Bütün narenciyelerin kabuğunu soyarız.
Fakat biri var ki küçüklüğüyle sevimli, küçük ama lezzetli, hem de kabuğuyla yenilebilen: Kamkat. Adını hiç duymamış olabilirsiniz ya da belki severek tüketenler arasındasınızdır. Kendisi adını hiç duymayanlar için mükemmel bir keşifken, severek tüketenlerin faydalarını öğrenince daha çok tüketecekleri bir besindir. Kamkat, özellikle Asya kökenli bir meyve olup tropikal iklimlere sahip bölgelerde yetişmektedir.
Aynı zamanda süs bitkisi olarak da kullanılmaktadır. Fakat onu süs bitkisi olarak kullanmak büyük haksızlık olur. Gelin kamkatın lezzetli ve faydalı dünyasında neler var ona bakalım.
NEDİR BU KAMKAT?
Kamkat turunçgiller ailesine ait küçük, yuvarlak bir narenciye türüdür ve "Citrus fortunella" olarak adlandırılmaktadır. Bu adını İskoçyalı bir bahçe uzmanı olan Robert Fortune'dan almıştır. Fortune Çin'de yaşadığı dönemde koleksiyon yaptığı farklı bitkileri İngiltere'ye dönerken yanında getirmiştir ve bu sayede batı da kamkatla tanışmıştır. Onu onurlandırmak için kamkatın bilimsel adına onun soyadı verilmiştir. Kamkat ismi ise Çince 'de "Altın portakal" anlamına gelmektedir. Kabuğu ile beraber tüketilir, kabuğu tatlı, sulu eti ise ekşidir. 100 gram kamkat (yaklaşık 4-5 adet) 71 kaloridir ve 6,5 gram lif içerir.
Diğer turunçgillere göre su içeriği düşük, enerji değeri ise yüksektir. Askorbik asit, karotenoidler, flavonoidler içeren sağlıklı bir meyvedir. Kabuklarındaki toplam fenolik ve flavonoid içeriği sulu kısmına göre daha yüksektir aynı şekilde olgun olmayan kamkatın fenolik ve flavonoid içeriği olgun kamkattan daha yüksektir.
FAYDALARI NELER?
1. Kamkatın içeriğinde birçok faydalı bileşen vardır:
Meyvedeki bazı flavonoidler, antioksidan ve anti-inflamatuar özelliklere sahiptir.
Bu bileşikler birçok kronik hastalığa karşı koruyucu etki göstermektedir. Ayrıca içeriğindeki fitoöstroller, kolesterol emilimini engellemeye yardımcı olarak kan kolesterolü üzerinde düşürücü etki yapmaktadır.
Esansiyel yağları ise dokunduğunuzda ellerinizde ve havada hoş bir koku bırakmaktadır.
Bu esansiyel yağlardan en öne çıkanı antioksidan etkileri olan limonendir.
Kamkat kabuğuyla beraber tamamını tüketebildiğiniz nadir meyvelerden biri olduğu için tükettiğinizde içerisindeki farklı flavonoidlerin, fitosterollerin ve esansiyel yağların sinerjik etkisinden faydalanmış olursunuz.
2. İmmün sistem destekçisidir:
Kamkat, bazı Asya ülkelerinde soğuk algınlığı ve öksürük gibi solunum yolu hastalıkları tedavisinde sıklıkla kullanılmıştır.
Modern bilim ise kamkat meyvesinde bağışıklık sistemimizi destekleye bileşikler olduğunu göstermiştir. Kamkat, bağışıklık destekleyici C vitamini açısından zengin bir kaynaktır. C vitaminin yanı sıra içerisindeki bazı bileşenler bağışıklığımızı doğrudan desteklemektedir. Doğal katil hücreler bizi enfeksiyonlardan korur ve tümör hücrelerini yok edebildikleri gözlenmiştir. Bazı yapılan çalışmalar kamkattaki bileşenlerin doğal katil hücrelerin aktivitesini artırdığını gözlemlemiştir. Kamkattaki doğal katil hücreleri uyaran bileşik beta-kriptoksantin adı verilen bir karotenoiddir.
3. Obeziteyi önleyebilir:
Kamkat meyvesinde bulunan ve poncirin olarak bilinen bir başka flavonoid, obezitenin önlenmesinde önemli bir role sahip olabilir.
Yapılan bir çalışma, poncirin'in vücutta yeni yağ hücrelerinin oluşumunu önleyerek kilo alma riskini azaltabileceğini göstermiştir.
Bir fare çalışmasında yüksek yağlı diyetle beslenen farelere diyetlerine kamkat ekstratı eklendiğinde kilolarını korudukları gözlenmiştir.
Ayrıca araştırmada kamkat ekstraktı, açlık kan şekerinin, toplam kolesterolün, LDL (kötü) kolesterolün ve trigliseritlerin düşürülmesine de etkili olmuştur. Bu faydalı özelliklerinden dolayı kamkat meyvesini diyetinize keyifle ekleyebilirsiniz. Meyve hakkınız yerine 1 porsiyon (yaklaşık 3-4 adet) kamkat yiyebilirsiniz. Bütün olarak yemenin yanı sıra salataya ve ekşi tatlı tat istediğiniz birçok tatlı tarifinde kullanabilirsiniz. Küçük boyutuna rağmen, kamkat büyük sağlık faydaları sunar. Sofranıza renk katmak ve sağlıklı besinler eklemek istiyorsanız, kamkatı denemeyi unutmayın!
