Beslenme ve Diyet Uzmanı Mehlika Öktem diyor ki...
Yazın gelmesiyle düzeni tamamen değişenler, beslenme alışkanlıkları yeniden şekillenenler buradasınız biliyorum. Yaz mevsimi, uzun ve sıcak günleriyle birlikte vücudumuzun ihtiyaçlarını da değiştiren bir dönemdir.
Yüksek sıcaklıklar ve artan nem oranı, vücudumuzun su kaybını hızlandırarak enerji ve besin dengemizi etkileyebilir. Bu nedenle, yaz aylarında sağlıklı ve dengeli beslenmek hem genel sağlık hem de zindelik açısından büyük önem taşır. Gelin yaz mevsiminin keyfini çıkartırken sağlığımızı nasıl koruyabiliriz bunu ele alalım.
ÖNCE HİDRASYON
Vücudunuzun yaklaşık yüzde 75'inin sudan oluştuğunu bildiğiniz halde bazen su içmeyi atladığınız oluyor mu? Dışarıda tuvalete gitmemek için ya da sırf yanınızda su taşımaya üşendiğiniz için uzun süre susuz kalmak tanıdık geldi mi?
Eğer bunları yapıyorsanız işte maalesef vücudunuzu dehidrasyona sokuyorsunuz.
Susuzluk hissi geldiği an dehidrasyon başlamış demektir. Dehidrasyon durumunda hücrelerinizdeki su seviyesi düşer ve vücudunuz düzgün çalışamaz.
Yazın terle beraber daha da artan su kaybını yerine koymazsanız baş ağrısı, yorgunluk, konsantrasyon kaybı yaşayabilirsiniz.
Unutmayın her gün minimum 2,5 - 3 litre suyu içmeniz gerekiyor.
İçtiğiniz diğer sıvılar; çay, kahve, soğuk içecekler kesinlikle bu rakama dahil değil.
Eğer denize de giriyorsanız tuzlu suya maruz kalmak su kaybını artıracağından su alımınızı artırmanız gerekir. Ya da çok terliyorsanız, spor yapıyorsanız yine su alımınızı 2,5 litrenin üzerine çıkarmanız gerektiğini unutmayın. Eğer suyu hatırlamıyorum bile diyorsanız teknolojinin nimetlerinden faydalanın ve telefonunuza gün boyu size belli aralıklarla hatırlatmalar yapacak uygulamalar indirin.
Yanınızda cam şişe ya da termoslarda sularınız olsun. Pet şişelerin mikroplastik tehlikesi özellikle güneşe maruz kaldığında daha da artmaktadır. Çünkü pet şişeler güneşe maruz kaldığında açığa fitalatlar çıkar ve bu bileşikler endokrin bozucu etki gösterir.
İŞTAHA NELER OLUYOR?
Yazın kimi danışanımın iştahı çok açılırken kimisi ise yalnızca soğuk içeceklerle beslenebilir. Hal böyleyken duruma göre öneri yapmakta yarar var. Yalnızca soğuk içecek ve yiyeceklerle beslenerek metabolizmanızı yavaşlatacağınızı unutmayın.
Bu besinlerle alabileceğiniz tek makro besin karbonhidratlar olacaktır.
Çoğu zaman da bünyenize basit karbonhidratlar yani şeker alırsınız. Ancak bedeninizin ve kaslarınızın proteine ihtiyacı vardır. Eğer vücudunuza yeterli proteini sağlayamazsanız kas kaybına ve dolaylı olarak enerjinizin düşmesine, bitkin hissetmenize neden olursunuz. Yazın hiçbir şey yapmak istemeyişinizin altında yatan neden sıcaklar değil de bu olabilir mi dersiniz? Peki proteinimizi aldık, yine de serinlemek için buz gibi bir şeyler içsek olmaz mı? Çok fazla soğuk ve buzlu içecekler sindirim sistemindeki kan damarlarını daraltarak sindirimi yavaşlatır. Bu durum sindirim problemlerine, hazımsızlığa ve kramplara yol açabilir. Bu nedenle serinletici ama aşırı soğuk olmayan yiyecek ve içecekleri tercih etmekte yarar var.
YAZ LEZZETLERİNE DİKKAT
Plajda uzandınız. Bir yanınızda midyeci, diğer yanınızda mısırcı dolaşıyor.
Öteki köşede arkadaşınız cips açmış onu atıştırıyor. Artık bu lezzetlere ulaşmak iki adım kadar yakınızda. Ancak bunların sağlığımızı nasıl etkilediğini de düşünmek lazım. Haşlanmış mısır piştikten sonra ne kadar süre beklediğini ve nasıl koşullarda hazırlandığını bilmiyoruz.
Gıda zehirlenmesi ve mısırdan dolayı yüksek GDO riski taşıyor. Bir koçan mısırın 2 dilim ekmeğe denk geldiğini de eklemek lazım. Midye ise bulunduğu suyu süzen bir canlıdır. Özellikle kirli sularda yaşayan midyeler ağır metal cıva içeriği ile bilişsel sağlığa zarar verebiliyor, Alzheimer'a kadar gidebilen problemlere yol açabiliyor. Üreme sistemine de iyi gelmediği bilinen bir gerçek. Cipslerin zararlarını artık bilmeyen yok. Bir paketi 500 kaloriye kadar çıkabilen cipsin kanserojen bileşik akrilamid oluşumuna kadar birçok sağlık zararları mevcut. Hepsi bir yana dursun da peki biz ne yapalım derseniz, işte sağlıklı bir plaj günü için diyetisyen önerileri geliyor.
SAĞLIKLI BESLENME
Öncelikle diyetteyseniz ya da sağlıklı bir beslenme hedefliyorsanız bir sonraki adımı planlayın, kolaya kaçmayın ve sağlıklı atıştırmalıklarınızı yanınıza alın.
Yaz mevsimi, taze meyvelerin bolca bulunduğu bir dönemdir. Özellikle çilek, kiraz, şeftali gibi su içeriği yüksek meyveleri tercih ederek hem serinleyebilir hem de vücudunuza vitamin ve mineral sağlayabilirsiniz.Bu yaz, taze ve besleyici yiyeceklerle dolu bir beslenme planı yaparak enerjinizi yüksek tutun ve yaz günlerinin tadını çıkarın. Sağlıklı ve mutlu bir yaz dilerim!
