Hileli maaşa tazminat hakkı

İşyerimizde maaşlarımız yüksek. Ancak bordrolarda asgari ücret olarak gösterilip bankaya da 2.020 TL yatırılıyor. Kalan kısımlar elden ödeniyor. Burada çalışanların hakları neler? (ismi saklı)
Türkiye'de milyonlarca kişi asgari ücretten çalışıyor. Ancak bunların bir kısmı gerçekte daha yüksek maaş almasına rağmen resmi kayıtlarda asgari ücretli gibi gösteriliyor. Benim 'gizli kayıt dışılık' dediğim bu olayda Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) asgari ücret bildirilen maaşın kalan kısmı elden ödeniyor.
Asgari ücretli gösterilenlerin arasında doktor da var, avukat da, eczacı da, yılda milyon dolarlar kazanan futbolcu da...
Tabii fabrikada mesai dolduran işçi de var. Bu şekilde davranan işverenler devletten vergi ve prim çalarken, çalışanının da geleceği ile oynuyor. Yani iki kere 'hırsızlık' yapıyor.
Hileli maaşa ilişkin yargı kararları da var. Yargıtay 22. Hukuk Dairesi, bir kararında, kıdemli işçiye asgari ücret verilmesinin hayatın olağan akışına ters olduğuna dikkat çekerek, işçinin tazminatının gerçek maaşından hesaplanmasına karar verdi.
İŞÇİLERİN KAYIPLARI
Bu şekilde çalışmaya zorlanan işçilerin kayıplarından bazıları şöyle:
Ücret düşük gösterildiği için emekli maaşınız düşük kalır.
Bordrodaki miktar üzerinden kıdem tazminatı hesaplandığında işten ayrılırken ödenecek para azalır.
Geçici iş göremezlik ödeneği de işsiz kalınca alınan işsizlik ödeneği de düşer.
Kredi almaktan kefil olmaya kadar birçok konuda sıkıntı yaşayabilirsiniz.
Öncelikle işverenden bordroda gerçek ücreti göstermesi konusunda talepte bulunmalısınız.
Bu talep muhtemelen kabul görmeyecektir. Bu durumda firmayı ALO 170'e ihbar edebilirsiniz ki işveren için ciddi para cezaları bulunmaktadır.
Bunu da yapamazsanız, gerçek ücretinizle ilgili her türlü belgeyi saklayın. İleride açacağınız davalarda işinize yarayacaktır.
Gerçek ücretin gizleniyor olması çalışan açısından da bazı haklar doğuruyor. Tazminatı gerektiren haklı fesih sebeplerinden birisi de işverenin gerçek ücreti bordroya yansıtmayıp, saklamasıdır. Hemen sözleşmenizi feshederek kıdem tazminatınızı talep edebilirsiniz.
YANILTICI BELGEDİR
Devletten üç kuruş vergi kaçırmak için işçinin gerçek maaşını gizleyen işverenlere bir hatırlatmada bulunmak istiyorum.
'İstihdamın üzerinde vergi yükü çok fazla' gibi bahanelere sığınmayın. Zaten yapılan onca teşvikle bu yük de azaltılıyor.
İnsanların haklarını çalmanın haklı bir gerekçesi olamaz. İşin vicdani boyutu sizi ilgilendirmiyorsa, cezasını hatırlatayım. Bu şekilde düzenlediğiniz bordrolar yanıltıcı belge işlemi görmektedir.
Vergi Usul Kanunu 359'a göre de bunun karşılığı 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıdır.
Ayrıca, ücretin vergisi de 3 kat ceza ve gecikme faizi ile birlikte talep ediliyor. Bir de ödenmeyen sigorta primlerinin cezası bulunuyor.
2160 GÜN KAZANIRSINIZ
Eşim 1970 doğumlu. Ocak 1990 tarihinde sigortası yapılmış. Bu dönemde 550 gün primi bulunuyor. Daha sonra evlendik ve üç çocuğumuz oldu. Sonraki çalışmalardan da 2000 günü bulunuyor. Çocuklar emeklilik için fayda sağlar mı? Mete SARICA
Öncelikle eşinizin emeklilik şartlarını yazayım. 20 yıl 46 yaş ve 5375 gün ile tam emekli olur. Buna göre yaş ve yıl tamam ama primi eksik. Üç çocuk borçlanarak 2160 gün kazanırsınız ve toplamda 4710 gün eder.
Kalan 665 günü çalışarak ya da isteğe bağlı ile ödeyerek tamamlayıp emekli olur. Çalışma imkanı yoksa 1.050 gün doğum borçlanması yaparak 3.600 güne ulaşır bu durumda da 58 yaşında emekli olabilir.
STAJ SİGORTASI ETKİLEMİYOR
Lisede staj yapmıştım. Ama bu dönemki SGK girişi işe giriş olarak kabul edilmiyor. Bununla ilgili bir çalışma var mı? Ömer AŞKIN
Lisede ya da üniversitede yapılan zorunlu stajlarda stajyerlere sigorta yapılıyor. Bu da e-devlet sisteminde ilk kez sigortalı olunan tarih olarak görünüyor. Bu sigortanız geçerli ve aldığınız numara da kullanmanız içindir. Ancak staj sırasında yapılan sigorta sadece meslek hastalığı ve iş kazasına karşı yapılan kısa vadeli sigorta kollarından. Dolayısıyla emeklilik hesabında kullanılamıyor.
Bu primler kullanılamadığı gibi ilk işe giriş tarihi olarak da staj sigortası sayılmıyor. O yüzden emeklilik hesabınız ilk kez çalışmaya başladığınız tarihten itibaren sayılıyor. Bu konuda bir çalışma henüz bulunmuyor.
YAŞI BEKLEYECEKSİNİZ
1973 doğumluyum. İlk sigorta girişim 03.11.1992. Şu an prim sayım 7800 gün. Ne zaman emekli olabilirim? Erdal KARA
25 yıl 53 yaş ve 5600 gün şartlarınız bulunuyor. Buna göre yılınız 2017 yılında tamamlanmış. Priminiz de yeterince var. Yaşınızın dolmasını bekleyeceksiniz. 53 yaşınızın dolduğu 2023 yılında doğum gününüzde emeklilik için müracaat edebilirsiniz.