Liderliğin sırrı ilham vermektir

İzmir Ticaret Odası'nın bir etkinliği vesilesiyle görüştüğümüz yönetim bilimci Prof. Dr. Danica Purg, iş yaşamında başarı ve etkili yöneticiliğin ipuçlarını verdi.
İsterseniz önce biraz Purg'tan bahsedelim: Prof. Dr. Purg 54 ülkeden 219 Yönetim Geliştirme Enstitüsü'nün üyesi olduğu CEEMAN (Orta ve Doğu Avrupa Yönetim Derneği) ve IEDC'nin (Uluslararası Yönetici Geliştirme Merkezi) kurucusu ve başkanı. Ayrıca kendisi ELC (Avrupa Liderlik Merkezi) Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini de yürütüyor.
Purg, iş yönetimi alanındaki başarılı çalışmalarından dolayı Uluslararası İş Akademisi'nce "Yılın Uluslararası Eğitimcisi", yönetim bilimine yaptığı katkılardan dolayı Slovenya Cumhurbaşkanı'nca "Özel Onur Belgesi" ve Slovenya Yöneticiler Birliği'nce de "Yaşam Boyu Başarı Ödülü" gibi birçok ödüle layık görüldü.
Moskova Devlet İşletme ve Ekonomi Üniversiteleri'nde ve Moskova Uluslararası İş Akademisi'nde Onursal Doktor unvanına sahip olan Prof. Purg'a, ABD'de yayınlanan "Dünyada Lider Kadınlar" kitabında da özel bir bölüm tahsis edildi.
Purg, sohbetimize başlarken öncelikle İzmir'e olan hayranlığını dile getiriyor. İzmir'de yaşamanın bir ayrıcalık olduğunu düşen Purg'a sorularımızı sıralıyoruz...
Dünyada liderliği en iyi tanımlayan insanlardan birisiniz. Liderlik nasıl bir şey?
Genel olarak liderlikle yöneticilik birbirine karıştırılır. Oysa lider olmanın en belirgin özelliği bir vizyona sahip olmaktır. Ayrıca lider dediğimiz zaman bazı temel özelliklere de sahip olmak gerekiyor. Bunların başında ise: Stratejik düşünme, proaktif oryantasyon, geniş bir bakış açısına sahip olmak, güçlü bir network ayrıca başkalarına örnek olup onları harekete geçirebilme yeteneklerini kullanmalarını sağlamaktır. Ayrıca liderin en olmazsa olmaz özelliği çevresine güçlü bir güven duygusu veriyor olmasıdır.

Örnek verebileceğiniz liderler var mı?
Aslında iyi liderlerin sayısı fazla değil ancak önce Kennedy'ye bakalım isterseniz. Ay'a ayak basma projesiyle toplumuna bir hedef vermiş ve onlarda heyecan ve sinerji yaratmayı başarmıştır. Ayrıca kendi zayıflıklarını açık yüreklilikle kabul etmiş ve insanlara sorumluluk yüklemiştir. Ayrıca Mandela da son derece etkileyici bir liderdir. Mesela onun şu sözlerini anımsatmak isterim, "Önemli olan başarısız olmak değildir, önemli olan ayağa kalkıp tekrar mücadele etmektir. Pes etmediğin sürece yenilmiş sayılmazsın." Ayrıca Atatürk de tarihin önemli liderlerinden birisidir.

Peki, sizce liderlik öğrenilebilir bir şey midir, yoksa bu özellikler doğuştan mı gelir?
Aslına bakarsanız doğuştan getirdiğimiz özellikler çok belirleyicidir. Bazıları daha çocuk yaşlarında liderlik özellikleri göstermeye başlar. Sizin lideriniz Atatürk gibi... Ancak sonradan edinilecek beceri ve bilgiler de büyük fark yaratır.

Türk iş dünyasına liderlik anlamında ne tür öğütler verebilirsiniz?
Öncelikle kendilerine sorsunlar "İnsanlar neden benim peşimden gelsinler ki?" diye... İşin temelinde insanların duygularına hitap etmek, onlara ilham vermek vardır.
Çalışanlarınıza sürekli olarak ne için çalıştıklarını, hedeflerini anlatın. Bunu yaparken de çok şeffaf ve basit ifadeler kullanın.
Çalışanlarınızın veya beraberinizdeki insanların haklarını mutlaka koruyun ve sonuna kadar savaşın. Bu çok büyük bir fark yaratacaktır.
Kendinizin yapmayacağı bir şeyi asla onlardan beklemeyin. Liderlik güvene dayalıdır ve güven de ancak saygıyla kazanılır. Son derece alçak gönüllü ve mütevazı olun. İnsanlara kendilerini değerli hissettirin.

Sn. Purg hayatınızda en çok övünç duyduğunuz başarınız hangisi?
2010 Yılında Uluslararası İş Akademisi tarafından yılın eğitimcisi seçilmek beni heyecanlandırdı. Bu ödüle layık görülmüş üçüncü Avrupalıyım.

Şu ana kadar aldığınız en iyi tavsiye hangisidir?
Sonuçlarını düşünmeden asla harekete geçme!

En gözde iş kitabınız hangisidir?
Peter Drucker'ın 'Etkili Yönetici'si

İş dünyasındaki kadınlar için öneriniz?
Kimliğinizi kaybetmeyin, güçlü yönlerinizi kullanın ve zayıf yönleriniz üzerine çalışın.