Beslenme ve Diyet Uzmanı Mehlika Öktem diyor ki...
Son yıllarda yapılan araştırmalar, kız çocuklarının ilk regl yaşlarının giderek düştüğünü gösteriyor. ABD'deki bir araştırmaya göre, kız çocukları, bundan 100 yıl önceye kıyasla ortalama dört yıl daha erken adet görmeye başlamış durumda. Peki, bu değişimin arkasında hangi faktörler var? Çevresel etkilerden, yaşam tarzı değişikliklerine kadar pek çok farklı unsur bu duruma neden olabilecek etkenler arasında yer alıyor. Erken ergenlik, yani çocukluk döneminde olgunlaşma belirtilerinin görülmesi, günümüzde giderek daha yaygın hale geliyor. Yapılan araştırmalar, özellikle 2000'li yıllarda doğan kız çocuklarının adet görme yaşının 12.5'ten 11.9'a kadar düştüğünü gösteriyor. Güney Kore'deki bir araştırma ise 2008 ile 2020 yılları arasında erken ergenlik belirtileri gösteren çocuk sayısının 16 kat arttığını ortaya koymuş. Bu değişiklikler, sadece biyolojik değil, aynı zamanda sosyal ve ekonomik açıdan da önemli etkiler yaratabiliyor. Bu değişim özellikle sosyoekonomik durumu düşük gruplarda ve etnik azınlıklarda daha belirgin görülmekte ve bu durum uzun vadede sağlık sorunlarına yol açabilmektedir.
OBEZİTE FAKTÖRÜ
Erken ergenlik eğiliminin artmasında obezite bir risk faktörüdür. Obezite, vücuttaki yağ hücrelerinin artmasıyla hormonlar üzerinde bir etki yapabiliyor. Ancak son yıllarda yapılan araştırmalar, hava kirliliğinin de önemli bir rol oynadığını gösteriyor. Seul ve Busan gibi hava kirliliği yüksek şehirlerde yapılan araştırmalar, zehirli gazların ve hava kirliliği partiküllerinin erken ergenlik ile ilişkilendirildiğini ortaya koymuştur. Mikropartiküller, vücuda kolayca girebiliyor ve bu partiküllerin fetüs ve çocukluk dönemindeki dokularda birikmesi, erken regl gibi olumsuz sağlık etkilerine yol açabiliyor. Son yıllarda yapılan araştırmalar, kişisel bakım ürünlerinin de erken ergenlik üzerinde etkili olabileceğini ortaya koymakta. Kozmetik ürünlerde bulunan bazı kimyasallar, hormonları etkileyerek vücudu daha erken ergenliğe itebilir. Östrojen benzeri maddeler, bu süreci hızlandıran faktörlerden biridir.
Çocuklar, bu tür ürünleri kullanırken, farkında olmadan hormonları etkileyebilecek kimyasalları vücutlarına alabiliyorlar.Erken yaşta ergenliğe giren kız çocukları, sosyal ve psikolojik açıdan da zorluklar yaşayabiliyorlar. Erken ergenlik, genç kızların daha erken yaşta cinsel olgunlaşmalarına, istenmeyen hamileliklere ve cinsel sağlık sorunlarına yol açabilir. Ayrıca, erken ergenlik, meme ve yumurtalık kanseri, obezite, tip 2 diyabet gibi sağlık sorunlarının riskini de artırabilir. Erken ergenliğin, gelecekteki doğurganlık sürecini de etkileyebileceği düşünülüyor. Özellikle menopoza erken giren kadınlarda, doğurganlık penceresinin kısalması gibi sağlık sorunları görülebilir. Erken ergenlik, modern dünyada giderek daha yaygın hale gelen bir sorun. Obezite, hava kirliliği ve kişisel bakım ürünleri gibi çevresel faktörler, bu süreci hızlandırıyor. Bu sorun sadece biyolojik değil, aynı zamanda sosyal ve çevresel faktörlerin birleşimiyle de ortaya çıkmaktadır. Kız çocuklarının sağlıklı gelişim için, daha temiz bir çevre, dengeli bir yaşam tarzı ve kimyasal maddelerden uzak bir ortam sağlanması büyük önem taşımaktadır.
EKRAN SÜRESİNE DİKKAT
Ebeveynlerin, çocuklarının sağlığını koruyabilmek için bu değişen dünyada daha bilinçli olması, erken ergenlik gibi sağlık sorunlarının önüne geçebilmek için en önemli adımlardan biridir. Erken ergenliği önlemek için sağlıklı yaşam alışkanlıklarına odaklanmak büyük önem taşımaktadır.
İlk adım, dengeli bir beslenme düzeni oluşturmak ve aşırı kilodan kaçınmaktır, çünkü obezite erken ergenliği tetikleyebilir.
Ayrıca, çocukların düzenli egzersiz yapması, hormon dengesini korumaya yardımcı olur. Hava kirliliğinden korunmak da kritik bir faktördür, bu nedenle kirli bölgelerden uzak durulmalı ve çocukların temiz hava alabileceği ortamlarda vakit geçirilmelidir.
Kimyasal maruziyeti azaltmak için doğal kişisel bakım ürünleri ve temizlik malzemeleri tercih edilmelidir. Çocukların stresle başa çıkabilmesi için rahatlatıcı aktiviteler ve oyunlar teşvik edilmeli, ekran süresi sınırlandırılmalıdır. Son olarak, düzenli sağlık kontrolleri, erken ergenlik belirtilerinin tespit edilmesine yardımcı olur. Eğer siz de çocuğunuzda erken ergenlik belirtilerini görüyorsanız bu konuda bir uzmandan destek almayı ihmal etmemelisiniz. Unutmayalım çocuklarımız bizim geleceğimiz onların sağlığı bizim için her şeyden önemli.