Dinamitin mucidinden barış simgesi olur mu?

Barış adına yaptıkları çalışmalar nedeniyle her yıl dağıtılan Nobel Barış Ödülleri'nin iç yüzünü Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü'nde görevli Doç. Dr. Vefa Kurban yazdığı kitabıyla ortaya çıkardı. Kurban, "Nobeller, Nobel Ödülü ve Bakü Petrolleri" isimli eserinde adına barış ödülleri verilen Nobel kardeşlerin Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de 1870'li yıllarda kurduğu silah fabrikası ve ürettikleri ağır savaş sanayi ürünlerini anlattı. Tüm bunların yanı sıra Nobel kardeşlerin Azerbaycan petrollerini yurtdışına nasıl taşıdığını da gözler önüne seren Kurban, "Bu eserde Nobel kardeşlerin hikayesini, Bakü petrollerinden Nobellerin nasıl istifade ettiğini ve Nobel Ödülleri'nin iç yüzünü soluksuz bir şekilde okuyacaksınız" dedi. Barış adına yaptıkları çalışmalar nedeniyle her yıl dağıtılan Nobel Barış Ödülleri'nin iç yüzünü Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü'nde görevli Doç. Dr. Vefa Kurban yazdığı kitabıyla ortaya çıkardı. Kurban, "Nobeller, Nobel Ödülü ve Bakü Petrolleri" isimli eserinde adına barış ödülleri verilen Nobel kardeşlerin Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de 1870'li yıllarda kurduğu silah fabrikası ve ürettikleri ağır savaş sanayi ürünlerini anlattı. Tüm bunların yanı sıra Nobel kardeşlerin Azerbaycan petrollerini yurtdışına nasıl taşıdığını da gözler önüne seren Kurban, "Bu eserde Nobel kardeşlerin hikayesini, Bakü petrollerinden Nobellerin nasıl istifade ettiğini ve Nobel Ödülleri'nin iç yüzünü soluksuz bir şekilde okuyacaksınız" dedi.

BAKÜ'DE YAŞAMIŞLAR

Çok az insanın Alfred Nobel, Ludvig Nobel ve Robert Nobel kardeşlerin bir zamanlar Bakü'de yaşadığını ve burada silah fabrikası kurduğunu bildiğini söyleyen Kurban, "Nobel ailesi savaştan para kazanan bir ailedir. İsimlerine barış ödülü verilir ama Alfred Nobel dumansız barutun, dinamitin icatçısı olarak tarihe geçmiştir" diye konuştu.

AİLE İÇİN BÜYÜK KAYIP

Nobel ailesinin en büyük geçiminin silah sanayisi olduğunu kaydeden Kurban, ailenin 1853 ile 1856 yılları arasında süren Kırım Savaşı'nda büyük miktarda para kazandığını söyledi. Kurban, "Kırım Savaşı'nda ilk kez bir Nobel projesi olan deniz mayınları kullanıldı. St. Petersburg yakınlarında Kronştad'a Fransız ve Britanya gemileri saldırdığında bu mayınlar kullanıldı. Nobellerin yaptıkları mayınların çok etkili olduğunu söylemek mümkün. İngiliz Komutanlığı Kronştad'ın denizden alınmasının imkansız olduğunu itiraf eder ve geri dönüşte de görevinden alınır. 1855 yılında Çar I. Nikola vefat eder. Yerine ise II. Aleksandr tahta geçer. Kırım Savaşı Rusya'nın yenilgisiyle sonuçlanır. 1856 yılında Paris Barış Antlaşması imzalanır. Savaşın bitmesi Nobel ailesi için büyük kayıp anlamına geliyordu. Çünkü savaş bitince silah siparişleri de durdurulur ve bu durum Nobel ailesini mali problemlerle yüz yüze bırakır" diye konuştu.

EKONOMİK KRİZ

Nobel ailesinin Kırım Savaşı'ndan sonra başlayan savaşsız süreçte ekonomik krize sürüklendiğini ifade eden Kurban, Robert Nobel'in 1870'li yıllarda St. Petersburg'dan Azerbaycan'ın başkenti Bakü'ye gittiğini söyledi. Kurban, "Nobeller önce Rusya'da silah üretimi ve gazyağı ticareti ile uğraşıyorlardı. Robert Nobel 1870'li yılların başlarında Petersburg'dan Azerbaycan'a gelerek petrol çalışmaları ile ilgilendi. O daha sonraları kendi kardeşini de bu sektöre çekti ve birlikte 1879 yılında Nobel Kardeşleri Şirketi'ni kurdular. Nobel kardeşler, Bakü'de petrol sanayinin gelişmesi ve yeni nakliye imkanları yaratmak için her tür girişimde öncelik yaptı. Böylece Bakü petrollerine hakim olmayı planlıyorlardı" dedi.

NOBEL'İN İCATLARI

İşte Nobel kardeşlerin barış adına lanse edip aslında savaşları ortaya çıkaran silahlara ön ayak olan icatları;

İlk deniz mayını

Patlayıcı hammaddesi nitrogliserinin zenginleştirilmesi

Nitrikin geliştirilmesi

Dinamitin hammaddesi detonatörün zenginleştirilmesi

Silah fabrikaları

Yüzde 12.4'lük pay Bakü petrollerinden
Nobel'in Vasiyeti'ne göre, ödüller fizik, kimya, tıp, edebiyat ve barış dallarında insanlığa hizmet edenlere verilmelidir. 1968 yılında bu ödüllere bir de iktisat alan eklendi. Nobel Ödülü 1901 yılından itibaren her yıl Alfred Nobel'in ölüm günü olan 10 Aralık tarihinde veriliyor.
Bu ödülün yüzde 12.4'lük bir payı da Bakü petrollerinden sağlanmıştır.