Ökse otu, yöreden yöreye isim yönünden değişiklik gösterir. Çekem, purç, gökçe, gevele, güvelek ya da gövelek isimleriyle de bilinen ökse otu faydalı bir bitki türüdür. Araştırmalara göre tümör oluşumunu engellediği tespit edilen ökse otu kullanımı oldukça kritiktir. Ökse otunun yalnızca yaprakları tüketilmelidir, meyvesi tüketilmemelidir. Aksi taktirde ciddi sonuçlarla karşılaşılır. Ökse otu hakkında öncelikle kısa bi bilgi verelim...
Ökse otunun mitolojik açıdan da önemi vardır. Eski inanışlarda halk hekimleri bu bitkiyi, epilepsiye (sara hastalığı) karşı en iyi ilaç olarak bilir ve kullanırlardı. İnce kıyılarak gölgede kurutulan yapraklar ve küçük saplar, yalnızca Ekim başından Aralık ortasına kadar ve Mart – Nisan aylarında toplanır. Belirtilen zamanların dışında işlem gören bitkiler, şifa yönünden yoksundur. Bu sebepten belirtilen zaman dilimlerinde tüketmek önemlidir.
Ökse otu, iç yağı ile karıştırılarak merhem haline getirildiğinde, birçok yaraya iyi gelmektedir. Ökse otu meyvelerinden, yakı sakızı ile birlikte ezilmesi sonucu elde edilen şifalı karışım, bilhassa Gaziantep, Şanlıurfa ve Van yörelerinde yakı şeklinde kullanılmaktadır. Bu yakının kullanım amacı ise romatizmal ağrıların son bulması şeklinde açıklanabilir. Buna ek olarak, ezilmiş meyvelerin büyük çıbanlar üzerine konulması ile çıbanın açılarak irinin tahliye edilmesi de sağlanabilmektedir.
Ökse otu hakkındaki tehlikeli durum ise daha önce de belirtildiği gibi, kesinlikle meyvelerinin tüketilmemesidir. İnsanlara son derece zararlı olan bu durum, her durumda dikkate alınmalıdır. Zehirlenme vakaları, kişileri ölüme kadar götürebilmektedir.
ÖKSE OTU NEDİR
Ökse otu bitkisi farklı yerlerde ve farklı ağaçlar üzerinde, ağaçların gövdesine tutunarak yetişen bir ot türüdür. Zaman içerisinde büyüyerek sarmaşık şeklinde gelişimini tamamlar. Kavak, akasya, akçaağaç, kestane, söğüt, armut, erik ve kiraz ağaçları üzerinde yetiştiği görülür. Kendiliğinden ortaya çıkar ve herhangi bir tohumu da bulunmaz. Ortalama ömrü 70 yıldır. Gelişimi tamamlandıktan sonra yeşil ve oval yaprakları ortaya çıkar. Daha sonra bunu kullanacak olan kişiler tarafından toplanır. Çeşitli işlemlerden geçirilerek aktarlara ulaştırılır. Bitkiyle hazırlanan çay halk arasında birçok hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır.
ÖKSE OTUNUN FAYDALARI NELERDİR
Ökse otunun faydaları saymakla bitmiyor. Eski inançlara göre reçeteli ilaç sayılan ökse otu; kanser, tansiyon, diyabet, sinir sistemi, anksiyete, kan basıncı, inflamasyon, bağışıklık, horlama ve menstrüasyon gibi birçok hastalığı tedavi edici özellikleri bulunuyor.
Ökse otunun faydaları her ne kadar çok olsa da kullanırken bir takım püf noktalarına dikkat etmek gerekiyor. Çünkü ökse otunun yaprakları ve sap kısmı zehirlidir. Ve bu kısımların kesinlikle tüketilmemesi gerekir. Aynı zamanda ökse otunun meyvelerinin de çiğ olarak tüketilmesi zehirlenmelere sebebiyet verebilmektedir.
Kanserle mücadele eder
Ökse otu kanser karşıtı aktiviteye sahiptir. Kemoterapi sonrasında hastalarının durumunu hafifletmek için yardımcı olur. Ayrıca, ökse otu kanser hücrelerinin ölümüne de neden olur. Ökse otunun kanser tedavisinde etkili olmasının nedenlerinden biri de bağışıklık sistemini güçlendirip vücudun hastalıklara karşı korumasıdır.
Tansiyonu dengeler
Ökse otu, insanları etkileyen hipertansiyon üzerinde ölçülebilir bir etkisi vardır. Hipertansiyonu azaltarak felç, kalp krizi ve koroner kalp hastalığını önlemeye yardımcı olur. Tansiyonun yükselmesini de düşmesini de engeller. Kan basıncını düzenlediği için, ufak çaplı tansiyon sorunlarına çare olur.
Diyabete iyi gelir
Günde 2-3 bardak içilen ökse otu çayı kandaki şeker seviyelerini düşürür. Ayrıca, insülin üretimini yönetir.
İltihaplanmalarla mücadele eder
Ökse otunun doğal bir anti inflamatuardır. Artrit ve diğer eklem ağrılarına neden olan enflamasyonu hem iç hem de dıştan tedavi eder. Anti inflamatuar yeteneği sayesinde ökse otu, sindirim ve mide ağrılarının da hafifletilmesine yardımcı olur.
Üst solunum yollarına iyi gelir
Solunum sistemindeki tahrişi azaltır. Ökse otu kullanımını düzenli bir şekilde gerçekleştiren kişiler, nefes darlığı probleminden kısa bir süre içerisinde kurtulabilirler. Öksürük, boğaz ağrısı, bronşit ve göğüs sıkışmasını tedavi etmek için de kullanılır.
Strese iyi gelir
Ökse otu, uykusuzluk, anksiyete, stres ve depresyon gibi hastalıklara sahip olanların sinir sistemini rahatlatır, stres hormonlarını azaltır.
Kanamaları durdurur
Burun, akciğer ya da bağırsak kanamanız varsa, ökse otu çayı hemostatik etkisi sayesinde kanamayı durduracaktır. Günde 1 fincan ökse otu çayı içebilirsiniz.
Uyku problemlerine iyi gelir
Uykusuzluk ve huzursuzluk probleminiz varsa, ökse otuyla hazırlanan çaylar bu duruma çözüm olacaktır. Ökse otu, sinir sisteminde yatıştırıcı bir etki göstererek dinlendirici bir uyku uyumanıza yardımcı olmaktadır.
Regl ağrılarına iyi gelir
Ağrılı ve kramplı regl dönemi geçiriyorsanız, ökse otu çayı regl döneminde yaşadığınız gerginliği ve krampları rahatlatacaktır. Regl döneminden birkaç gün önce ökse otu çayını içmeye başlarsa, şiddetli adet sancılarından kurtulmuş olurlar.
Bağırsakları düzenli çalıştırır
Son olarak da, ishal problemi yaşayan kişiler için bağırsakların düzenli çalışması konusunda birebir etkisi vardır. Bazı kişiler bu sorundan sürekli olarak şikayetçi olurlar ancak ökse otu kullanımı sonrasında ishal problemi de tamamen önlenmiş olacaktır.
ÖKSE OTUNUN ZARARLARI
Ökse otunun sahip olduğu meyveler yüksek oranda zehir içerir. Bu yüzden bitkinin meyveleri tüketilirse gıda zehirlenmesi ortaya çıkar. Bitkiyi tam şekilde tanımayıp bilinçsiz bir şekilde ökse otu tüketen kişilerin büyük kısmı zehirlenmektedir. Bitkinin sahip olduğu yapraklar faydalı olsa da taze haldeyken tüketilirse bunlar da zehirlenmelere neden olabiliyor. Bu yüzden ökse otunun zararları ortaya çıkmasın diye kurutulmuş olan yapraklar çay şeklinde demlendikten sonra tüketilmelidir. Bu bitki içeriğiyle ağır bir bitki olduğu için gebelik döneminde bebek gelişimini olumsuz etkileyebilir. Bu etkisi nedeniyle gebelik döneminde ve emzirme döneminde kullanılmamalıdır. Ökse otunu tükettikten sonra çeşitli alerjik reaksiyonlarla karşılaşırsanız uzman bir doktora gitmeyi ihmal etmeyin.
ÖKSE OTU NASIL KULLANILIR
Kullanım açısından ökse otu, en sık şekilde çayı yapılarak tüketilir. Çiğ olarak tüketilmesi nöbetlere neden olduğundan uzmanlar tarafından önerilmeyen bir yöntemdir. En uygun kullanım şekli, kurutulmuş şekilde alınan ökse otunu kaynar su içerisinde bekletip, süzdükten sonra çayını içmektir. Ökse otunun yaprak ve sap kısmı tüketilebilir nacak meyveleri zehirlidir ve ağız yoluyla tüketilmesi halinde çok ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
ÖKSE OTU ÇAYI NASIL YAPILIR
Hemen hemen her bitkinin çayını hazırlama şekli aynıdır aslında. Sadece bazılarında küçük farklılıklar olur. Ökse otunun en uygun kullanım şeklinin çay olarak içilmesi olduğunu bir kez daha hatırlatıp, demleme şeklinden bahsedelim. Bir bardak kaynamış suyun içerisinde, 1-2 tatlı kaşığı kuru ökse otunu koyup, 5-10 dakika dinlendikten sonra içebilirsiniz.
Ökse otu çayının bir başka hazırlanış şekli ise;
1 fincan soğuk suyun içerisine ince ince kıyılmış 1 çay kaşığı ökse otu ekleyin. Karışımı 1 gün oda sıcaklığında bekletin. Daha sonra ısıtarak için.
ÖKSE OTU MERHEMİ NASIL YAPILIR
Ökse otunun taze beyaz meyveleri ezilir. Ardından iç yağı ya da tereyağı ile güzelce karıştırılır ve merhem elde edilir. Ancak merhem, sadece haricen kullanılır. Kesinlikle ağızdan alınmaz ve dahili olarak kullanılmaz. Ökse otu ve türevlerinden elde edilen tüm ürünlerde, ürünleri kullanmadan önce, bir uzmana danışılması tavsiye edilmektedir.
ÖKSE OTU YAN ETKİLERİ
Ökse otunun meyveleri zehirlidir, kesinlikle bilinçsizce toplanıp yenmemelidir. Eğer ökse otuyla daha önce tanışmış ve bilen birileri varsa, onunla birlikte toplamanız daha iyi olacaktır. Ökse otunun yalnızca sapları ve yaprakları tüketilir. Ancak bunlar da taze olarak tüketilmemelidir. Ökse otu çiğ tüketilirse nöbetlere neden olabilir. Anafilaktik şokunda dâhil olduğu ciddi alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Bu sebepten kurutulup kaynar suda bekletildikten sonra çayı içilmelidir.
Ökse otu çayını ise taze olarak tüketmelisiniz. Hangi bitki olursa olsun, bir gün önceden kalmış çayı asla içmemelisiniz. Bunlara ek olarak gebe ve emziren kadınlar, alerjisi olan kişiler doktoruna danışmadan asla tüketmemelidir.