Eklem romatizması hastalıkları, insanların hareket kabiliyetlerini olumsuz etkiledikleri için yaşam kalitesini büyük ölçüde düşüren hastalıklardır. Bu anlamda iltihaplı eklem romatizması olarak bilinen romatoid artrit ile ilgili İç Hastalıkları Anabilim Dalından Romatoloji Uzmanı Dr. Hülya Dede Vahedi önemli bilgiler paylaştı.
"Romatoid artritli bir hastanın birinci derece akrabalarında, romatoid artrit görülme olasılığı normale göre on kat daha fazladır" diyen Uzm. Dr. Hülya Dede Vahedi, "Bu hastalıkta HLA-DRB1 geni en çok sorumlu tutulan gendir. Genetik yatkınlık olan kişilerde bazı çevresel faktörler hastalığı ortaya çıkarmada rol oynar. Çevresel faktörlerden ise en çok sigaranın ve ağız içinde kronik diş eti iltihabından sorumlu Porphyromonas gingivalis isimli bakterinin romatoid artritin ortaya çıkmasında rolü olduğu bilinmektedir" ifadesini kullandı.
EN SIK KADINLARDA GÖRÜLÜYOR
Uzm. Dr. Hülya Vahedi, romatoid artrit hastalığının yaklaşık olarak yüzde 0,5 ila yüzde 1 sıklığında görüldüğünü söylerken, bu hastalığın en sık kadınlarda görüldüğünü ve en sık 25 - 55 yaşları arasında başladığını aktardı. Dr. Hülya Vahedi, "Romatoid artrit, aynı zamanda sistemik bir hastalık olduğu için, eklemlerin dışında, cilt altı nodülleri, akciğer, kalp ve diğer bazı organlarda da belirtiler gösterebiliyor. Hastalığın geliş semptomlarının esas olarak eklemlerde ve eklem etraflarındaki tendonlarda görülüyor" dedi.
EKLEM ŞİŞMESİ EN ÖNEMLİ BELİRTİ
Hastalığın belirtileri hakkında da bilgi veren Dr. Hülya Dede Vahedi, "Eklem şişmesi ve bir saatten uzun süren sabah tutukluluğunun önemli belirtilerdendir. Hastalık tipik olarak el ve ayakların küçük eklemlerinde, el ve ayak bileklerinde şişme ve tutukluk olarak başlar, aynı zamanda dirseklerde, omuzlarda, dizlerde ve kalça eklemlerinde de zamanla tutulmalar görülür" dedi.
Dr. Hülya Vahedi sözlerine şöyle devam etti:
"Aylar içinde yeni eklem tutulumları olmaktadır. Simetrik tutulum önemli bir bulgudur. Tipik romatoid artrit hastalarında beşten fazla eklem tutulmaktadır. Sabah ağrısı ve gece ağrısı fazladır. Hareket ettikçe sabahları olan eklem ağrısı ve tutukluklarda azalma olur. Simetrik tutulum önemli bir bulgudur."
BİRDEN FAZLA EKLEMDE GÖRÜLEBİLİR
Bazı vakalarda romatoid artrit hastalığının çok hızlı gelişebileceğini belirten Dr. Vahedi, hastalığın tüm eklemlerde ağrı, şişme ve tutukluk yaptığını belirtti. Romatoid artrit hastalarının yataktan kalkamayacak kadar ağrılarının ve tutukluğunun olabileceğine de değinen Vahedi, hastalığın tek bir eklemde veya birkaç eklemde ortaya çıkabileceğini belirtirken, romatoid artrit hastalığının palindromik denilen bir başlangıç şekli olduğunu söyledi. Vahedi, bu tür başlangıçlarda tek bir eklemde akut bir şişme olduğunu ve yaklaşık üç gün içinde tamamen iyileşebildiğini belirterek ayrıca bu atakların aylar sonra tekrar başka eklemde tekrarlanabileceğini söyledi.
POLİMİYALJİYA ROMATİKA İLE KARIŞTIRILMAMALI
Hastalığın ileri yaşlarda başlayan bir türünün de olduğunu söyleyen Dr. Vahedi, "Bu durumda hastalık omuzlarda ve kalçalarda ileri derecede sabah ve gece tutukluğu ile başlar. Romatoid artrit zaman zaman polimiyaljiya romatika isimli bir başka hastalıkla karıştırılabilir" uyarısı yaptı.
ZAMANINDA TEDAVİYE BAŞLAMAK KALICI HASARLARI ÖNLEYEBİLİR
Uzm. Dr. Vahedi, romatoid artrit hastalığına yakalanan kişilerin tanı ve tedavisinin gecikmesi ile ellerde kuğu boynu deformitesi, düğme deliği deformitesi ve ulnardeviasyon gibi deformasyonların görülebileceğini belirtirken, hastalığın teşhisinin esas olarak hastaların yakınmaları ve muayene bulguları ile konulabileceğini söyledi. Vahedi, "Hastaların takibi ve bazı laboratuvar ve radyolojik bulgularda teşhis koymada yardımcı olabilir. Kesin teşhis için diğer muhtemel hastalıkların dışlanması gerekir. Romatoid artrit hastalığının tedavisinde kortikosteroid ve hastalık seyrini değiştiren temel ilaçlar kullanılır. Hastaların eklem ve kaslarını güçlendirici egzersizleri de ilaç tedavilerinin yanında yapmaları önemlidir" ifadesini kullandı.
