BESLENME VE DİYET UZMANI MEHLİKA ÖTKEM ANLATTI
Birçoğunuz çocukken büyüklerin "şifa doğada" diyerek bitkisel çözümler önerdiğine şahit olmuştur. Şimdi size alternatif tıpta asırlardır kullanılan bir bitkiden bahsedeceğim: Kudret Narı. Mide problemlerinde adını sıklıkla duymuş olabilirsiniz. Renginden dokusuna kadar farklı bir yapıya sahip olan bu meyvenin sadece mide ve sindirim problemlerinde değil birçok sağlık probleminde etkili olduğu düşünülmektedir. Ancak doğanın bu hediyesini nasıl kullanmanız gerektiği konusunda bilmeniz gereken pek çok şey var.
KUDRET NARI NEDİR?
Kudret narı (botanik ismiyle Momordica charantia), kabakgiller familyasına ait, hamken yeşil, olgunlaştıkça sararan tropikal bir meyvedir. Tadı genellikle acı-ekşi olarak bilinir. Bu egzotik meyve, parlak sarı-turuncu rengi ve pütürlü yapısıyla dikkat çeker. Genellikle Hindistan, Asya ve Afrika'nın sıcak iklimlerinde yetişir. Ancak son yıllarda Türkiye'de de özellikle Ege ve Akdeniz bölgelerinde kudret narının yetiştirilmesi yaygınlaşmıştır. Aktarlarda ya da bazı marketlerde olgunlaşmış halde ya da macun formunda bulabileceğiniz kudret narının sağlık üzerine olan etkileri oldukça merak edilmektedir.
VİTAMİN DEPOSUDUR
Birçok insan, kudret narının mideyi yatıştırıcı etkisi nedeniyle bu meyveye başvurur. Fakat faydaları yalnızca sindirim sistemi ile sınırlı değildir. İçerdiği vitaminler, mineraller ve güçlü antioksidanlar sayesinde çeşitli sağlık sorunlarına karşı koruyucu etkiler sunar. 100 gram kudret narı yalnızca 21 kaloridir ve günlük C vitamini ihtiyacının %99'unu, A vitamini ihtiyacının ise %44'ünü karşılar. Aynı zamanda folat, potasyum, çinko ve demir için de iyi birer kaynaktır. Kalorisi düşük, lif oranı yüksek bir meyvedir.
MİDEYE BİRE BİR
Kudret narının anti-inflamatuar özellikleri, mide ülseri ve gastrit gibi durumların tedavisinde faydalı olabilir. Mide zarını koruyarak, bu tür rahatsızlıkların belirtilerini hafifletmeye yardımcı olabilir. Mide asitliğini dengelemeye yardımcı olabilecek bileşenler içermektedir. Son zamanlarda, ülser oluşumuna katkıda bulunan Helicobacter pylori bakterisini yok etmeye yardımcı olabileceği bile görülmüştür. Sabah aç karnına tüketilen bal ile karıştırılmış kudret narı, mide yanması ve hazımsızlık gibi sorunlara iyi gelebilmektedir.
KAN ŞEKERİNİ DENGELER
Kudret narı taşıdığı "p-insülin", "bitki insülini" ya da "polipeptit-P" adı ile bilinen bir bileşik nedeniyle insülin benzeri etki gösterebilmektedir. Tip 2 diyabet hastaları üzerinde yapılan bazı araştırmalar, bu meyvenin kan şekerini düşürebileceğini göstermiştir. Kudret narı ekstratının kullanıldığı bir çalışmada diyabet hastalarının glikoz duyarlılığı %73 oranında iyileşmiştir. Yapılan başka bir çalışmada üç ay boyunca 2000 mg kudret narı tüketen 24 diyabet hastasının üç aylık kan şekeri ortalamasının düştüğü gözlenmiştir. Ancak kan şekeri kontrolünde etkili bir bileşen olarak görülse de diyabet için kullanılan ilaçlarla etkileşime girebilmektedir bu yüzden dikkatli olunmalıdır.
BAĞIŞIKLIK GÜÇLENDİRİCİ
Kudret narı aynı zamanda iyi bir kateşin, gallik asit, epikateşin ve klorojenik asit kaynağıdır. Bu bileşikler hücrelerinizi hasara karşı korumaya yardımcı olabilecek güçlü antioksidan bileşiklerdir ve bağışıklık sistemini güçlendirebilirler. Bu durum özellikle mevsim geçişlerinde hastalıklara karşı doğal bir koruma sağlayabilir. Ayrıca bu güçlü bileşiklerin antioksidan özellikleri sayesinde, kudret narı ekstratının mide, kolon, akciğer, nazofarinks ve meme kanseri hücrelerinin ölümünü teşvik ettiği gözlenen laboratuvar çalışmaları vardır. Ancak henüz insanlarda etkili olabileceğini söylemek için çok erkendir.
CİLT SAĞLIĞI
Birkaç çalışma, kudret narının egzama ve sedef hastalığı gibi cilt rahatsızlıklarını tedavi etmeye yardımcı olan iltihap önleyici bileşikler içerdiğini göstermiştir. Anti bakteriyel özellikleri nedeniyle cilt enfeksiyonlarını ve yaraları tedavi etmek için antibiyotik yerine cilde topikal olarak da kullanılabilmektedir.
NASIL KULLANILIR?
Kudret narı, farklı şekillerde kullanılabilen bir meyvedir. En yaygın kullanım şekli, olgun meyvenin ezilerek bal ya da zeytinyağı ile karıştırılmasıdır. Ayrıca kudret narı yağı, cilt sorunları için haricen uygulanabilmektedir. Bazı kişiler ise olgunlaşmış kudret narı meyvesini çiğ olarak tüketir, ancak bu kullanım şekli herkesin damak zevkine hitap etmeyebilir. Meyvenin oldukça acı bir tadı vardır, bu nedenle çoğu kişi çiğ tüketmek yerine bal veya zeytinyağı ile karışım yapmayı tercih eder.
NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Doğal bir ürün olsa da kudret narı kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Aşırı tüketimi mide bulantısı, ishal gibi rahatsızlıklara neden olabilmektedir. Ayrıca kudret narının kan şekerini düşürücü etkisi nedeniyle şeker ilacı kullanan hastalarının bu meyveyi kullanmadan önce doktorlarına danışmaları önemlidir. Aynı şekilde hamile ve emziren kadınlar için de kudret narı tüketimi önerilmemektedir, çünkü kasılmaları artırarak düşük riskini artırabilir. Özetle kudret narı içerisindeki güçlü antioksidan, antibakteriyel, antikanser bileşenleriyle birçok sağlık faydası sunabilir. Ancak bir besinin sağlıklı olması herkes için yararlı olacağı anlamına gelmemektedir. Sağlığınız için en doğru adımı atmak adına kudret narı gibi doğal ürünleri kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışmayı ihmal etmeyin.
