Şifa deposu vazgeçilmez geleneğimiz Aşure
Bolluk ve bereketi temsil eden aşure, aynı zamanda insanların birbirleri ile kaynaşmasına öncü oluyor. İçerdiği kuru baklagiller nedeniyle protein değeri yüksek olan bu lezzetli tatlı, vitamin ve mineraller açısından da oldukça zengin. Beslenme ve Diyet Uzmanı Mehlika Öktem, Yeni Asır okuyrları için yazdı.
- Sarmaşık
- Giriş Tarihi: 14 Ağustos 2022
BOLLUK ve bereketin simgesi aşure ayı geldi. Aşure kazanları birçok evde ocaklarda yerini almaya başladı. Aşure kelimesi Arapça'da 10 manasına gelen aşara kelimesinden türemiştir. Aşure; buğday, kurubaklagil, kuruyemiş ve meyvelerle yapılan oldukça doyurucu bir tatlıdır. Aşure geleneğinin Nuh Peygamber zamanından beri devam ettiği bilinir. Aşure bolluk ve bereketi temsil eder aynı zamanda insanların birbirleri ile kaynaşmasına öncü olur.
ORTALAMA 350 KALORİ
AŞURE, birçok besin grubunu bir arada içerdiği için besin değeri oldukça yüksektir. İçerdiği kurubaklagiller nedeniyle protein içeriği yüksek bir tatlıdır. Vitamin ve mineraller açısından da oldukça zengindir. İçerisindeki meyveler A, E ve C vitaminlerinin, tahıllar B vitaminlerinin, demir ve çinko minerallerinin, yağlı tohumlar ise anti-inflamatuar özellikteki Omega-3 yağ asitlerinin alınmasını sağlar. Her evde farklı miktarlarda malzemeler kullanılarak yapıldığı için net kalorisini söylemek mümkün olmasa da 1 kase aşurede ortalama 350 kalori vardır.
Diyette 1 orta boy kase aşure; 1 dilim ekmek, 1 köfte kadar et ve 2 porsiyon meyve anlamına gelir. Aşure diğer tatlılara göre daha sağlıklı ve besleyici olsa da geleneksel aşure yapımında şeker veya pekmez yoğun miktarlarda kullanıldığı için mutlaka porsiyon kontrolü sağlanarak tüketilmelidir.
TAHILLARIN BAŞ TACI BUĞDAY
Buğday karbonhidrat, B vitaminleri, demir ve kalsiyum açısından oldukça zengin bir besindir. Kuru baklagillerle birlikte tüketiminde esansiyel amino asitlerin birleşimi olduğu için alınan proteinin biyoyararlanımı da artar. Posa içeriği yüksek olduğu için tok tutma ve bağırsak hareketlerini düzenlemeye yardımcı olur. Glisemik indeksi düşük bir besin olduğu için kan şekerinde ani yükselişlere neden olmaz. Tüketilebilecek sağlıklı tahılların arasında yer alır. Aşurenin temel malzemelerindendir.
KALP DOSTU KURU YEMİŞLER
KURU yemişler; çeşidine bağlı olarak yüksek oranda protein, lif, sağlıklı yağlar, vitamin ve mineraller içerir. Besin değerlerinin yüksek olması nedeniyle küçük miktarlarda tüketilmesi bile büyük bir enerji ve doygunluk sağlar. Sağlıklı bitkisel yağlardan zengin olması nedeniyle kuru yemişler kalp dostu besinlerin ilk sıralarında yer alır. İçeriklerindeki omega-3 sayesinde kötü kolesterolün düşmesine iyi kolesterolün yükselmesine yardımcı olur. Kuruyemişler, bitkisel yağların faydasını kaybetmemesi için çiğ olarak tüketilmelidir. Bu nedenle aşure yaparken aynı zamanda kalp dostu bir tarif elde etmek istiyorsanız kuruyemişleri çiğden eklemelisiniz.
VİTAMİN ZENGİNİ TAZE VE KURU MEYVELER
AŞUREYİ renklendirmek ve lezzetlendirmek için pek çok çeşit taze ve kuru meyve kullanılır. Taze ve kuru meyveler A, C, E ve K vitaminleri demir, çinko, kalsiyum gibi mineraller içerir. Ayrıca özellikle kuru meyveler yüksek lif içeriği ile bağırsak hareketlerini de destekler. Şeker yerine pekmez kullananlara pekmezin ısı ile temas etmemesi gerektiğini hatırlatmakta fayda var. Eğer aşureye pekmez ekleyecekseniz tarifin soğumasını beklemelisiniz. Diyet yaparken aşure tüketecekseniz de şeker yerine tatlılık vermesi için eritritol veya ksilitol gibi sağlıklı tatlandırıcılardan faydalanabilirsiniz.
OLMAZSA OLMAZI KURU BAKLAGİLLER
KURU baklagiller protein kaynağı olmaları nedeniyle sağlığımıza önemli katkılarda bulunur. Ayrıca içerdikleri demir, çinko, magnezyum gibi mineraller, E vitamini ve B grubu vitaminler sayesinde bağışıklığın güçlenmesini sağlar. İyi bir B12 kaynağı olup içerdiği B12'nin yanı sıra tiamin, riboflavin, niasin ve folik asit gibi diğer B grubu vitaminler sayesinde de sinir sisteminin düzenli çalışmasına katkıda bulunur.
BAĞIRSAĞI DÜZENLER
KURU baklagiller, kolesterol ve doymuş yağ içermezler. Yüksek lif içeriği nedeniyle kötü kolesterolün (LDL) düşürülmesine ve bağırsak hareketlerinin düzenlenmesine yardımcı olur. Glisemik indeksi düşüktür. Bu nedenle kan şekerinin dengeli ilerlemesini sağlar. Ancak kurubaklagiller iyi pişirilmedikleri zaman sindirimi zordur. Pişirmeden önce oda sıcaklığındaki suda 8-10 saat veya sıcak suda 2-3 saat bekletmek sindirimi kolaylaştırmaya yardımcı olur.