Son yazımızda 2013 yılının ekonomik değerlendirmesini yapmış, geçen yılı üyelerimiz açısından değerlendirmiştik. Bu yazımızda ise, esnaf sanatkarların ve Türk ekonomisinin 2014 yılı beklentilerine değinmek istiyorum. Geçen yazımızda da vurguladığımız gibi, 2013 yılı esnaf sanatkarlar açısından pek de parlak geçmemiştir. Nitekim, hipermarketlerin artan haksız rekabeti yanında yılın ilk 11 aylık bölümünde toplam kredi hacmi yüzde 30, ticari krediler yüzde 33 oranında artarken esnaf ve sanatkarların kullandığı kredi miktarı sadece yüzde 23 oranında artmıştır. Böylece esnaf sanatkarların toplam kredi pastasından aldığı pay daha da azalmış ve yüzde 1.4'e gerilemiştir.
2013 yılı sonuna doğru Türkiye'de dengeler yeniden kurulmuş, yüksek faiz, kur, işsizlik gibi unsurlar ön plana çıkmıştır. Ancak 2014 yılı içerde ve dışarıda pek çok sürpriz gelişmeye gebe görünmektedir. Son dönemde iç politikada yaşanan gelişmeler, 2014 yılının ekonomik hedeflerinin tekrar gözden geçirilmesini gerektirecek niteliktedir. Ülkede yaşanan önemli siyasi olayların, ekonomiyi etkilememesi mümkün değildir.
Öte yandan 2014 yılının ilk çeyreğinde yapılacak yerel seçimler ve bu seçimlerin sonuçlarının da ekonomiye yansımaları olacaktır. İçinde bulunduğumuz ortamda, ekonomik ve siyasi hayatı doğrudan etkileyecek olan yerel seçimleri, yerli ve yabancı yatırımcılar bir risk olarak değerlendirmektedir. Özetle, 2013 yılı sonunda ortaya çıkan politik olaylar, yerli ve yabancı yatırımcıyı ürkütür niteliktedir. Dolayısıyla en azından 2014 yılının ilk iki çeyreğinde yatırımda ve üretimde düşüş, işsizlik ve enflasyonda artış beklenebilecektir.
Öte yandan, dış etkenler de Türk ekonomisini doğrudan etkileyecektir. Bu bağlamda ABD'nin para politikaları yeni dönemi şekillendirecek en önemli etkenlerin başında gelmektedir. Aşağıdaki tabloda orta vadeli programın hedefleri görülmektedir. Ne var ki bu hedeflerin tutması yerel seçim sürecine ve sonuçlarına, ülkedeki siyasi atmosfere ve dış etkenlere bağlıdır. Dolayısıyla mevcut koşullarda 2014 yılının daha iyi olabileceğini ve hedeflerin başarılacağını söylemek oldukça güç görünmektedir.
DESTEKLEME STRATEJİSİ
Türkiye'de esnaf teşkilatları, 2014 yılında uygulanacak politikalarla olumsuz koşulların üyeleri lehine değiştirilmesini beklemektedirler.
Mevcut gelişmeler çerçevesinde esnaf ve sanatkarlarımız açısından 2014 yılının sıkıntılı geçeceği öngörülmektedir. Şartlar değişmediği müddetçe, doğrudan ve dolaylı olarak 10 milyon kişinin geçimini sağlayan esnaf ve sanatkarların, bu önemli işlevlerini yerine getirebilme güçleri azalabilecektir.
Bu nedenle, yeni yılda esnaf sanatkarlara ivme kazandırılması için bazı ekonomik tedbirlerin hayata geçirilmesi gerekmektedir.
Öncelikle kesimin yüksek enerji maliyetleri ve istihdam vergileri, yetersiz ve pahalı finansman koşulları, hipermarketlerin yarattığı haksız rekabet, düşük iç talep gibi sıkıntılarına çareler üretmek gerekmektedir. Düşünülecek tedbirler ise, daha önce de çeşitli platformlarda dile getirdiğimiz gibi, geniş kapsamlı ve müstakil bir strateji geliştirilmesi ile başarılı olabilecektir.
Bu nedenle 2014 yılında kesime yönelik müstakil bir "Esnaf ve Sanatkar Destekleme Stratejisi" geliştirilmelidir. Böyle bir çalışma planlanırken de, esnaf teşkilatının yöneticilerinin düşünceleri alınmalı, çalışmalara kesimin temsilcilerinin de dahil edilmesi sağlanmalıdır.