Yeni nesil turizmin anahtarı hijyen

Korona virüs tüm dünyada en çok turizm sektörünü etkiledi. İki ay boyunca turizm tamamen durdu. Ancak 1 Haziran itibariyle yeni normal ile yüzleşmeye hazırlanıyoruz. Gastronomi Turizmi Derneği Başkanı ve Marka Doktoru Gürkan Boztepe ile turizmin yeni kurallarını konuştuk. Boztepe, "Turizm sektörü öncelikle insan sağlığının değerini anladı. Artık insanların tatil standartlarının birinci sırasını hijyen oluşturuyor. Dijtalleşme ise yeni normalin olmazsa olmazı" dedi.

BÜYÜME BEKLERKEN YÜZDE 10 KÜÇÜLDÜ
● Türkiye'de gastronomi turizmi ne boyuttaydı? Derneğimizin yaptığı ve bu anlamda ilk ve tek araştırma olan raporun sonuçlarına göre ülkemize gelen turistin kriz olmadan önce tatil motivasyon sebeplerini sıralarsak; ilk üç sırada Tarihi ve Kültürel Zenginlikler, Mutfak Kültürü ve Zenginliği, Doğal ve Coğrafi Zenginlikler yer alıyor. Sonra sırasıyla denizler ve sahiller, uygun fiyatlı tatil olanakları ve eğlence geliyor. Turistlerin bıraktığı para ve harcama alışkanlıkları miktarlarına bakarsak; gastronomi turistleri toplam harcamalarının yüzde 27'sini yeme-içmeye harcıyordu. Bu oran diğer turistler için yüzde 20 idi.

● Koronadan nasıl etkilendiniz? Sektör, virüsten ilk etapta Dünya Turizm Örgütü verilerine göre yüzde 5 büyücekken, yüzde 10 küçülerek etkilendi. Bu daralma devam ediyor.

● Bu olağanüstü hal sizi farklı önlemler almaya itti mi? Aslında sektör genel anlamda durdu diyebiliriz. Mekanlar, restoranlar, eğlence yerleri, oteller kapalı. Haziran itibari ile sektör tekrar harekete geçiyor. Eskisinden yoğun talep olacağına inanıyoruz. Ama hijyene değer veren mekanlara.

KAPILAR ELLE DEĞİL ŞİFREYLE AÇILACAK
● Ne gibi önlemler aldınız? Gastroakademi birimimiz olarak: 3 Sene önce başlattığımız GT Hijyen belgesi çalışmasını kriz sonrası devreye soktuk. GT Hijyen belgesi çalışması çok kıymetli. Bu anlamda Türkiye Kalite Derneği ve TÜRSAB Gastronomi Komite Başkanı ile yapılan çalışmaların önemi anlaşılacak. Bu noktada Gastroakademi başkanımız Dr.Mesut İnan ve TÜRSAB Gastronomi İhtisas Komitesi Başkanımız Ömer Kartın'ın büyük emekleri var.

●Bu günleri atlattıktan sonra bu turizm kolunda neler değişecek? Gastronomi hiçbir zaman ölmez, sadece şekil değiştirir. Turizm çok ciddi yara aldı. Belki 2 sene geriye gidecek gibi gözüküyor. Zarar ilk etapta 1 milyar USD. Dijital turizm artarak devam edecek. Belki de seyahat acenteciliği evden bile çalışabilen bir sektör olacak. Bunun yanı sıra otellerde kapı kolunu tutmayacaksınız. Kapılar cebinize yollanan şifre ve barcode ile açılacak kapanacak. Ödemeler zaten temassıza dönmüş durumda.

GRUP GEZİLERİ TERCİH EDİLMEYECEK
● Bu süreçte tercihler nasıl değişecek? Toplu turlar ve organize grup gezileri olamayacağından sıralamada bir numaralı turistin gastronomi turisti olacağı ve en fazla harcamayı bu turistin bırakacağı gözüküyor.

● Yiyecek içecek sektöründe hijyen anlamında nasıl tedbirler alınıyor? Bu konuda bakanlıkla koordineli olarak gelişmeleri anlık olarak takip etmenin yanı sıra 2 yıl öncesi hazırlamaya başladığımız ve yeni biten "GT Hijyen Belgesi" çalışmamız ile gündeme geleceğiz. İlk etapta gelen turistin 'Michelin'e alternatif olarak restoran derecelendirme ve hijyen standartları için Türkiye Kalite Derneği ve Diversey ile yaptığımız özel çalışma lansmanının kapsamını genişletip yeni basın toplantısı ile kamuoyuna duyuracağız. Korona virüs etkileri sonrası tüketicinin ilk bakacağı şey hijyen ve "GT Belgesi" olacak.

RESTORAN DERECELENDİRME SİSTEMİ
● Hijyen belgesi neleri sunacak? GT Hijyen Belgesi ile restoranlara çok detaylı bir hijyen uygulaması başlatıyor olacağız. Öncelikle İstanbul ve Ankara'da başlayacak olan "Restoran Derecelendirme" Türk Michelini olarak dünyada marka olacak. Tüm dünyadaki tüm sistemlerin araştırılması sonucu ortaya çıkan GT Belgesi için ailelerinizi güvenle götürebileceğiniz yerler listesini açıklayacağız. Restoranların kapısında görünür belge/sembol ile ve hak kazanan mekânları biz de web sayfamızda sürekli açıklıyor olacağız. Bunun haricindekiler de kendilerine göre başarılı çalışmalar yapıyor olsa bile uluslararası geçerli ve gizli denetleme sisteminin ne kadar uygulanıyor olduğu tartışılacak. Ayrıca dernek olarak gastronomik ürünler için de çok ciddi bir çalışma gerçekleştirdik. "GT Anadolu" ile yerel ürünleri, tüketici rahatlıkla güvenilir şekilde internetten veya marketlerden artık alabilecek.

İÇERİK VE PAZARLAMA DEĞİŞİYOR
● Peki bu belgeyi hak eden restoranlar bize ne vadedecek? Mal tedarikinden soğuk hava deposuna, şefinden garsonuna, müşterinin önüne gelecek tabağın temizliğine kadar garanti verebilen restoranlar olacak. İçeri giren müşterinin de kontrolü ve hijyeni buna dâhil. Ayrıca sosyal mesafenin de hayatımıza yerleşmesi gerektiğini düşünürsek, birçok işletme de konsept değişikliğine gidebilir. Otel ve restorandaki menü içeriklerinde el yapımı ve paketlenmesi, taşınması zor olan ürünler azaltılacak. Kahvaltı tabaklarında bile çok şey hazır paketli sunulacak. Evet oteller açık büfeleri kaldırıp set paket kahvaltılara geçti bile. Bazı kahvaltı mekânlarının 30 çeşit kahvaltı şu fiyat gibi sunum ve satış teknikleri ortadan kalkmak zorunda.
DIJITALLESME KAÇINILMAZ
Dijitalleşme değişimin neresinde? Dijitalleşme süreklilik arz eden önemli bir konu. Dijitalleşemeyen mekân batmaya mahkûm olacaktır. Menüler dijitalleşmeye başladı bile. Ödeme sistemlerinden mekânlardaki havalandırma sistemlerine kadar artık dijitalleşme kaçınılmaz. Bir de mekânlarda dijital eğlencenin de artması gerektiğini düşünüyorum. Hiç kimse sadece kendisi için sosyal ortamlara gitmez. Bir Fine-dining restoran sahibi arkadaşım: "Erkekler arabalarını, kadınlar da takılarını ve kıyafetlerini göstermek için bize gelir" demişti. Bu show kısmı da unutulmamalı. İnsanlar prestij konumlandırma yapamayacaklarsa marketten alıp evinde ev partileri ile sosyalleşme yoluna da gidebilirler.
GÜÇLENEREK ÇIKACAK
● Bu dönemden ne gibi bir sonuç çıkardınız. En önemli çıkarımınız nedir? Önemli olanın "insan" olduğunu hepimiz bir kez daha algıladık. Birlikte daha güzel bir gelecek istiyorsak gastronomide ve turizmde dikkat etmemiz gereken birinci kuralın Hijyen olduğunu dünyaca anladık. Merdiven altı kurumların neden olmaması gerektiğini daha iyi algıladık. İnsan iletişiminin kıymetini algıladık.

● Bundan sonra turizmin bir resmini çizin desek bu nasıl bir resim olur? Turizm dijitalde büyüyecek. Gezmek önemli ama sağlıklı yemek içmek ve sevdiğimiz insanlarla beraber olmak daha önemli. Turizm Türkiye için çok önemli bir kalem. Kriz sonrası güçlenerek çıkacaktır.

● Sizi ne kurtarır? Hijyen-doğru pazarlama ve bilinçli toplum.

BURCU ILGIN