İlk meclisin açılışı

Milletimiz çok eski bir tarihe sahiptir. Orta Asya'dan başlayan bu macera Anadolu'da Selçuklular, daha sonra Balkanlar ve Trakya'yı da içine alacak şekilde Osmanlılar ve Türkiye Cumhuriyeti olarak devam eder. İnsan ve kültür malzememiz aynıdır ve bunlar bir zincirin halkaları olup hepsi bizim devletlerimizdir.

23 Nisan1920 tarihi, TBMM açıldığı ve yeni devletimizin temellerinin atıldığı gündür. Bu olayın hem milli hem de dini bir veçhesi var.

MANEVİ DAYANAKLAR

Nutuk'ta yer alan bir belgeye göre 21.4.1920 tarihinde bütün askeri birliklere ve illere Mustafa Kemal imzasıyla bir telgraf gönderilmiştir. Telgraf kısaca şöyle:

"Allah'ın yardımıyla Nisanın yirmi üçüncü cuma günü, cuma namazından sonra Ankara'da Büyük Millet Meclisi açılacaktır. Bütün milletvekilleriyle birlikte, Hacı Bayram Camisi'nde cuma namazı kılınacak, namazdan sonra, sakalı şerif ve sancağı şerifle yola çıkılacak, Meclise girilmeden önce bir dua okunarak kurbanlar kesilecektir.

Ankara valisinin düzenlemesiyle hatim indirilmeye ve okunmaya başlanacak ve hatimin son bölümleri, cuma günü namazdan sonra Meclisin önünde okunup bitirilecektir.

Yurdumuzun her köşesinde, yukarda belirtildiği gibi şimdiden hatim indirilmeye ve Buhari okunmaya başlanacak; cuma günü ezandan önce minarelerde sala verilecek. Her yerde cuma namazından önce, uygun görülecek şekilde Mevlit okunacaktır. Bu bildiri köylere kadar her yere yayılacak ve ilan olarak asılacaktır."

Bu tören aynen uygulanmış ve Atatürk böylece, BMM'nin dualarla açılışı sırasında manevî kaynakları ve inançları da seferber etmek istemiş ve başarılı olmuştur.

AÇILIŞ GÜNÜ

Ulus'taki ilk Meclis binası halen Kurtuluş Savaşı Müzesi olarak kullanılmakta olup, Hacı Bayram Camisi'ne 5-6 dakikalık mesafededir. Enver Behnan Şapolyo Büyük Millet Meclisi'nin açılış gününü şöyle anlatır:

"23 Nisan 1920 tarihinde Ankara'da TBMM açılacağı gün bütün mebuslar Hacı Bayram Camisi'ne gittiler. Namazı müteakip Kur'an-ı Kerim okundu. Bundan sonra cemaat, caminin avlusunda toplandı. Bir kıt'a askeri kuvvet de sıralanmıştı. Hacı Bayram-ı Veli'nin tarikat sancağı çıkarıldı. Sinop mebusu Hoca Abdullah Efendi başına bir rahle koydu. Bu rahlenin üzerine yeşil bir örtü serildi. Üzerine de Kur'an-ı Kerim ile Sakal-ı şerif konuldu. Bu rahleyi böylece Abdullah Efendi başında taşıdı. Cemaat tekbir getirerek bir alay halinde Büyük Millet Meclisi'nin önüne geldi. Mustafa Kemal Paşa bu alayı karşıladı. Meclis'in önünde iki kurban kesildikten sonra bütün mebuslar meclise girdiler. Hacı Bayram-ı Veli'nin, üzeri ayetlerle dolu sancağı kürsüye dikildi. Kur'an-ı Kerim ile Sakal-ı şerif de konuldu. Hocalar Meclis'te, Hacı Bayram Camii'nde okunan Kur'an-ı Kerim'in duasını yaptılar. Buhari-i Şerif okudular. TBMM Hacı Bayram-ı Veli'nin manevi nüfuzundan faydalanmak suretiyle açıldı. Bu büyük velinin manevi ruhu yıkılan Osmanlı devletinin yerine Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ni kucakladı."

BAŞKAN VEKİLLERİ

1920'de açılan ve İstiklal Savaşımızı yürüten bu ilk meclisin başkanı Mustafa Kemal, başkan yardımcıları ise Konya Mevlana Dergahı şeyhi Abdülhalim Çelebi ile Kırşehir Bektaşi Dergahı şeyhi Cemaleddin Efendi'dir.

11 Ağustos 1923'e kadar devam eden bu meclis çok önemli icraatta bulundu ve yeni devletimizin Kurucu Meclisi olarak görev yaptı.

Bu hatıraların ışığında 23 Nisan Bayramı kutlu olsun.