öyle avuç avuç yenebilecek bir şey değil. Seveni çok sevse de ölçülü bir şekilde yemekte de fayda var.
Aksi halde boğazda ve dilde kaşıntı gibi şikayetler yaratabilir. Daha da önemlisi yukarıda saydığımız birçok faydalı etkisi, aşırı kullanım nedeniyle zarara dönüşebilir.
Murt, kendine özgü kokusuyla meşhurdur. Meyvesi, kurutulup öğütüldükten sonra çay olarak tüketilebilmektedir. Ayrıca salatalarda kullanılır veya reçel, marmelat yapımında da kullanılabilir.
Buruk ve mayhoş bir tada sahiptir. Ağızda ilginç bir tat bıraksa da olgunlaşmış bir murt oldukça lezzetlidir.
HAMBALES'İN FAYDALARI NELERDİR?
- İdrar yolu enfeksiyonlarını giderir.
- Diş eti iltihaplarının, ağız içi iltihaplarının önlenmesine yardımcı olur. Düzenli kullanımında ağız kokusunu giderir ve ağız sağlığını korur.
- Ağacın yaprağı ezilir ve bir gün boyunca zeytinyağında bekletilirse, saçtaki güçsüzlüğü giderir ve kepek problemlerinin önüne geçer.
- Akne, sivilce ve çıbanlara iyi gelir.
- Antiseptik özellikleri sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Meyvenin suyu şurup yapılır ve o şekilde tüketilirse gözlere iyi gelir.
- Mikrop öldürücüdür. Bağırsaklardaki mikropları öldürür ve sindirim sisteminin rahatlamasına yardımcı olur. Kabızlık sorunlarının önüne geçer.
- Meyvenin yaprakları suda kaynatılır ve buharı damıtıldıktan sonra cilde sürülürse, pek çok cilt hastalığını önler ve cildin nemlenmesine yardımcı olur.
- Kanamaları dindirir.
- Çocuklarda ishal gibi hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır.
- Yeşil yaprakları kurutularak çay yapılabilir. Bu çay tüketildiğinde özellikle kış hastalıklarının tedavisinde kullanılır. Grip, nezle gibi durumlarda ortaya çıkan semptomların yok edilmesine yardımcı olur.
- Yaprağının suyu şekerle karıştırılıp içilirse, mide rahatsızlıklarının, bulantı ve kusma gibi şikayetlerin önüne geçer.
- Yaprağının suyu sirke ile karıştırılıp buruna ve başa sürülürse, burun kanamalarının önüne geçer.
- Meyveleri yenildiği zaman öksürük gibi problemlerin önüne geçer. Aynı zamanda çocuklarda boğmaca riskini azaltır.
- Yapraklar kurutularak demlenen çay yüksek tansiyon hastalarına çok iyi gelmektedir. Bu çay şeker hastalığının tedavisinde de kullanılmaktadır.
- Sinüzit ya da migren sebepli baş ağrılarının önlenmesinde etkilidir.
- Oldukça etkili bir balgam sökücüdür.
MURT (HAMBELES) NERELERDE BULUNUR, NASIL KULLANILIR?
Murt, en başta belirttiğimiz gibi Akdeniz, Ege ve Marmara bölgelerinde yetişmektedir. Diğer bölgelere ise ihraç edilir. Özellikle Ocak ayında meyveyi pazar tezgahlarında görmek mümkündür.
Taze tüketilmesi her zaman en doğrusudur. Fakat meyvenin kurusunu büyük kuru yemişçilerde ve aktarlarda bulabilmek mümkündür.
