Kadın yönetmenler

Televizyonlarda zevkle izlediğim dört dizi var. Dördünün de ortak bir yanı. Yönetmenleri kadın. Çok başarılılar.
***
Dört diziden biri "Hanımın Çiftliği". Geçtiğimiz sezonda da izliyordum. 1950'lerin başında geçen bir dönem filmi. Bu sezon yönetimini Nisan Akman'a vermişler. Nisan eski arkadaşım. Erkekçe dergimiz için fotograf çekimleri yapardı. Annesi, babasından ayrılıp Tunca Yönder'le evlendiğinde ufacık bir çocukmuş. Tiyatrocular, yazar çizerler arasında büyümüş. Tunca Yönder 12 Mart sonrası TRT'den atılınca İstanbul'a yerleşmişler. Tunca Yönder piyasanın altın çocuğu olmuş, Nisan da kendisini film setlerinin ortasında bulmuş, reklam yönetmenliğine başlamış. İki evlilikten üç çocuk sahibi olmuş. İkinci eşi sinemacı Eriş Akman. Onun soyadını kullanıyor. 1986-87 yılları arasında üç sinema filmi yönetip ("Beyaz Bisiklet", "Bir Kırık Bebek" ve " Dünden Sonra Yarından Önce") ardından çocuklarıyla İngiltere'ye yerleşiyor ve Türkiye'ye 16 yıl sonra dönüyor. Nisan, geçen sezon televizyonda "Parmaklıklar Ardında" adlı dizinin yönetmenliğini yapıyordu.
***
"Fatmagül'ün Suçu Ne?" favori dört dizimin ikincisi. Yönetmeni Hilal Saral. Geçen yıl "Aşk-ı Memnu"yu da yönetiyordu. Bence çok başarılı. Kendisini hiç tanımıyorum. Kariyeriyle ilgili hiç bir bilgiye de ulaşamadım. Gönülden kutluyorum...
***
Zeynep Günay da hiç tanımadığım bir yönetmen. Ama ayinesi iştir kişinin ve eseri meydanda. "Öyle Bir Geçer Zaman ki" beni ekran başına çeken üçüncü dizi. Zeynep Günay hakkında da 1975 Balıkesir Gönen doğumlu olmasının dışında hiç bir şey bilmiyorum.
***
Dördüncü favori dizim "Türkan". Onun yönetmeni de bir kadın ve dizinin adını taşıyor. Türkan Derya. İzmirli. "Yaprak Dökümü"nün de yönetmenliğini yapıyor. Ozan Güven'le evlenip boşanmış. Türkan Derya'yı da hiç tanımıyorum.
***
Nisan Akman, Hilal Saral, Zeynep Günay ve Türkan Derya ile ilgili gazete ve dergilerde hiç bir ropörtaja rastlamadım. Her gazete ve dergiyi okumuyorum. Belki de yapıldı da ben görmemiş olabilirim. Şu anda medyada yönetici olsam bu dört başarılı kadının peşine düşer onlarla uzun uzun söyleşiler yaptırır, başarı öykülerini yayınlatırdım...
Ah Duygu, ah! Duygu Asena'dan söz ediyorum. Hayatta olacaktın ve hemcinslerinin başarılarıyla gurur duyacaktın...
***
En eski kadın film yönetmenimiz Cahide Sonku. 1951-56 arası üç filmde yönetmenlik yapmış. Sonrasındaki kadın yönetmenlere baktığımızda toplamları ancak 25'i buluyor. En popülerleri 4 film yöneten Türkan Şoray. Bilge Olgaç'ın 37, Birsen Kaya'nın 15, Lale Oraloğlu'nun 7 filmi var. Tanıdıklarım arasında Tomris Giritlioğlu'nu, Biket İlhan'ı sayabilirim. Aslında bir yazar olan Fürüzan ile Işıl Özgentürk de birer film yöneterek kadın yönetmenler listesine girmişler.
Türk sinema endüstrisinin kayıtlarında şimdiye kadar 6 bin film çekildiği görülüyor. Kadın sinema yönetmenlerimizin çektiği filmler ise 100'ü geçmiyor.
***
Dünyada durum daha farklı. Geçen yıl 82'inci Oscar ödüllerinde ilk kez bir kadın yönetmen Oscar kazandı (Kathryn Bigelow).
Yönetmenlik yapan yıldızlar arasında Jennifer Aniston, Drew Barrymore, Cher, Jodie Foster, Jamie Lee Curtis, Goldie Hawn, Helen Hunt, Diana Keaton, Madonna, Barbra Streisand, Sophia Marceau ve Angelina Jolie gibi ismlere sık sık rastlıyoruz...