Jale inan kimdir, hangi başarılara imza attı? Soruları günün öne çıkan araştırma konuları arasında yer alıyor. Google'ın 27 Eylül 2022 tarihine özel yer verdiği Jale İnan, Antik dönem heykeltıraşlık sanatı üzerine çok önemli eserler vermiştir. İnan'ın yayınladığı kitaplar Anadolu'nun Roma ve Erken Bizans dönemi portreciliği konusundaki çok önemli başvuru eserleri arasına girdi.
JALE İNAN KİMDİR?
1 Şubat 1914 tarihinde İstanbul'da dünyaya gelen Jale İnan, Türk arkeoloji tarihinin önemli isimleri arasında yer almaktadır. Lise öğrenimini Erenköy Kız Lisesi'nde tamamladı. Babasının mesleki gezilerine katılarak arkeoloji ile genç yaşta tanıştı.
TÜRKİYE'NİN İLK KADIN ARKEOLOGU!
Türkiye'nin ilk kadın arkeoloğudur. Uzun yıllar devam eden programlı kazılarla Perge ve Side antik kentlerinin gün ışığına çıkarılmasına emek vermiş; çıkarılan eserlerin sergilenmesi için Antalya ve Side müzelerinin kurulmasını sağlamıştır. Programlı kazıların dışında tarihi eser kaçakçılığına karşı çeşitli kurtarma kazıları gerçekleştirmiştir.
Türkiye'nin ilk arkeologlarından Aziz Ogan'ın kızı, zamanın önde gelen bilim insanlarından Mustafa İnan'ın eşidir. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eski Çağ Kürsüsü'nde Prof. Dr. Clemens Emn Bosch'un asistanı olarak atanan Jale İnan, lise yıllarında tanıştığı Mustafa İnan'la 1944 yılında evlendi.
Antik dönem heykeltıraşlık sanatı üzerine çok önemli eserler verdi. Yayınladığı kitaplar Anadolu'nun Roma ve Erken Bizans dönemi portreciliği konusundaki çok önemli başvuru eserleri arasına girdi. 1991 yılında Side'deki Apollon Tapınağı kazısı ve onarımı için emek harcadı; 1992-1993'te Perge tiyatro kazılarını gerçekleştirdi. 1995 yılında Türkiye Bilimler Akademisi'nin şeref üyesi oldu. Son yıllarını Parkinson hastalığı ile mücadele ederek geçirdi. 2001 yılında hayatını kaybetti. Cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.
YORGUN HERKÜL HEYKELİ
Jale İnan, 1980 yılında Perge'de ekibiyle birlikte belden yukarısı olmayan bir Herakles heykeli bulmuştur. "Yorgun Herkül" olarak bilinen heykelin belden aşağısı Antalya Müzesi'nde sergilenirken üst bölümü yıllarca bulunamadı. 1990'da gazeteci Özgen Acar yayınladığı bir haberde kayıp parçanın ABD'de olduğunu duyurdu.
Tarihi eser koleksiyoncusu Shelby White ve Leon Levy çifti ile Boston Güzel Sanatlar Müzesi tarafından 1981'de yarı yarıya satın alınan parçanın Antalya'da sergilenen heykelin üst kısmı olduğu, 1970'lerde Türkiye'den kaçırıldığı iddia ediliyordu. Jale İnan Boston Güzel Sanatlar Müzesi'ndeki parça ile Antalya Müzesi'ndeki parçanın birbirine ait olduğunu 1990 yılında kanıtlamıştır. M.S. 2. yüzyıla tarihlenen Yorgun Herkül heykelinin üst kısmı, 2011'de Türkiye'ye getirildi.
