Yozlaşmanın ipuçları-6

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın 2020 yılı bütçesi geçen hafta Meclis'te kabul edildi. Büyükşehir Belediyesi kendisi 1 milyar 750 milyon TL, ESHOT 402 milyon TL, İZSU 1 milyar 57 milyon TL olmak üzere toplam 3 milyar 209 milyon TL borçlanacak. Belediyenin bugün itibari ile yaklaşık 4.5 milyar TL de borcu bulunmaktadır. Büyükşehir Belediyesi'nin 2020 bütçesinin % 42'sini oluşturan 3 milyar 680 milyon TL yatırım kalemi olduğunu görüyorsunuz. Ancak bu rakamlar sizi yanıltmasın çünkü bu paranın sadece yaklaşık 1 milyar TL'si yani bütçenin % 11'i yeni yatırımlar için, geri kalanı ise tamirat ve onarımlar için harcanıyor. Alınan borçların önemli bir kısmı borçları geri ödemek ve bütçede yatırım dışında kalan diğer kalemleri finanse etmek için kullanılmaktadır.
Doğru yatırımda kullanılmak ve yapılan yatırımın sağlam ve uzun ömürlü olmasını sağlamak koşuluyla borçlanmaya karşı değiliz. Balıkçılar meydanında olduğu gibi yerlere yapılan taş döşeme imalatları 1 yıl olmadan bozulduğu için sökülüp yeniden yaptırılıyorsa, İzmirlinin parası boş yere harcanıyorsa borç almayın daha iyi.
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin metro ihalesi hariç inşaat projelerinde 2 vardiya yani gündüz ve gece çalışıldığını hiç gördünüz mü? Ben görmedim. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin inşaat ihalelerini incelediğinizde çok uzun yapım süreleri verilmiş olduğunu görürsünüz. Bunun genelde iki nedeni olur; birinci neden belediyenin teknik personeli yeterince tecrübeli değildir, zamanı doğru hesaplayamıyordur. İkinci neden ise doğru hesaplıyor ancak geçmişte zamanında bitmeyen işlerde firmalara ceza kesmek istediklerinde üst yöneticilerin kendilerine engel olup, firmaları kayırmak amaçlı ek süre uzatımı verilmesi için kendilerine baskı yapmaları nedeniyle yasalar önünde zor durumda kalıyorlardır.
Bu nedenle gerçekte verilmemesi gereken süre uzatımlarını vermeleri için kendilerine baskı yapılmasını önlemek ve kendilerini korumak amacıyla ihalelerde işlerin yapım sürelerini baştan normalin üzerinde belirlemektedirler. 152 yıllık geçmişi olan İzmir Büyükşehir Belediyesi'nde son derece deneyimli mühendis ve bürokratlar olduğuna ben şahidim, uzun yapım süreleri ve bitmeyen inşaatlara bilim ve vicdan dışı süre uzatımları verilmesinin sebebini siz İzmirlilerin aklına ve vicdanına bırakıyorum.
SİZİN TAKDİRİNİZE BIRAKIYORUM
Bütün yazı dizisi boyunca anlattığım olayları devlet görmüyor mu diye sorabilirsiniz.
Belediyeyi Sayıştay denetler, Sayıştay denetçisi denetimi işlerin yapım aşamasında değil, sadece evrak üzerinden yapar, binlerce evrak içerisinden bulabildiği hataları bulur, bunları raporuna yazar, yazılanlar için bürokratların savunmaları alınır, savunmalar Sayıştay dairelerinde görüşülür. Yüzlerce mevzuata aykırı işlemden bir kısmında devletin paraları geri alınır, çok azı ile ilgili de suç duyurusunda bulunulur. Diyelim ki Meclis üyesi olarak siz suç duyurusunda bulundunuz. Yasa gereği Savcı, Valilik'ten yargılama izni ister, Valilik memurların içinden bir soruşturmacı atar, soruşturmacı soruşturur ve % 90 soruşturmaya gerek olmadığına karar verir.
Yani memura dokunmak kolay değildir.
Diyelim ki kamu görevlisi yargılanacak bu da TCK'nın 257. maddesinde tanımlanan görevi ihmal ve görevi kötüye kullanma suçuna istinaden olur. Görevi kötüye kullanma suçunun cezası ise 6 aydan 2 yıla kadar hapistir. Yargılama teamüllerine baktığımız zaman 2 yılın altında olan hapis cezalarının ya ertelendiği ya da paraya çevrildiğini görüyoruz.
Diyelim ki hakim ertelemedi ya da paraya çevirmedi; en yüksek ceza olarak 2 yıl hapis cezası verdi. Denetimli serbestlik yasası gereği 2 yılın altında olan cezalarda 3 gün hapis yatıp açık cezaevine gider oradan da tahliye olursunuz. Yani kamu görevlisi kağıt üzerinde olsa da uygulamada hapis yatmaz. Bu şartlarda belediyelerdeki YOZLAŞMA durdurulabilir mi, takdiri yine siz İzmirlilere bırakıyorum.