Ege’nin muhtesem piramitleri

Mısır piramitlerine benzetiliyor, Anadolu'nun piramitleri olarak biliniyor. Gediz Ovası'nı süsleyen Lidya soylularının kral mezarları olarak bilinen ve insan eliyle yapılan tümülüsler dikkat çekiyor. Salihli ve Ahmetli ilçelerindeki Bintepeler mevki'inde bulunan kral mezarları Anadolu Piramitleri olarak adlandırılırken, Avrupa'daki en büyün piramide benzer yapı olarak kabul ediliyor. 2 bin 600 yıllık geçmişe sahip tümülüsler Unesco Geçici Dünya Mirasları listesinde yer alıyor.
KARUN'UN BABASININ MEZARI
Antik çağın en ünlü tarihçisi olan Herodot'un Bintepeler mevki'indeki kral mezarlarını Mısır Piramitleriyle karşılaştırarak etkilendiği tümülüslerin en büyüğü Kral Karun olarak bilinen Krezus'un babası Alyattes'in mezarı 69 metre yüksekliği ve 355 metrelik çapıyla dikkat çekiyor. Bugüne ulaşan en büyük 3 tümülüsün de ünlü krallara ait olduğu düşünülüyor.

DEFİNE AVCILARININ HEDEFİ
"Bintepeler' olarak bilinen bölgede yaklaşık 2600 yıl önce yapıldığı bilinen Lidya soyluları ve kraliyet ailesi üyelerinin defnedildiği mezarlık bölgesi. Günümüze yaklaşık 120 tanesinin ulaştığı mezarlık bölgesi dünyadaki en büyük mezarlık bölgelerinden biri. Mısır'daki Krallar Vadisi olarak adlandırılan Giza Vadisinden daha geniş bir alana sahip olan mezarlık bölgesi özellikle son yıllarda kaçak kazılar yapan definecilerin de hedefi oluyor. Bölgenin korunması amacıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi toplumun bilinçlendirilmesi için çalışmalar yürütüyor, jandarma ekipleri denetimleri sıklaştırıyor.
LİDYALI ZENGİNLER
Bölgedeki mezarlar hakkında bilgi veren Manisa Celal Bayar Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Aigai Kazı Başkanı Doç. Dr. Yusuf Sezgin, "Manisa ve çevresi özellikle Gediz Vadisi Lidya bölgesi olarak isimlendirilir. Bunun nedeni de tabi burada kurulmuş olan Lidya devleti. Merkezi bir devlet olarak çok uzun yıllar boyunca bölgeye hakim olmuş ve Anadolu'nun oldukça önemli bir devletlerinden bir tanesidir. Bu yüzyıllar i��erisinde Lidya Devletinde farklı sülaleler yönetimde kalmış. Baştaki yöneticiler ya da krallar öldükten sonra özel mezarlara gömülmüşler. Bizim bugün 'tümülüs' dediğimiz şeyler aslında Lidyalı zengin ve soyluların mezarları" dedi.
BİR KÜLTÜR MİRASI
Bölgedeki mezarların yaklaşık 2 bin 600 yıl önce insan eliyle yapıldığını anlatan Yusuf Sezgin, "Özellikle milattan önce 6. yüzyıldan sonra oldukça yaygın olarak görüyoruz bunları. Diğer yandan bu mezarlar çok uzun yıllar önce olduğu yerde çok özel görüntü oluşturmuşlar. 'Anadolu'nun Piramitleri' olarak isimlendirilmesi aslında çok da doğru bir yaklaşım. Dünyadaki en özel mezarlık alanlarından birisi. Mısır'daki Giza Vadisi ya da Krallar Vadisi'ndeki mezarlar kadar önemli bir yer aslında. Bunu turistik potansiyel olarak değerlendirmek lazım. Dünyadaki en büyük mezarlık alanı burası. Giza'daki mezarların kapladığı alan buradan daha küçük. Bu bir kültür mirası. Bu toprakların mirası. Çok önemli çok özel bir alandan bahsediyoruz. Dünyada böyle bir alan yok. Bir tek burada" diye konuştu.
HEP SOYGUNLAR OL
Her dönemde bölgenin merak uyandırdığını vurgulayan Sezgin, "Antik dönemden beri mezar hırsızlığı derdi var. İnsan eliyle yapılmış bir tepeden bahsediyoruz. Her dönem bu merak uyandırmış. Lidya Devleti yıkıldıktan sonra özellikle Roma ve Bizans döneminde dahi soygunlar başlamış. Bazı tümülüslerde definecilerin Roma döneminde açtığı tüneller var. Defineciler de kazdıkları tünellerde toprak altında kalıp ölmüş. O kadar toprak yığınının içinde tünel kazmak çok riskli bir şey" dedi. Lidya zenginleri için yapılan Tümülüslerde soygunculara karşı da önlemler alınmış. Mezarlar şaşırtmalı yerlere yapılmış. Amerikalıların izinle yaptığı ve yıllarca sürdürdüğü kazılarda bile mezar odalarına ulaşılamamış. Doç. Dr. Sezgin, "Bunun bizim yaşadığımız çağda hala olması üzüntü verici" diye konuştu.

Nermin UÇTU