Sigara, tüm canlılara zararlı

Her gün basında ve televizyonlarda sigaranın zararları konusunda haberler ve makaleler okuruz. Sigara içmek ve içilen ortamlarda bulunmak sigara dumanına maruz kalmak insanlar için başta akciğer kanseri olmak üzere bir çok hastalığa neden olabilir.
Ama evcil hayvanlarımızın da aynı bizim organlarımıza benzer organları olduğunu, onların da akciğerleriyle solunum yaptıklarını ve bulundukları ortamda sigara içildiğinde en az çocukların etkilendikleri kadar etkilenebileceklerini hiç düşündünüz mü?
Gün geçmiyor ki kliniğime solunum sistemi hastalığına yakalanmış veya astım olmuş bir muhabbet kuşu veya kanarya gelmesin. Bu kuşların çoğunun sahiplerine sorduğumda hayvanların bulunduğu ortamda sigara içildiğini ve kuşun zarar göreceğinin hiç akıllarına gelmediğini söylüyorlar. Aynı sorun sadece kuşlar için değil, köpekler, kediler, iguana, hamster veya guinea pigler tüm hayvanlar için geçerlidir. Bir çok hayvan sigara dumanın etkisi sonucu akciğer veya diğer solunum sistemi hastalıklarına yakalanır.
Hatta fazla sigara içilen ortamlarda bulunan akvaryumlardaki havalandırma ile suya karışan duman balıkların da zarar görmesine neden olabilir. Çok sigara içilen bir ortamda bulunan akvaryumda balıklarınız hastalanıyorsa veya ölüyorsa hiç şaşırmayın.
Yıllar önce tüm hayvanlara olan merakımın sonucu arada kanarya derneklerinin yarışmalarına da katılırdım. O zamanlar bu yarışmalar kahve benzeri insanların toplanıp bol bol çay sigara içtikleri yerlerdi. Kapalı yerlerde sigara içme yasağı da henüz çıkmamıştı. Ben sigara içmediğim halde, kuş sevgisi ile birkaç defa bu etkinliklere çağrıldığım için katılmış ve tüm gece boyunca sigara dumanını solumaktan boğazlarım ağrımış ve tüm elbiselerime leş gibi sigara kokusu sinmişti. Düşünün bu anlattığım ortamda tavana yükseğe özel bir düzeneğe asılmış yüzlerce yavru veya yetişkin kanarya kafeslerinde gece boyunca dururdu. Gecenin ilerleyen saatlerinde artık mekanın tavan kısmı yoğun sigara dumanı olurdu ve o minik kuşlar o ortamda şakımaya devam ederlerdi. Sonra o kuşların çoğu hastalanır ve sahipleri o kadar güzel ve ihtimamlı bakıyoruz, vitaminlerini, yemlerini hatta ilaçlarını düzenli veriyoruz, neden kuşumuz hastalanıyor diye düşünüp dururlardı.Ne yazık ki bu kuşlar ancak sigara yasağı yasası ile sigara dumanından kurtuldular. O zamanlar insanların
aklına bu hayvancıkların sigara dumanından zarar görebileceği geldi.

Hayvanlar aleminde düzen
Bazı hayvanlar birlikte yaşadıkları ortamlarda birbirlerine belli mesafede yaşamak veya durmak isteyebilirler. Belgesellerde izlemişsinizdir; Binlerce penguen veya fok balığı dip dibe ama belli mesafede yaşam alanlarına belli bir düzende yayılırlar. Aynı durum şehirde yaşayan hayvanlarda da gözlemlenir. Örneğin güvercinler şehir yaşamında dinlenme sırasında bir alana tünediklerinde mümkün olduğunca o alanı uygun aralıklarla işgal ederek dururlar. Güvercin, serçe tüm şehirde yaşayan kuşlar örneğin tellere tünediklerinde hep aralarında benzer mesafeler bırakırlar. Martılarda da benzer durum gözlenir. Denizde yüzerken veya deniz kıyısında tünediklerinde belli mesafelerde dururlar. Bu mesafeler ihlal edildiğinde, kendilerine ait alana başka bir kuş girdiğinde bazen basit bir gaga darbesi ile bazen de çok ciddi saldırılarla diğer kuşu kovalarlar. Bu kuralı sadece dişi ve erkekten oluşan çiftler ve fazla büyümemiş yavru kuşlar bozabilir. Nadiren bazı kuşlarda özellikle soğuk havalarda dip dibe yatma söz konusu olabilir.
Bu düzeni sokakta yaşayan kedi ve köpeklerde bazen gözlemleyebiliriz.
Balık sürüleri akvaryumda veya denizde bir arada sürü halinde yüzerken birbirlerine değmeden yine aralarında senkronize eşit mesafe bırakırlar.
Böylece hayvan topluluklarında kavgalar ve anlaşmazlıklar azalır. Bir arada daha sorunsuz ve belli düzende yaşayabilirler.

Sokakta üşümesin
Soğuk ve yağışlı havaların başlaması ile birlikte sokak kedileri için yaşam biraz daha zorlaşacak. Mahallenizde, bahçenizde yaşayan kediler için çok basit ama onlar için hem konforlu hem de bazen hayat kurtarıcı olabilecek küçük sığınaklar yapabilirsiniz. Bunun için çok büyük olmayan bir veya birkaç karton kutuyu kalın naylon veya muşamba ile kaplayıp, ambalaj bandı ile sağlamca bantlamak ve bu kutulara fazla büyük olmayan kapılar açmak yeterlidir. Yaptığınız bu barınakları da yine korunaklı yerlere koymaya çalışırsanız sokaktaki kedi dostlarımız için yaşam biraz daha kolaylaşacaktır.

Soğuk havada, arabanıza binerken dikkat!
Havaların soğumasıyla birlikte geceleri yavru kediler arabaların kaputlarına girip ısınmış motorun sıcaklığından yararlanmaya çalışırlar. Bu tip havalarda arabanıza binmeden önce kaputunuzu açıp içinde kedi yavrusu olup olmadığını kontrol etmelisiniz. En azından ön kaputa sertçe vurursanız, soğuktan korunmak için motorun sıcaklığına sığınmış bir yavrunun araba çalıştırıldığı zaman yaralanmasına veya yola çıktıktan sonra araba giderken düşmesine engel olmuş olursunuz. Aynı zamanda yavru kedilerin bazen lastiklerin üzerinde de yattıklarını unutmayın. Yavru köpeklerde arabaların altında bazen uyuyabilirler.

Oyuncaklar ve köpek
Köpekler petshop'larda bulabileceğiniz bazı oyuncakları aşırı severler. Bu tip oyuncaklar, yılların tecrübesi ile köpeklerin en çok hoşuna gidecek özelliklerde dizayn edilmiştir.
Örneğin bir sert lastik topla köpeğinizin sizi daha çok sevmesini sağlayabilirsiniz. Aynı zamanda bu oyuncakları elinize aldığınızda köpeğiniz oyun vakti geldiğini anlamış olur.
Yalnız dikkat etmeniz gereken önemli bir nokta köpekler için yapılmamış bir oyuncağı asla köpeğinize kısa süre bile vermemenizdir. Özellikle çocuk oyuncaklarını çok kolay parçalayarak içindeki elyaf, pamuk vb dolgu maddelerini veya plastik bazı parçalarını yutabilirler.
Haftanın isimleri
Köpek: Abby- Babby- Pooka- Obie- Nikki
Kedi: Babs- Prissy- Mya- Lottie- Kotten