Beslenme ve Diyet Uzmanı Mehlika Öktem anlattı...
Düşük histamin diyeti, kilo verme amacıyla değil, histamin intoleransının yol açtığı semptomları hafifletmek için uygulanmalıdır. Histamin intoleransı (histamin duyarsızlığı) olan kişiler için özel olarak tasarlanmış bir beslenme planıdır. Ancak bu diyeti uygulamadan önce mutlaka bir sağlık profesyonelinin rehberliğine başvurmanız gerekir. Histamin, vücudumuzda bulunan bir bileşendir ve bağışıklık sistemimizin alerjenlere karşı yanıt vermesini sağlar. Örneğin, bir alerjiniz olduğunda histamin salınarak vücudunuzu korumaya çalışır. Ancak histamin, vücudumuzda yalnızca bağışıklık sisteminin tepkileri sonucu oluşmaz, aynı zamanda yediğimiz birçok gıdada da bulunur.
ALERJİ TÜRÜ DEĞİL
Histamin intoleransı, vücudun histamini düzgün bir şekilde parçalayamaması nedeniyle fazla histamin birikmesi sonucu gelişir. Bu durum alerji değildir, ancak yüksek histamin seviyeleri ishal, şişkinlik, mide bulantısı, kusma, baş ağrısı, burun tıkanıklığı, akıntı, nefes darlığı, ciltte kaşıntı veya döküntü gibi rahatsız edici semptomlara yol açabilir. Histamin intoleransı, iltihaplı bağırsak hastalıkları gibi sağlık sorunları ile de ilişkilidir. Bu yüzden doğru tanı ve yönetim için bir sağlık ekibine danışılmalıdır. Düşük histamin diyeti, histamin intoleransı olan kişilerin semptomlarını azaltmaya yönelik bir yaklaşımdır. Bu diyette, vücuttaki histamin seviyelerini sınırlamak için bazı besinlerden uzak durulmalıdır. Ancak bu diyet, bir eliminasyon diyeti değildir, yani tamamen histaminden kaçınmayı amaçlamaz. Amaç, histamin maruziyetini sınırlayarak vücudun histamini daha iyi parçalamasına fırsat tanımaktır. Düşük histamin diyeti, kişilerin yaşam kalitesini artırabilir. Ancak herkes için uygun değildir. Çünkü histamin intoleransı her kişide farklı seviyelerde olabilir ve bir besin aynı kişide farklı zamanlarda farklı reaksiyonlara yol açabilir.
GIDALARI KORUYUN
Düşük histamin diyetinde, taze ve işlenmemiş besinler tercih edilmelidir. Fermente olmuş, yıllanmış veya tütsülenmiş gıdalar yüksek histamin içerdiği için, bu tür gıdalardan kaçınılmalıdır. Histaminden zengin veya histamin salınımını tetikleyen besinler arasında meyan kökü, çilek, muz, ananas, yumurta beyazı, fındık, yer fıstığı, domates, ıspanak, patlıcan, ketçap, çikolata, turunçgiller, sardalya, ton balığı; gouda, çedar, kaşar, parmesan gibi yıllanmış peynirler; fermente sucuk, salam, sosis gibi şarküteri ürünleri; fermente turşu çeşitleri, şarap, bira, şampanya gibi fermente içkiler ve soyalı ürünler yer alır.
HERKESE UYGUN DEĞİL
Bu liste kesin yasakları içeren bir liste değildir, çünkü herkesin histamin toleransı farklıdır. Kişisel deneyimler doğrultusunda diyeti şekillendirmek önemlidir. Düşük histamin diyeti uygularken, besinlerin nasıl saklandığı ve hazırlandığı da önemlidir. Besinlerin taze ve soğuk ortamda saklanması, bakteri üremesini engeller. Ayrıca, besinlerin ızgara veya tütsülenme ile pişirilmesi gibi yöntemler, histamin seviyelerini artırabilir, bu nedenle buharda pişirme veya haşlama gibi daha sağlıklı yöntemler tercih edilmelidir. Düşük histamin diyeti, çok kısıtlayıcı bir diyet modeli olduğu için herkese uygun olmayabilir. Özellikle yeme bozukluğu geçmişi olanlar için bu diyet tehlikeli olabilir. Ayrıca, bu diyetin amacı kilo kaybı değil, histamin intoleransı semptomlarını yönetmektir. Bu yüzden, düşük histamin diyetini kilo vermek amacıyla değil histamin size iyi gelmiyorsa uygulamalı ve uygulanmadan önce mutlaka bir diyetisyene danışmalısınız. Çünkü histamin intoleransı kişiden kişiye göre farklılık gösterdiği için, bu diyeti uygularken kişisel bir yaklaşım ve uzman kontrolü gereklidir. Diyet, yaşam kalitesini artırabilir fakat besin ögesi eksikliği yaşamamak adına dikkatli ve doğru bir şekilde uygulanmalı ve takip edilmelidir.