Tohumculukta neredeyiz? (1)

Bugün şöyle bir ifade ile yazıma başlayacağım. Uluslararası Tarım Gazetecileri Federasyonu (IFAJ) Türkiye temsilcisi sıfatıyla yıllardan beri dünyanın farklı bölgelerinde toplantılara ve sektörel etkinliklere katılıyorum. Türkiye kadar tarım ve gıdada bilgi kirliliğine maruz kalmış başka bir ülke görmedim.
Bu değerlendirmenin özellikle bilinmesini isterim. Dolayısıyla bu köşede fırsat buldukça hem bilgi kirliliği ile mücadele etmek hem de sizlere doğru ve somut verilere dayalı sektörel bilgiler vermek istiyorum. Şimdi çok güncel bir örnek vereyim.
Tohumculuk bir yandan üzerinde çok konuşulan diğer yandan da yanlış bilgilerin etkisi altında kalmış bir sektör.
GENEL GÖRÜNÜM
Önce Türkiye tohumculuk sektörünün genel görünümüne şöyle bir bakalım; 2017 yılında 136 milyon dolar tohum ihraç eden sektör, son 15 yılda üretimini 7 kat, ihracatını da 8 kat artırmış durumda. Sektörde faaliyet gösteren 832 şirket bulunuyor.
Bu şirketlerin 778'i yerli sermaye, 22'si yerli-yabancı ortaklı ve 32'si de yabancı firmalardan oluşuyor. Tamamı yabancı sermayeli firmaların toplam ticaret hacmi içindeki payı yüzde 30.
Geçtiğimiz yıl 1 milyon 50 bin ton sertifikalı tohum üreten tohumculuk sektörü, halen tohum ticareti yapan ülkeler arasında dünyada 10'uncu sırada yer alıyor. Ancak büyük hedef yıllık üretim miktarını 1,5 milyon tona yükselterek dünyada ilk beş ülke arasına girmek.
İHRACAT İTHALAT ORANI
Tohumculuk sektörü 2017 yılında 1 milyon 50 bin ton sertifikalı tohum üretimiyle birlikte yaptığı 40 bin ton ithalata karşılık 44 bin ton ihracat gerçekleştirdi.
İthal edilen tohumun bedeli 185 milyon, ihraç edilen tohumun değeri de 136 milyon dolar. Yani sektörde ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 73. Buna fide, fidan ve süs bitkileri dahil edilirse, o zaman ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 90'ların üzerine çıkıyor.
SERTİFİKALI TOHUM
Son yıllarda çok tartışılan bir konu var. Sertifikalı tohum kullanımı yaygınlaşmasının çok uluslu şirketlerin ve büyük marketlere ürün satan tedarik zincirlerin işine yarayacağı iddialarını TÜRKTOB (Türkiye Tohumcular Birliği) Yönetim Kurulu Başkanı Savaş Akcan'a sordum.
Sektörün çatı kuruluşu TÜRKTOB'un Başkanı Akcan, şöyle diyor: "Sertifikalı tohum, kayıt altına alınmış, tarımsal, teknolojik ve morfolojik özellikleri tanımlanmış, çimlenme oranı yüksek, verimin en az yüzde 25, hibrit çeşitlerde yüzde 100'a varan oranlarda artmasını sağlayan tohumdur.
Sertifikalı tohumluk kullanmak kalite artışı ve tarımsal sanayinin ihtiyacı olan standartlara uygun ürün demektir.
Üreticinin ürününün pazarlarda ve borsalarda yüksek fiyatla satılması ve çiftçimizin daha çok kazanması demektir." Konu önemli, haftaya devam ediyorum.