Acil durum planı var mıydı, yangın tatbikatı yapıldı mı?

Bölgede Soma Kömür İşletmeleri şirketi hakkında hangi yetkiliyle konuşsam olumlu izlenimler aldım. Yani kağıt üzerinde her şey yolunda gibi görünüyor. Hatta bir iş müfettişi arkadaşım, şirketin bugünkü ortamda bir günah keçisine dönüşmeye başladığını bunun da yanlış olduğunu mutlaka araştırma sonucunun beklenmesi gerektiğini söyledi.
Aynı iş müfettişi "Bir sürü uyduruk maden varken bu kötü olayın bu madende yaşanmasına çok şaşırdık" dedi.
Prof. Dr. Cem Kılıç bir yazısında iş müfettişlerinin madenleri denetlerlerken öncelikle nelere baktığını sıralamış...
1) Madenlerde en az iki yer üstüne çıkış yolu var mı yok mu?
2) Galerilerde ortaya çıkan gazları izleyen merkezi izleme sistemi bulunuyor mu?
3) Maden içerisinde kurulu bulunan ekipmanlar için korunaklı düzen var mı?
4) Havalandırma sistemi yönetmeliğe uygun kurulmuş mu?
5) Yedek havalandırma sistemi var mı?
6) Yedek enerji kaynağı kurulmuş mu?
Bunlardan bir tanesi bile eksikse müfettişler o işyeri için hemen faaliyeti durdurma kararı verebiliyor. Faaliyetin durduğu bu süreçte eksikler giderilmezse maden kapatılıyor. Mesela 2012-2013 yıllarında 50 maden işyerinde faaliyeti durdurma kararı vermiş müfettişler.

ANİ BASKIN KONUSU
Çalışma Bakanlığı'na göre madenin, Soma Grubu'na geçtiği 2009 yılı Kasım ayından bu yana toplamda 10 proje denetimi gerçekleşmiş. Mühendislerden oluşan teknik müfettişler son olarak 13-18 Mart tarihlerinde madendeymiş. Tabii ki bu denetimlere yönelik eleştiriler de var. Mesela bu denetimlerin sektörler ve o sektörlerdeki işletmeler tarafından önceden bilindiği için, ne zaman denetim yapılacağı da üç aşağı beş yukarı kestirildiği ve dolayısıyla gerçeklerin gizlenebileceği belirtiliyor.
Ancak bu iddiaya katılmak pek mümükün değil malesef. Çünkü madencilik işi pahalı yatırımların yapıldığı iş kolu. Yani siz milyon dolarları saçarken nispeten önemsiz olabilecek bir takım harcamalardan kaçınmaya çalışmanız anlamsız olacaktır. Ayrıca pratik de değil. Yani "Madene yanmayan kablo döşedik" diyen maden yetkilileri müfettişler gidince kabloları söküyor mu? Ayrıca bu iş kolunun bire on kazandırdığı söyleniyor. Müşterisi de hazır, devlet. Ee öyleyse...

YANITLANMAMIŞ SORULAR
Öte yandan henüz yanıtlanmamış sorular var. Bunların başında ise madenin bir acil durum planı olup olmadığı, yangınla mücadele ve tahliye tatbikatının yapılıp yapılmadığı. Ancak şirketten henüz bununla ilgili bir açıklama yapılmadı.
Çalışma Bakanlığı'nın yaklaşık iki yıldır yürürlükte olan 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası'nın toplumda ne ölçüde kabul gördüğünü araştıran bir çalışması basında yer aldı.
Buna göre, ülkemizdeki işyerlerinin yüzde 30'u kanuni zorunluluk ve hayati öneme sahip olan "Acil Durum Planları"nı hazırlamamış. Ayrıca yine işyerlerinin yarısına yakını (yüzde 48) kanuni gereklilik olan "Yangınla Mücadele ve Tahliye Tatbikatı"nı yapmamış. Soma'da meydana gelen bu korkunç kaza öncesinde bu tatbikatların yapılıp yapılmadığı henüz bilinmiyor.
Son olarak Park Enerji'nin bu madeni içinde gaz birikmesinin çok olduğu ve bu riski göze almadığı için madeni elden çıkardığı söyleniyor. Yani bu iş bir elektrik trafosunun patlaması veya yanmasının ötesinde birşey olabilir.
İyilikle kalın